BÀI 21. LỚP ĐẤT TRÊN TRÁI ĐẤT
Trang bìa
Trang bìa
BÀI 21. LỚP ĐẤT TRÊN TRÁI ĐẤT ĐỊA LÍ 6
Ảnh
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Từ nhỏ, khi tham quan ruộng, vườn, em đã biết cây muốn sống được phải có đất. Nếu đất tốt thì cây sinh trưởng và đơm hoa, kết trái tốt. Nếu đất xấu (nghèo chất dinh dưỡng) thì phải bón phân cho đất. Lớp đất trên Trái Đất tuy rộng nhưng nếu không có đất thì điều gì sẽ xảy ra?
1. Lớp đất trên Trái Đất
Đất là gì?
1. Lớp đất trên Trái Đất
Đất là gì?
Ảnh
Khái niệm đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Đất Đất là một lớp vật chất mỏng trên cùng của vỏ Trái Đất, có độ dày chỉ từ vài xăng-ti-mét như ở vùng đồng rêu gần Bắc Cực, cho đến khoảng 2-3m ở vùng nhiệt đới nóng ẩm. Bên trên đất thường có lớp phủ thực vật. Đất có độ phì tự nhiên.
Ảnh
Ảnh
Thành phần của đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Thành phần của đất - Bốn thành phần chính của đất là: khoáng vật trong đất, chất hữu cơ trong đất, nước trong đất và không khí trong đất. - Khoáng vật trong đất là những hợp chất tự nhiên, được hình thành do các quá trình phong hoá khác nhau xảy ra trong lớp vỏ Trái Đất.
Ảnh
Vẽ sơ đồ các thành phần của đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
Hãy vẽ sơ đồ thể hiện các thành phần của đất.
Ảnh
Chất hữu cơ trong đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Thành phần của đất - Chất hữu cơ trong đất là những tàn tích sinh vật (thực vật, động vật, vi sinh vật) chưa hoặc đang phân giải và những chất hữu cơ đã được phân giải, được gọi là chất mùn.
Ảnh
Nước trong đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Thành phần của đất - Nước trong đất được chứa chủ yếu trong các khe hở và các hạt khoáng của đất. Lượng ẩm của đất rất quan trọng, bởi vì rễ cây hút các chất dinh dưỡng hòa tan trong nước. Vì thế, cần phải tưới nước đề đảm bảo đủ độ ẩm của đất cho cây.
Ảnh
Không khí trong đất
Ảnh
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Thành phần của đất - Không khí trong đất được chứa trong các lỗ hổng của đất. Không khí trong đất vừa là nhân tố quan trọng trong phong hoá đá, vừa là điều kiện tất yếu cho sự tồn tại và phát triển của sinh vật trong đất. Vì thế, đất cần có độ tơi xốp.
Quan sát hình 21.2
1. Lớp đất trên Trái Đất
Quan sát hình 21.2, hãy kể tên các tầng đất?
Ảnh
Các tầng đất
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Các tầng đất - Theo chiều thẳng đứng, lớp đất gồm các tầng khác nhau. - Các tầng đất từ trên xuống dưới là: tầng thảm mục, mùn, tích tụ, đá mẹ và tầng đá gốc. - Mỗi tầng đất đều phân biệt với tầng liền kề bởi + Màu sắc của đất. + Thành phần cơ giới của đất. + Một số dấu hiệu có thể nhận biết khác.
Ảnh
Nhân tố hình thành đất - đá mẹ
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Các nhân tố hình thành đất - Đá mẹ + Có vai trò rất quan trọng trong việc thành tạo đất. + Đá Mẹ cung cấp các khoáng vật cho đất, tạo nên các tính chất vật lí, hoá học của đất.
Ảnh
Ảnh
Nhân tố hình thành đất - khí hậu
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Các nhân tố hình thành đất - Khí hậu + Ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phong hoá, từ đó đất được hình thành. + Khí hậu ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của sinh vật, nhất là vi sinh vật. -> Ảnh hưởng đến tốc độ phân giải chất hữu cơ trong đất.
Ảnh
Nhân tố hình thành đất - sinh vật
1. Lớp đất trên Trái Đất
* Các nhân tố hình thành đất - Sinh vật là nguồn cung cấp chất hữu cơ cho đất. - Sự hình thành đất còn chịu ảnh hưởng của địa hình, thời gian,…
Ảnh
Ảnh
2. Một số nhóm đất chính
Quan sát hình 21.3
Ảnh
2. Một số nhóm đất chính
Đọc thông tin và quan sát hình 21.3, hãy: - Kể tên một số loại đất chính ở đới nhiệt đới và xích đạo. - Xác định trên lược đồ sự phân bố của các loại đất này.
Hình 21.3. Lược đồ các nhóm đất chính trên Trái Đất
Lược đồ
2. Một số nhóm đất chính
Hình 21.3. Lược đồ các nhóm đất chính trên Trái Đất
Ảnh
Đất fe-ra-lit đỏ và đất fe-ra-lit đỏ vàng
2. Một số nhóm đất chính
* Đất fe-ra-lit đỏ và đất fe-ra-lit đỏ vàng - Các loại đất điển hình ở vùng nhiệt đới. - Điều kiện hình thành: nhiệt độ cao và độ ẩm lớn, quá trình phong hoá diễn ra mạnh và phát triển dưới những cánh rừng nhiệt đới. - Phân bố thành các vùng lớn ở Nam Mỹ, Trung Phi, Đông Nam Á, Nam Á,…
Ảnh
Ảnh
Hình ảnh đất đỏ vàng
2. Một số nhóm đất chính
Ảnh
Ðất fe-ra-lit đỏ vàng
Ảnh
Hình 21.4. Mặt cắt thẳng đứng qua các tầng đất của đất fe-ra-lit đỏ vàng trên đá sét
Đất pôt-dôn và đất pôt-dôn cỏ
2. Một số nhóm đất chính
* Đất pôt-dôn và đất pôt-dôn cỏ - Các loại đất điển hình ở vùng ôn đới. - Điều kiện hình thành: khí hậu ôn đới lạnh lục địa, dưới các rừng ôn đới lục địa và rừng tai-ga. - Phân bố phổ biến nhất ở Bắc Á, Bắc Âu và Bắc Mỹ (khoảng từ vĩ tuyến 45°B đến vĩ tuyến 60 - 65°B).
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình ảnh đất pốt-dôn
2. Một số nhóm đất chính
Mặt cắt thẳng đứng qua các tầng đất pôt-dôn (A) và đất pôt-dôn cỏ (B)
Ảnh
Củng cố
Câu 1
Bài tập trắc nghiệm
Các thành phần chính của lớp đất là
không khí, nước, chất hữu cơ và vô cơ.
cơ giới, không khí, chất vô cơ và mùn.
chất hữu cơ, nước, không khí và sinh vật.
nước, không khí, chất hữu cơ và độ phì.
Câu 2
Bài tập trắc nghiệm
Nguồn gốc sinh ra thành phần khoáng trong đất là
khí hậu.
địa hình.
đá mẹ.
sinh vật.
Câu 3
Bài tập trắc nghiệm
Đặc điểm nào sau đây không đúng với thành phần hữu cơ trong đất?
Thành phần quan trọng nhất của đất.
Chiếm một tỉ lệ nhỏ trong lớp đất.
Đá mẹ là sinh ra thành phần hữu cơ.
Thường ở tầng trên cùng của đất.
Dặn dò
Dặn dò
- Học sinh học bài và làm bài tập cuối bài. - Chuẩn bị bài mới.
Ảnh
Ảnh
Lời chào
Ảnh