BÀI 9. LỰA CHỌN VÀ HÀNH ĐỘNG. CỘNG ĐỒNG VÀ CÁ THỂ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
Văn bản 3:
BÀI 9. LỰA CHỌN VÀ HÀNH ĐỘNG
CỘNG ĐỒNG VÀ CÁ THỂ
(Trích Thế giới như tôi thấy )
Hình vẽ
An-be Anh - xtanh (Albert Einstein)
Hình vẽ
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động:
Hãy chia sẻ những suy nghĩ chân thật về bản thân và niềm mong muốn một môi trường sống có thể giúp bạn phát huy được năng lực của mình.
Hình thành kiến thức
I. Tìm hiểu khái quát
Ảnh
I. Tìm hiểu khái quát
Trình bày những thông tin về tác giả và xuất xứ của văn bản "Cộng đồng và cá thể". Xác định bố cục của văn bản "Cộng đồng và cá thể".
Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
1. Tác giả
1. Tác giả
Là nhà vật lí lí thuyết người Đức, một trong những nhà bác học vĩ đại nhất mọi thời đại. Có tầm ảnh hưởng lớn lao trong nhiều lĩnh vực, từ khoa học đến tư tưởng, tôn giáo và chính trị. Được trao giải Nô-ben Vật lí nưm 1921. Đặt nền móng cho ngành vật lí hiện đại, đặc biệt là sự khám phá ra định luật của hiệu ứng quang điện.
Ảnh
An-be Anh-xtanh (1879 - 1955)
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm
Văn bản Cộng đồng và cá thể là tiểu luận trích từ Thế giới như tôi thấy - một cuốn sách quan trọng thể hiện những tư tưởng của An-be Anh-xtanh về nhiều vấn đề lớn của khoa học, đời sống. Công bố lần đầu vào năm 1931 ở Đức, tái bản (có bổ sung) năm 1955 ở Mỹ. Sau đó được dịch ra rất nhiều thứ tiếng khác trên thế giới.
a. Xuất xứ
Ảnh
b. Bố cục
Ảnh
b. Bố cục
Đoạn 1 (Từ đầu -> những đánh giá về anh ta): Sự chi phối tự nhiên của cộng đồng đến cá thể. Đoạn 2 (Tiếp -> giữa cá nhân và cộng đồng): Vai trò tích cực của cá thể đối với việc xây dựng cộng đồng. Đoạn 3 (Còn lại): Chiều hướng phát triển của mối quan hệ giữa cộng đồng và cá thể trong "thời đại chúng ta đang sống".
II. Tìm hiểu chi tiết
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV1: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
Ảnh
Xác định nội dung trọng tâm của văn bản và nêu các căn cứ cho phép bạn xác định như vậy. Toát lên từ mạch ngầm văn bản là những đòi hỏi đối với mỗi cá nhân và đối với cả cộng đồng. Hãy làm rõ những đòi hỏi đó và nêu suy nghĩ của bạn. Mặc dù chưa thoả mãn với những điều còn tồn tại trong thời đại này, tác giả vẫn tin vào tương lai tốt đẹp của nền văn minh nhân loại. Cơ sở để xác lập niềm tin ấy là gì?
1. Nội dung của văn bản
1. Nội dung của văn bản
Ảnh
* Bàn về mối quan hệ giữa cộng đồng và cá thể.
a. Nội dung trọng tâm của văn bản
Hình vẽ
=> Lí lẽ: một cộng đồng lành mạnh là một cộng đồng gắn liền với tính độc lập của những cá thể cũng như với sự liên kết bên trong của xã hội.
+ tiếp
* Nhận diện những biến động tiêu cực của mối quan hệ đó trong xã hội hiện đại.
a. Nội dung trọng tâm của văn bản
- Lí lẽ: đề cập đến những thực trạng:
Mật độ dân số ở các nước văn minh cao. Sự thiếu hụt cá tính trong lĩnh vực nghệ thuật. Trong chính trị, thiếu người cầm lái. Sự độc lập về tinh thần và ý thức về lẽ phải của dân chúng không còn đủ mạnh nữa.
Ảnh
+ tiếp
* Chỉ ra một số nhân tố tích cực đảm bảo cho sự phát triển hài hoà của mối quan hệ giữa cộng đồng và cá thể trong tương lai.
a. Nội dung trọng tâm của văn bản
Ảnh
Hình vẽ
Lí lẽ: đề cập đến việc phân công lao động có kế hoạch ngày càng cấp thiết đảm bảo về vật chất cho từng cá thể, là một lợi thế cho sự phát triển nhân cách.
b. Những đòi hỏi đối với mỗi cá nhân và đối với cả cộng đồng
Ảnh
b. Những đòi hỏi đối với cá nhân và đối với cả cộng đồng
* Phía cá thể:
Mỗi người phải luôn nhớ mình là thành viên của một cộng đồng lớn mà thiếu nó, bản thân anh ta không thể tồn tại. Câu hỏi: Anh đã "giúp ích được bao nhiêu cho sự tồn tại của người khác"? Mỗi cá thể phải không ngừng sáng tạo, suy nghĩ phải thể hiện được cá tính và sự độc lập về tinh thần của mình.
+ Phía cộng đồng (b. Những đòi hỏi đối với mỗi cá nhân và đối với cả cộng đồng)
Ảnh
* Phía cộng đồng:
Cả cộng đồng cần ý thức được rằng sức mạnh của nó gắn với sự sáng tạp của từng cá thể. Cần phải coi trọng việc giải phóng sức sáng tạo của cá nhân. Thực hiện việc "phân công lao động có kế hoạch" để mang lại sự đảm bảo vật chất cho từng cá thể, mở đường cho những sáng tạo, đột phá.
+ Nhận xét (b. Những đòi hỏi đối với mỗi cá nhân và đối với cả cộng đồng)
Ảnh
Hình vẽ
Tác giả đã cho người đọc thấy được tầm bao quát rất lớn của ông về vấn đề cũng như lương tri sáng suốt của một nhà khoa học chân chính luôn hứng về sự phát triển hài hoà của xã hội, của đời sống nhân loại.
c. Niềm tin của tác giả vào tương lai tốt đẹp của nê văn minh nhân loại
c. Niềm tin của tác giả vào tương lai tốt đẹp của nền văn minh nhân loại
Ảnh
Ảnh
Việc phân công lao động có kế hoạch sẽ giúp cho cộng đồng khoẻ mạnh trở lại.
Hi vọng các sử gia tương lai sẽ nhìn những biểu hiện bệnh tật đương thời như chứng cảm cúm trẻ con - một chứng bệnh diễn ra trong giai đoạn ngắn và thường xuyên bắt gặp, do tốc độ chuyển đổi quá nhanh mà ra.
2. Một số lí lẽ, bằng chứng trong văn bản
2. Một số lí lẽ, bằng chứng trong văn bản
Ảnh
NV2: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
Ảnh
Tóm tắt những luận điểm cơ bản được triển khai trong VB. Sự phụ thuộc của một cá thể vào cộng đồng đã được TG ghi nhận qua những bằng chứng nào? Trước những bằng chứng đó, TG đã thể hiện cách tư duy khác biệt về VĐ ra sao? Tác giả đã sử dụng lí lẽ gì để khẳng định vai trò của những cá thể sáng tạo đối với sự phát triển của xã hội?
a. Những luận điểm cơ bản được triển khai trong văn bản
a. Những luận điểm cơ bản được triển khai trong văn bản
Ảnh
Ảnh
Cái làm nên giá trị của một cá thể phụ thuộc trước hết vào việc cá thể đó giúp ích được bao nhiêu cho sự tồn tại của người khác.
Một cá thể đơn lẻ không thể thiếu "mảnh đất dinh dưỡng" của cộng đồng, nhưng ngược lại, cộng đồng sẽ không phát triển nếu thiếu hoạt động của những cá thể sáng tạo.
+ tiếp
Ảnh
Ảnh
a. Những luận điểm cơ bản được triển khai trong văn bản
Cộng đồng lành mạnh là cộng đồng khuyến khích tính độc lập của những cá thể đồng thời đảm bảo sự liên kết bên trong giữa các cá thể làm nên xã hội.
Trong thời đại ngày nay, cộng đồng đang bị yếu đi vì vai trò sáng tạo, dẫn dắt của các cá thể phần nào bị lu mờ, trong khi đó, các chế độ độc tài "xuất hiện và được dung dưỡng".
+ tiếp
Cộng đồng sẽ khoẻ mạnh trở lại với việc "phân công lao động có kế hoạch", tạo điều kiện cho sự phát triển của các cá thể, cũng là tạo điều kiện cho cộng đồng có được bước phát triển mới.
a. Những luận điểm cơ bản được triển khai trong văn bản
Ảnh
b. Bằng chứng sự phụ thuộc của cá thể vào cộng đồng
Ảnh
Tác giả lại ngay từ đầu khẳng định sự phụ thuộc của cá thể vào cộng đồng. Tác giả là người có những đóng góp lớn cho sự phát triển của khoa học trên thế giới nhưng lại nghĩ đến sự "mang ơn vì được sống trong cộng đồng loài người". An-be Anh-xtanh thường nghĩ đến vấn đề "tình cảm, suy nghĩ và hành động của anh ta giúp ích được bao nhiêu cho sự tồn tại của người khác".
b. Bằng chứng sự phụ thuộc của cá thể vào cộng đồng
c. Lí lẽ để khẳng định vai trò của những cá thể sáng tạo đối với sự phát triển của xã hội
Ảnh
"... tất cả tài sản vật chất, tinh thần và đạo đức mà chúng ta nhận được từ cộng đồng đã được tạo dựng bởi những cá thể sáng tạo đơn lẻ [...]". "Chỉ cá thể đơn lẻ mới có thể tư duy và qua đó, tạo ra những giá trị mới cho xã hội [...]". "...một cộng đồng lành mạnh là một cộng đồng gắn liền với tính độc lập của những cá thể cũng như với sự liên kết bên trong của xã hội".
c. Lí lẽ để khẳng định vai trò của những cá thể sáng tạo đối với sự phát triển của xã hội
III. Tổng kết
Ảnh
III. Tổng kết
Thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu: Từ nội dung văn bản Cộng đồng và cá thể, hãy rút ra giá trị nội dung và nghệ thuật.
1. Nội dung
Ảnh
1. Nội dung
Khi chúng ta ý thức được vai trò của cá nhân là to lớn đối với cộng đồng, tức cũng chính là đối với tương lai của chính mình, ta cần sự nỗ lực vươn lên, ta không thể sống đơn độc, cải tạo xã hội cũng chính là đang cải tạo chính mình. Cá nhân đơn độc xông pha sẽ bị nhấn chìm trong một môi trường phi nhân khổng lồ. Mỗi cá nhân góp một tiếng nói là đang cùng nhau xây dựng một tương lai để chúng ta cùng biến mặt đất này thành nơi để sống chứ không phải nơi để chạy trốn và thở than.
2. Nghệ thuật
Ảnh
2. Nghệ thuật
Thể loại: văn bản nghị luận. Giọng điệu nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, giàu tính triết lí. Vận dụng kiến thức của nhiều lĩnh vực: hội hoạ, chính trị, kinh tế... qua việc đưa ra những bằng chứng chứng minh. Luận điểm, lí lẽ rõ ràng, cụ thể, sắc bén, giàu tính thuyết phục người đọc, người nghe. Ngôn ngữ khách quan, khúc triết...
Luyện tập - Vận dụng
Luyện tập
Ảnh
Luyện tập:
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu những điều bạn thấy cần nghĩ tiếp với An-be Anh-xtanh về vấn đề "Cộng đồng và cá thể".
Vận dụng
Vận dụng:
Ảnh
Những nhận định khái quát của tác giả về “thời đại mà chúng ta đang sống” được phát biểu từ khoảng giữa thế kỉ XX. Hiện nay, những nhận định đó có còn phù hợp với thực tế nữa không? Vì sao?
Tổng kết
- Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Hoàn thành phần Luyện tập - Vận dụng. Ôn lại kiến thức vừa học. Chuẩn bị bài sau: "Bài 9. Lựa chọn và hành động. Thực hành tiếng Việt trang 110".
- Cảm ơn
Ảnh