BÀI 9. LIÊN MINH CHÂU ÂU MỘT LIÊN KẾT KINH TẾ KHU VỰC LỚN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 9. LIÊN MINH CHÂU ÂU MỘT LIÊN KẾT KINH TẾ KHU VỰC LỚN
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động
Những hình ảnh dưới đây khiến em liên tưởng đến tổ chức khu vực nào?
Quy mô, mục tiêu và thể chế hoạt động của EU
Quy mô
Ảnh
Quy mô
EU là tổ chức khu vực có quy mô lớn về số thành viên, diện tích và số dân và vẫn đang có xu hướng tiếp tục mở rộng.
Ảnh
Bảng 9.1
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Mục tiêu
Ảnh
Ảnh
Mục tiêu
Mục tiêu của EU khi thành lập được thể hiện qua Hiệp ước Ma-xtrích (1993). EU xây dựng và phát triển liên minh kinh tế và tiền tệ với một đơn vị tiền tệ chung; liên minh chính trị với chính sách đối ngoại, an ninh chung và hợp tác về tư pháp, nội vụ. Với ba trụ cột về kinh tế, chính trị và tư pháp, Hiệp ước hướng đến xây dựng EU thành khu vực tự do và liên kết chặt chẽ.
Hình 9.3
Ảnh
Ảnh
Theo hiệp ước Ma-xtrích, bốn cơ quan thể chế của EU là Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu, Uỷ ban Liên minh châu Âu (nay là Uỷ ban châu Âu) và Hội đồng Bộ trưởng EU ( nay là Hội đồng Liên minh châu Âu).
Thể chế hoạt động
Ảnh
Thể chế hoạt động
Hội đồng châu Âu là cơ quan quyền lực cao nhất của EU, có nhiệm vụ: quyết định các đường lối chính trị; trao đổi về thể chế, hiến pháp, chính sách kinh tế, tiền tệ; đặt ra đường lối an ninh và đối ngoại chung. Nghị viện châu Âu là cơ quan làm luật của EU, đại diện cho công dân EU. Nhiệm vụ chính là lập pháp, giám sát và tài chính. Uỷ ban châu Âu là cơ quan điều hành, đại diện cho lợi ích chung của EU. Có nhiệm vụ đề xuất, giám sát thực hiện các dự luật và quản lí ngân sách, vừa hoà giải tranh chấp trong nội bộ vừa đại diện cho EU trong đối ngoại, đàm phán quốc tế. Hội đồng Liên minh châu Âu là cơ quan làm luật của EU, đại diện cho các chính phủ và là nơi các Bộ trưởng EU họp để thảo luận về các dự thảo luật.
Vị thế của EU trong nên kinh tế thế giới
Quy mô nên kinh tế
Ảnh
Năm 2021, GDP của EU chiếm 17,8% GDP toàn cầu và lớn thứ ba trên thế giới, sau Hoa Kỳ và Trung Quốc. GDP/người đạt mức cao (38 234 USD), gấp 3,1 lần mức trung bình toàn thế giới. Ba nền kinh tế lớn nhất EU là Cộng hoà Liên bang Đức, Pháp, I-ta-li-a cũng là những cường quốc kinh tế trên thế giới và thuộc nhóm các quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất thế giới (G7).
Quy mô nền kinh tế
Một số lĩnh vực dịch vụ
Ảnh
Một số lĩnh vực dịch vụ
Thương mại: EU là một trung tâm thương mại lớn trên thế giới. EU hội nhập sâu rộng vào thị trường toàn cầu và trở thành đối tác thương mại hàng đầu của 80 quốc gia. Các hoạt động thương mại của EU tác động đến thị trường toàn cầu là xuất, nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ, mua sắm công và quyền sở hữu trí tuệ. Năm 2021, trị giá xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ của EU cao nhất thế giới, chiếm 31,0% trị giá toàn cầu. Đầu tư nước ngoài: EU có giá trị đầu tư ra nước ngoài cao thứ hai trên thế giới (sau Hoa Kỳ, năm 2021). Đầu tư của EU tập trung nhiều vào các lĩnh vực dịch vụ, khai thác dầu khí và chế tạo, do đó ảnh hưởng lớn đến việc hiện đại hoá, chuyển đổi năng lượng và chuỗi giá trị toàn cầu.
Bảng 9.2
Ảnh
Ảnh
Nguồn vốn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của EU cao nhất thế giới (19,0 tỉ USD, năm 2021), hỗ trợ phát triển bền vững ở các khu vực nghèo hơn trên thế giới. EU góp phần cải thiện môi trường đầu tư ở các nước theo hướng bình đẳng, minh bạch và thuận lợi hơn. Tài chính ngân hàng: Hoạt động tài chính của EU tác động đến các quy định, sự minh bạch, dịch vụ và công nghệ tài chính của thế giới. Sức mạnh tài chính của EU thể hiện ở các lĩnh vực: ngân hàng, bảo hiểm và thị trường vốn. Các thành phố Phrăng-phuốc (Cộng hoà Liên bang Đức), Pa-ri (Pháp), Am-xtéc-đam (Hà Lan) là những trung tâm tài chính lớn của EU và thế giới.
Một số lĩnh vực sản suất
Ảnh
Một số lĩnh vực sản xuất
Một số ngành sản xuất của EU có vị trí cao trên thế giới và dẫn đầu xu hướng hiện đại hoá là chế tạo máy, hoá chất, hàng không - vũ trụ, sản xuất hàng tiêu dùng.... Một số sản phẩm công nghiệp của EU chiếm thị phần xuất khẩu lớn trên thế giới năm 2021 là dược phẩm (62,9%), máy bay (69,3%), ô tô (49,7%), máy công cụ (55,1%).....
Một số biểu hiện của hợp tác và liên kết trong EU
Thiết lập một EU tự do, an ninh và công lí
Ảnh
Thiết lập một EU tự do, an ninh và công lí
Từ 1/1/1993, EU đã thiết lập một thị trường chung, trong đó hàng hoá, con người, dịch vụ và tiền vốn được đảm bảo tự do lưu thông giữa các nước thành viên. Tự do di chuyển: quyền tự do đi lại, tự do cư trú, tự do chọn lựa nơi làm việc được đảm bảo. Tự do lưu thông dịch vụ: tự do đốĩ với các dịch vụ như dịch vụ vận tải, thông tin liên lạc, ngân hàng, kiểm toán, du lịch… Tự do lưu thông hàng hoá; các sản phẩm hợp pháp ở một nước thuộc EU được tự do lưu thông và bán trong toàn bộ thị trường chung châu Âu mà không phải chịu thuế giá trị gia tăng. Tự do lưu thông tiền vốn: các hạn chế đối với giao dịch, thanh toán bị bãi bỏ. Các nhà đầu tư có thể lựa chọn khả năng đầu tư có lợi nhất và mở tài khoản tại các ngân hàng trong khối.
Hình thành một liên minh kinh tế và tiền tệ với đồng tiền chung Euro
Ảnh
Euro là đồng tiền chung của EU được đưa vào giao dịch từ 1999. Đến 2006, đã có 13 nước thành viên sử dụng.  Việc đưa vào sử dụng đồng tiền chung có tác dụng nâng cao sức cạnh tranh của thị trường chung châu Âu, thủ tiêu những rủi ro khi chuyên đổi tiền tệ, tạo thuận lợi trong chuyển giao vốn trong EU và đơn giản công tác kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia.
Hình thành một liên minh kinh tế và tiền tệ với đồng tiền chung Euro
Hợp tác chuyển đổi kĩ thuật số và phát triển bền vững
Ảnh
Hợp tác chuyển đổi kĩ thuật số và phát triển bền vững
Chuyển đổi kĩ thuật số: EU cùng hợp tác để tiếp cận và điều tiết thị trường toàn cầu, thiết lập tiêu chuẩn công nghệ và truy cập, kiểm soát dữ liệu. Những lĩnh vực hợp tác công nghệ của EU là trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, thiết bị di động và công nghệ lượng tử. Phát triển bền vững: Các nước EU thống nhất thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xanh. Các hoạt động tập trung vào xây dựng nền kinh tế tăng trưởng cân bằng, hướng tới tiến bộ xã hội, bảo vệ môi trường, khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và thúc đẩy tiến bộ khoa học - công nghệ. Ví dụ: EU không nhập khẩu sản phẩm tử đánh bắt trái phép hoặc lao động cưỡng chế, đầu tư cho giáo dục và chăm sóc sức khoẻ ở tất cả các khu vực trong EU, giảm sử dụng các-bon trong tất cả hoạt động kinh tế.....
Luyện tập
Bài 1
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Các quyền tự do của EU bao gồm gì?
Tự do di chuyển, tự do lưu thông hàng hoá, tự do lưu thông tiền vốn, tự do lưu thông dịch vụ
Tự do di chuyển, tự do lưu thông hàng hoá, tự do xuất nhập khẩu, tự do đầu tư
Tự do di chuyển, tự do lưu thông dịch vụ, tự do lưu thông hàng hoá, tự do lưu thông thông tin
Tự do lưu thông dịch vụ, tự do lưu thông hàng hoá, tự do lưu thông thông tin, tự do xuất nhập khẩu
Bài 2
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
GDP/người của EU vượt mức trung bình toàn thế giới bao nhiêu lần?
1,5 lần
2,1 lần
3,1 lần
4,5 lần
Bài 3
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Sản phẩm công nghiệp nào của EU chiếm thị phần xuất khẩu lớn trên thế giới năm 2021?
Dược phẩm
Máy bay
Ô tô
Máy công cụ
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Vận dụng
Em hãy tìm hiểu và viết báo cáo về trao đổi thương mại một mặt hàng giữa Việt Nam và EU (nông sản, may mặc, điện tử, hàng tiêu dùng,...)
Cảm ơn
Ảnh