BÀI 15. VIỆT NAM KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP GIAI ĐOẠN 1951-1954
Trang bìa
Trang bìa
LỊCH SỬ 9
BÀI 15. VIỆT NAM KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC GIAI ĐOẠN 1951 - 1954
Ảnh
Mục tiêu bài học
Mục tiêu
Học xong bài này, em sẽ:
Ảnh
- Mô tả được những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa, quân sự, ngoại giao,... trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 - 1954. - Nêu được ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954).
Hình vẽ
Khởi động
Khởi động
Hình dưới đây tái hiện một phần về chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” của dân tộc Việt Nam trong thế kỉ XX.
Ảnh
Theo em, vì sao chiến thắng Điện Biên Phủ được đánh giá với tầm vóc vĩ đại như vậy? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về chiến thắng này và một số thắng lợi khác trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 – 1954.
Ảnh
1. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa
a) Chính trị
1. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa
a) Chính trị
Mô tả những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị trong kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 – 1954.
Ảnh
Hình vẽ
Hoạt động 1
Hình 15.2
Ảnh
Kết luận 1
Ảnh
Kết luận 1
-  Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng Cộng sản Đông Dương khẳng định đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng. Đây là mốc đánh dấu bước phát triển mới trong quá trình trưởng thành và lãnh đạo cách mạng của Đảng ta, là Đại hội kháng chiến thắng lợi. -  Để tăng cường mặt trận dân tộc thống nhất, Mặt trận Liên hiệp quốc dân thành lập trên cơ sở hợp nhất Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt. -  Đại hội Chiến sĩ thi đua và Cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ nhất để tổng kết, biểu dương thành tích trong sản xuất và chiến đấu.
b) Kinh tế 
1. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa
b) Kinh tế 
Nêu một số thành tựu tiêu biểu trên lĩnh vực kinh tế trong kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 - 1954.
Ảnh
Hình vẽ
Hoạt động 2
Kết luận 2
Ảnh
Kết luận 2
-  Phong trào thi đua sản xuất lập công, vận động sản xuất và thực hành tiết kiệm được triển khai rộng khắp góp phần tăng cường tiềm lực vật chất cho cuộc kháng chiến. -  Cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam còn nhận được nguồn viện trợ vật chất từ nhiều nước trên thế giới như: Trung Quốc, Liên Xô,...
c) Văn hóa
1. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa
c) Văn hóa
Nêu một số thành tựu tiêu biểu trên mặt trận văn hóa trong kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 - 1954.
Ảnh
Hình vẽ
Hoạt động 3
Kết luận 3
Ảnh
Kết luận 3
- Cải cách giáo dục tiếp tục được triển khai với phương châm “phục vụ kháng chiến, phục vụ dân sinh, phục vụ sản xuất". -  Nhiều trường chuyên nghiệp, trường sư phạm, trường đại học được thành lập nhằm đào tạo cán bộ kháng chiến, kiến quốc. -  Nền văn học, nghệ thuật cách mạng đạt được nhiều thành tựu với nhiều tác phẩm phản ánh về cuộc kháng chiến của dân tộc.
2. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự 
Hoạt động 4
2. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự 
Hoạt động 4
- Kế hoạch Na-va đã bị phá sản như thế nào? - Hãy mô tả những thắng lợi tiêu biểu trong cuộc Tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ.
Ảnh
Hình 15.3
Ảnh
Hình 15.4
Ảnh
Hình 15.6
Ảnh
Hình 15.7
Ảnh
Kết luận 4.1
Ảnh
Kết luận 4.1
- Kế hoạch Na-va đã bị phá sản hoàn toàn bởi thắng lợi cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ.
Kết luận 4.2
Ảnh
Kết luận 4.2
-  Cuộc Tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954. -  Tấn công một số địa bàn có tầm quan trọng về chiến lược mà quân Pháp tương đối yếu, nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng đất đai và buộc chúng phải phân tán lực lượng đối phó. -  Quân chủ lực Việt Nam đã tấn công Lai Châu (12/1953), Tây Nguyên (2/1954); liên quân Lào – Việt cũng tổ chức tiến công ở Trung Lào (12/1953), Thượng Lào (1/1954). Kết quả, Pháp buộc phải phân tán lực lượng thành năm nơi tập trung quân là: đồng bằng Bắc Bộ, Điện Biên Phủ, Xê-nô, Luông Pha-bang, Plây-ku.
Kết luận 4.2
Ảnh
Kết luận 4.2
-  Chiến dịch Điện Biên Phủ: +  Công tác chuẩn bị cho chiến dịch được xúc tiến khẩn trương với khẩu hiệu “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”. +  Đợt 1: Tiêu diệt cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc. +  Đợt 2: Tiến công các cứ điểm phía đông phân khu Trung tâm, tiến công và kiểm soát sân bay Mường Thanh, hạn chế việc tiếp viện của quân Pháp. +  Đợt 3: Tiến đánh các cứ điểm của phân khu Trung tâm và phân khu Nam.
3. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận ngoại giao
Hoạt động 5
3. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận ngoại giao
Hoạt động 5
Khai thác tư liệu và thông tin trong mục, hãy mô tả những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận ngoại giao trong kháng chiến chống thực dân Pháp giai đoạn 1951 – 1954.
Ảnh
Tư liệu 1
Ảnh
Kết luận 5
Ảnh
Kết luận 5
-  Liên minh nhân dân Việt – Miên – Lào thành lập đã thúc đẩy sự kết hợp chặt chẽ giữa quân dân ba nước Đông Dương. -  Cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam cũng nhận được sự ủng hộ tích cực của các lực lượng yêu chuộng hoà bình ở Pháp và nhiều quốc gia trên thế giới. -  Đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tham gia đàm phán và kí kết Hiệp định Giơ-ne-vơ về lập lại hòa bình ở Đông Dương, buộc thực dân Pháp phải rút quân về nước. -  Mỹ thất bại trong âm mưu kéo dài, mở rộng, quốc tế hoá chiến tranh xâm lược Đông Dương.
4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của kháng chiến chống thực dân Pháp
Hoạt động 6
4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của kháng chiến chống thực dân Pháp
Hoạt động 6
Hãy nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp
Ảnh
Nguyên nhân thắng lợi
Ảnh
Nguyên nhân thắng lợi
-  Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, với đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo. -  Truyền thống yêu nước của dân tộc, chủ nghĩa anh hùng cách mạng được phát huy mạnh mẽ đã củng cố, mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất vì mục tiêu độc lập dân tộc.
Nguyên nhân thắng lợi
Ảnh
Nguyên nhân thắng lợi
-  Hệ thống chính quyền dân chủ nhân dân trong cả nước ngày càng vững mạnh. Hậu phương được củng cố và phát triển vững chắc; lực lượng vũ trang ba thứ quân được xây dựng và không ngừng trưởng thành trong chiến đấu. -  Hệ thống chính quyền dân chủ nhân dân trong cả nước ngày càng vững mạnh. Hậu phương được củng cố và phát triển vững chắc; lực lượng vũ trang ba thứ quân được xây dựng và không ngừng trưởng thành trong chiến đấu.
Ý nghĩa lịch sử
Ảnh
Ý nghĩa lịch sử
-  Chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược và ách thống trị của thực dân Pháp trong gần một thế kỉ ở Việt Nam. -  Miền Bắc được giải phóng, chuyển sang giai đoạn tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa, tạo cơ sở cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. -  Giáng đòn nặng nề vào tham vọng xâm lược, nô dịch của chủ nghĩa thực dân, góp phần làm tan rã hệ thống thuộc địa kiểu cũ, cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc các nước Á, Phi và Mỹ La-tinh.
Luyện tập
Câu 1
Ảnh
LUYỆN TẬP
Câu 1: Hoàn thành bảng (theo gợi ý dưới đây vào vở) về các thắng lợi về các thắng lợi tiêu biểu của quân dân Việt Nam trong giai đoạn 1951 – 1954.
Ảnh
Câu 2
Ảnh
LUYỆN TẬP
Câu 2: Vì sao nói: Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự kiện "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu"?
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
VẬN DỤNG
Sưu tầm tư liệu từ sách, báo và internet, xây dựng infographic giới thiệu về một thắng lợi quân sự tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Vận dụng
Ảnh
VẬN DỤNG
Hãy sưu tầm một số tác phẩm văn học, nghệ thuật tiêu biểu được sáng tác trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954).
Tổng kết
Củng cố
Ảnh
CỦNG CỐ
Đọc lại bài đã học. Làm bài trong SBT. Chuẩn bị bài có tiết sau.
Cảm ơn
Ảnh