BÀI 13. MỘT SỐ BỆNH PHỔ BIẾN Ở GIA CẦM VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG, TRỊ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 13. MỘT SỐ BỆNH PHỔ BIẾN Ở GIA CẦM VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG, TRỊ
MỞ ĐẦU
Mục tiêu bài học
Ảnh
MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Mô tả được đặc điểm, nêu được nguyên nhân và biện pháp phòng, trị một số bệnh phổ biến ở gia cầm.
Hoạt động 1
Có những bệnh phổ biến nào trên gia cầm? Nguyên nhân nào gây ra các loại bệnh đó? Có những biện pháp nào để phòng, trị bệnh hiệu quả?
- Những loại bệnh phổ biến trên gia cầm: cúm gia cầm, bệnh tụ huyết trùng gia cầm, bệnh Newcastle, bệnh thiếu vitamin,... - Nguyên nhân gây ra các loại bệnh đó: virus H5N1, virus H5N6, vi khuẩn Pasteurella multocida,... - Người ta thường áp dụng những biện pháp để phòng, trị bệnh cho gia cầm: + Xây dựng chuồng trại kín gió, tránh mưa dột, ẩm thấp. + Phun thuốc sát trùng đều đặn 2-3 lần/tháng. + Bổ sung dinh dưỡng để tăng sức đề kháng.
I. BỆNH NEWCASTLE
Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
I. BỆNH NEWCASTLE
1. Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
- Bệnh Newcastle là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở gia cầm, xảy ra chủ yếu ở gà nên còn được gọi là bệnh gà rù. Bệnh lây lan nhanh và xảy ra ở mọi lứa tuổi. - Đặc trưng của bệnh là gây viêm, xuất huyết các cơ quan đường tiêu hoá và hô hấp. - Bệnh do Paramyxovirus thuộc họ Paramyxoviridae gây ra, có vật chất di truyền là RNA. Loại virus này có nhiều chủng, chủng có độc lực cao gây tỉ lệ chết cao, gây xuất huyết đường tiêu hoá, có triệu chứng hô hấp và thần kinh; chủng có độc lực vừa gây triệu chứng hô hấp, đôi khi có triệu chứng thần kinh, tỉ lệ chết thấp; chủng có độc lực yếu gây bệnh nhẹ ở đường hô hấp.
Biện pháp phòng, trị bệnh
2. Biện pháp phòng, trị bệnh a) Phòng bệnh
- Khi dịch chưa xảy ra: ngăn chặn nguồn bệnh bằng các biện pháp như hạn chế người qua lại khu chăn nuôi; sát trùng dụng cụ, thiết bị chăn nuôi; thực hiện kiểm dịch, cách li và tiêm vaccine đúng quy định. - Khi có dịch: tiêu huỷ gia cầm bị bệnh và nghi nhiễm bệnh theo đúng quy định, tiêm vaccine và cách li số gia cầm còn lại, tẩy uế và tiêu độc chuồng trại, không mang gia cầm bệnh và sản phẩm của chúng ra khỏi vùng dịch.
Trị bệnh
- Khi phát hiện gia cầm bị bệnh, kịp thời báo cho thú y địa phương. - Vì bệnh do virus gây ra nên không có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, người chăn nuôi có thể dùng thuốc trợ sức, trợ lực để tăng khả năng đề kháng khi gia cầm bị bệnh.
b) Trị bệnh
Hình 13.1. Gà có triệu chúng ngoẹo cổ khi bị bệnh Newcastle
Hình 13.1. Gà có triệu chúng ngoẹo cổ khi bị bệnh Newcastle
Ảnh
Hoạt động 2
Đề xuất một số việc nên làm để phòng bệnh Newcastle trên gia cầm phù hợp với thực tiễn của địa phương em.
Một số công việc nên làm để phòng bệnh Newcastle trên gia cầm phù hợp với thực tiễn của địa phương em: - Hạn chế người qua lại khu chăn nuôi. - Sát trùng dụng cụ, thiết bị chăn nuôi. - Kiểm dịch, cách li và tiêm vaccine đúng quy định. - Tiêu hủy gia cầm bị bệnh và nghi nhiễm bệnh đúng quy định. - Tẩy uế và tiêu độc chuồng trại - Không mang gia cầm bệnh và sản phẩm của chúng ra khỏi vùng dịch.
II. BỆNH CÚM GIA CẦM
Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
II. BỆNH CÚM GIA CẦM
1. Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
- Bệnh cúm gia cầm là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở gia cầm và chim hoang dã, lây lan nhanh ở mọi lứa tuổi gia cầm. Đặc trưng của bệnh là sốt cao, có những biểu hiện bệnh lí ở hệ thống tiêu hoá, hô hấp, thần kinh và sinh sản. - Bệnh do virus cúm type A có vật chất di truyền là RNA, chủ yếu thuộc subtype H5N1 gây ra. Hệ gene của virus này có khả năng biến đổi rất nhanh, tạo ra chủng, nhánh mới là nguyên nhân phát sinh các ổ dịch mới.
Biện pháp phòng, trị bệnh
2. Biện pháp phòng, trị bệnh a) Phòng bệnh
- Khi dịch chưa xảy ra: ngăn chặn nguồn bệnh bằng các biện pháp như tiêu độc, khử trùng và vệ sinh thức ăn, xe chuyên chở và dụng cụ chăn nuôi; hạn chế cho gia cầm tiếp xúc với chim hoang dã; tiêm vaccine theo đúng quy định. - Khi có dịch: cấm hoạt động buôn bán, giết mổ gia cầm; tiêu huỷ gia cầm ốm, chết theo đúng quy định; phun thuốc sát trùng, tiêu độc đúng quy định; giám sát chặt chẽ diễn biến của dịch và phát hiện kịp thời những biểu hiện, triệu chứng bệnh cúm ở người để can thiệp.
Trị bệnh
- Khi phát hiện gia cầm bị bệnh, kịp thời báo cho thú y địa phương. - Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh cúm ở gia cầm. Do bệnh có khả năng lây truyền, gây bệnh và gây tử vong ở người nên khi nghi ngờ gia cầm mắc bệnh phải khai báo với cán bộ thú y địa phương để kịp thời xử lí.
b) Trị bệnh
Hình 13.2. Một số bệnh tích khi mắc bệnh cúm ở gà
Hình 13.2. Một số bệnh tích khi mắc bệnh cúm ở gà
Ảnh
III. BỆNH TỤ HUYẾT TRÙNG GIA CẦM
Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
III. BỆNH TỤ HUYẾT TRÙNG GIA CẦM
1. Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
- Bệnh tụ huyết trùng gia cầm là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở gia cầm. - Đặc trưng của bệnh thường ở thể nhiễm trùng máu làm gia cầm chết nhanh, tỉ lệ chết cao. - Bệnh do vi khuẩn Pasteurella multocida thuộc nhóm Gram âm gây ra.
Biện pháp phòng, trị bệnh
2. Biện pháp phòng, trị bệnh a) Phòng bệnh
- Chuồng trại phải khô ráo, thông thoáng, sạch sẽ, không đề con vật quá nóng hoặc quá lạnh thực hiện chặt chẽ quy trình vệ sinh thú y trong chăn nuôi; cung cấp thức ăn, nước uống đầy đủ, an toàn; tiêm vaccine đúng quy định.
b) Trị bệnh
- Khi phát hiện gia cầm bị bệnh, kịp thời báo cho thú y địa phương. - Cần phát hiện và điều trị sớm bằng kháng sinh thuốc trợ lực, kèm theo điều kiện chăm sóc ni dưỡng tốt. Điều trị dự phòng cho toàn đàn. Kháng sinh có thể dùng gồm Streptomycin, Tetracycl Neotesol theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Hoạt động 3
Theo em, để phòng bệnh tụ huyết trùng gia cầm, biện pháp nào là quan trọng nhất? Vì sao?
- Theo em, để phòng bệnh tụ huyết trùng gia cầm, tiêm vaccine là quan trọng nhất. Vì tiêm vaccine giúp nâng cao sức đề kháng vật nuôi, phòng bệnh hiệu quả.
LUYỆN TẬP
BT1
Bài tập trắc nghiệm
Biện pháp nào dưới đây có góp phần bảo vệ môi trường nhiều nhất?
Quản lí chất thải đúng cách
Dùng bảo hộ lao động đầy đủ
Không sử dụng sản phẩm gia cầm chưa nấu chín kĩ
Định kì khám sức khoẻ cho người tham gia chăn nuôi
BT2
Bài tập trắc nghiệm
Biện pháp cần thực hiện trong quá trình nuôi dưỡng, chăm sóc và phòng, trị bệnh gia cầm để đảm bảo bảo vệ môi trường
Nuôi dưỡng đúng cách
Dùng bảo hộ lao động đầy đủ
Đảm bảo vệ sinh chuồng trại
Không sử dụng sản phẩm gia cầm chưa nấu chín kĩ
BT3
Bài tập trắc nghiệm
Tuỳ thuộc vào tuổi gà, loài và số lượng cầu trùng, bệnh cầu trùng gà có 3 thể là:
Rắn, lỏng, khí
Cấp tính, mạn tính và ẩn tính
Vô bội, đơn bội, đa bội
Khít, lỏng lẻo, tách rời nhau