BÀI 7: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG TÂY
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
LỊCH SỬ 10
BÀI 7: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG TÂY
Ảnh
Khỏi động
Khỏi động (Khỏi động)
Ảnh
Các nền văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng được hình thành dựa trên những cơ sở nào? Những thành tựu của các nền văn minh này có ý nghĩa ra sao?
Ảnh
1. Văn minh Hy Lạp, La Mã
1.1. Cơ sở hình thành (1. Văn minh Hy Lạp, La Mã)
1.1. Cơ sở hình thành
- Đọc thông tin SGK và quan sát lược đồ 7.1, 7.2.
a. Điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế
Ảnh
Lược đồ 7.1. Hy Lạp cổ đại
- Lược đồ 7.2
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Câu hỏi:
Ảnh
Hãy phân tích tác động của điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế đến việc hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã.
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Khu vực Nam Âu có 2 bán đảo là: bán đảo Italia và bán đảo Ban-căng. Phần lớn địa hình là đồi núi, xen giữa là những cánh đồng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn. Trong lòng đất có nhiều khoáng sản như: vàng, bạc,... Bờ biển dài, nhiều vũng, vịnh kín gió.
+ Điều kiện tự nhiên:
Ảnh
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Cư dân Hy Lạp cổ đại gồm nhiều tộc người như người E-ô-li-eng, người I-ô-niêng,... Cư dân La Mã cổ đại chủ yếu là người I-ta-li-an sống ở đồng bằng I-ta-li-um. Về sau, một số bộ phận người I-ta-li-ốt dựng lên thành Rô-ma nên gọi là người Rô-ma.
+ Dân cư:
Ảnh
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Kinh tế thủ công nghiệp và thương nghiệp đóng vai trò chủ đạo. Hình thức kinh tế điền trang trong nông nghiệp cũng phát triển.
+ Kinh tế:
Ảnh
b. Chính trị, xã hội, sự kế thừa nền văn minh phương Đông cổ đại
- Đọc thông tin SGK và quan sát hình 7.1, hình 7.2.
b. Chính trị, xã hội, sự kế thừa nền văn minh phương Đông cổ đại
Ảnh
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Câu hỏi:
Ảnh
Phân tích những cơ sở chính trị, xã hội và sự kế thừa nền văn minh phương Đông đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại.
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Khoảng thế kỉ VIII-VI TCN, các nhà nước Hy Lạp và La Mã đã ra đời. Ở Hy Lạp, các thành bang A-ten và Xpác điển hình cho thể chế dân chủ cổ đại. Ở La Mã, nhà nước điển hình là nền cộng hoà quý tộc, nhà nước đế chế.
+ Về chính trị:
Ảnh
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Chủ nô là tầng lớp có thế lực về chính trị và kinh tế. Bình dân là những người tự do gồm nông dân nghèo, thợ thủ công, nô lệ được giải phóng. Nô lệ là lực lực lượng sản xuất chính, bị chủ nô áp bức, bóc lột nặng nề.
+ Xã hội: Gồm các lực lượng chủ nô, bình dân, nô lệ:
Ảnh
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Văn minh Hy Lạp và La Mã ra đời sau nên có điều kiện tiếp thu, kế thừa thành tựu của văn minh phương Đông như lịch Pháp, Toán học, Thiên văn học,...
+ Sự kế thừa nền văn minh phương Đông cổ đại:
Ảnh
1.2. Những thành tựu cơ bản
1.2. Những thành tựu cơ bản
- Đọc thông tin, tư liệu SGK và quan sát các hình từ 7.3 đến 7.7.
Ảnh
Ảnh
- Hình 7.5 (1.2. Những thành tựu cơ bản)
Ảnh
- Hình 7.6 và hình 7.7 (1.2. Những thành tựu cơ bản)
Ảnh
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Câu hỏi:
Ảnh
Cư dân Hy Lạp và La Mã có những thành tựu văn minh că bản nào. Những thành tựu đó có ý nghĩa ra sao? Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất.
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Cư dân Hy Lạp đã sáng tạo ra hệ chữ cái a, b, c và La Mã đã kế thừa, phát triển thành chữ La- tinh. Chữ viết của Hy Lạp và La Mã đơn giản, linh hoạt, mang tính khái quát hoá.
+ Chữ viết:
Ảnh
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Văn học: Phong phú với nhiều thể loại (sử thi, kịch, thần thoại,...) và đạt nhiều thành tựu lớn. Triết học: Hy Lạp và La Mã cổ đại chia làm 2 trường phái chính: triết học duy vật và triết học duy tâm. Tôn giáo: Sự ra đời mạnh mẽ của Thiên Chúa giáo và trở thành một trong những tôn giáo lớn trên thế giới. Lịch pháp và thiên văn học: làm lịch dựa theo sự chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời, tính được một năm có 365 ngày 6 giờ, chia thành 12 tháng. Khoa học: Đạt được nhiều thành tựu, gắn liền với các tên tuổi của các nhà khoa học nổi tiếng.
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Hình vẽ
Kiến trúc- điêu khắc: Có nhiều công trình kiến trúc, điêu khắc tinh xảo như đền Pác-tê-nông ở A-ten (Hy Lạp), đấu trường Cô-li-dê ở La Mã,... Văn học: đạt tới trình độ cao, mang tính thực tế, tinh tế và tính dân tộc sâu sắc. Thể thao: Ô-lim-pic là Đại hội thể thao nổi tiếng ở Hy Lạp cổ đại, được tổ chức 4 năm một lần. Ngoài ra, văn minh Hy Lạp và La Mã còn có những thành tựu trên các lĩnh vực như Sử học, Luật pháp,...
2. Văn minh thời Phục hưng
2.1. Bố cảnh lịch sử (2. Văn minh thời Phục hưng)
Ảnh
2.1. Bối cảnh lịch sử
- Đọc thông tin, tư liệu SGK kết hợp quan sát các hình 7.8, 7.9.
- Hình 7.9
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Câu hỏi:
Ảnh
Hãy cho biết văn minh thời Phục hưng diễn ra trong bối cảnh lịch sử nào. Vì sao Phờ-lo-ren(I-ta-li-a) lại là nơi khởi nguồn của văn minh thời Phục Hưng?
- Kết luận
- Kết luận
Kinh tế và khoa học - kĩ thuật: Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa hình thành; trình độ khoa học - kĩ thuật có nhiều tiến bộ. Chính trị - xã hội: Chế độ phong kiến chuyên chế và sự khắt khe của Giáo hội Thiên chúa giáo đã kìm hãm sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa. Giai cấp tư sản mong muốn có hệ tư tưởng và nền văn hoá riêng để phục vụ cho đời sống tinh thần của mình nhưng lại bị hệ tư tưởng lỗi thời của Giáo hội thiên chúa giáo và quý tộc phong kiến cản trở sự phát triển của giai cấp.
=> Phong trào văn hoá Phục Hưng diễn ra đầu tiên ở Italia sau đó nhanh chóng lan rộng khắp châu Âu.
Văn hoá - tư tưởng: Chủ nghĩa nhân văn được hình thành, nhiều trường đại học được thành lập.
2.2. Những thành tựu cơ bản
2.2. Những thành tựu cơ bản
Ảnh
- Đọc thông tin, tư liệu SGK và quan sát các hình từ 7.10 đến 7.13.
Ảnh
- Hình 7.13 (2.2. Những thành tựu cơ bản)
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Câu hỏi:
Ảnh
Em hãy nêu những tựu và ý nghĩa của văn minh thời Phụ Hưng.
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Văn học đạt được nhiều thành tựu lớn, tiêu biểu là các tác phẩm Thần khúc (A-Đan-tê),... Triết học: Phê phán triết học duy tâm, lên án chế độ phong kiến, đề cao tri thức, lí trí của con người. Khoa học: Gắn liền với sự đóng góp của các nhà khoa học trên lĩnh vực Toán học, Thiên văn học,... Nghệ thuật: Đạt được nhiều thành tựu lớn, tiêu biểu bức hoạ Nàng Mô-na Li-sa, ....
+ Thành tựu:
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Hình vẽ
Lên án, châm biến Giáo hội Thiên Chúa giáo. Phê phán, đả kích tầng lớp quý tộc, chế độ phong kiến. Đề cao giá trị con người và quyền tự do cá nhan; đề cao tình cảm thực, ca ngợi tình yêu tự do, trong đó có tình yêu nam nữ.
+ Nội dung của văn hoá Phục hưng:
+ tiếp (- Kết luận)
Hình vẽ
Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống lại giai cấp phong kiến lỗi thời. Thông qua tác phẩm của mình, các nhà Phục Hưng đã có đóng góp lớn trong việc giải phóng con người khỏi sự ràng buộc của lễ giáo phong kiến và Giáo hội đóng vai trò tích cực trong việc phát động quần chúng chống lại chế độ phong kiến, đề cao những giá trị tốt đẹp, cao quý của con người. Mở đường cho sự phát triển cao của văn hoá châu Âu và nhân loại trong những thế kỉ sau đó. Làm phong phú thêm kho tàng văn hoá nhân loại.
+ Ý nghĩa:
Luyện tập và vận dụng
1. Luyện tập
Ảnh
1. Luyện tập
Câu 1: Hãy vẽ sơ đồ tư duy thể hiện cơ sở hình thành, thành tựu và ý nghĩa của văn minh Hy Lạp và La Mã thời cổ đại, văn minh thời Phục Hưng.
2. Vận dụng
Ảnh
Hình vẽ
2. Vận dụng
Câu 2: Đóng vai là hướng dẫn viên du lịch, hãy giới thiệu một thành tựu của văn minh Hy Lạp và La Mã (hoặc văn minh thời Phục Hưng).
+ tiếp (2. Vận dụng)
Ảnh
Hình vẽ
Câu 3: Tại sao nói văn minh thời Phục Hưng đã sản sinh ra " những người khổng lồ"?
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 8: Cách mạng công nghiệp thời kì cận đại".
- Cảm ơn
Ảnh