BÀI 10. NĂNG LƯỢNG CHẤT ĐỐT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 10. NĂNG LƯỢNG CHẤT ĐỐT
Khởi động
Khởi động
Khởi động
Con người sử dụng chất đốt để nấu thức ăn, đun nước uống, sưởi ấm,…. Em biết những loại chất đốt nào? Chúng được sử dụng vào những việc gì?
Trả lời
Em biết những loại chất đốt là than, củi, khí gas, rơm, gỗ, khí biogas,…. Chúng được sử dụng vào những việc là nấu ăn, sưởi ấm,….
Một số nguồn năng lượng chất đốt
Hoạt động khám phá
Hoạt động khám phá
a) Quan sát và đọc thông tin ở hình 1.
Ảnh
b) Trả lời câu hỏi
b) Trả lời câu hỏi:
Than được khai thác từ đâu và sử dụng vào những việc gì? Dầu mỏ được khai thác như thế nào và dùng để làm gì? Khí tự nhiên được sử dụng vào những việc gì? Khí sinh học được tạo ra bằng cách nào và dùng để làm gì?
Trả lời
Trả lời
Than được khai thác từ các mỏ than trong lòng đất. Than được sử dụng làm chất đốt ở các gia đình, ở lò hơi của nhà máy nhiệt điện, luyện kim,…. Dầu mỏ được lấy lên theo các lỗ khoan của giếng dầu. Từ dầu mỏ có thể tách ra xăng, dầu hoả, dầu đi-ê-den,… dùng làm chất đốt cho các máy móc. Khí tự nhiên được sử dụng trong các bếp ga để nấu thức ăn và trong các lò ga để sản xuất xi măng, gạch, gốm, nấu thuỷ tinh, luyện kim,…. Khí sinh học được tạo ra từ việc ủ các chất thải hữu cơ như mùn rác, phân động vật trong các bể chứa. Khí sinh học được sử dụng trong đun nấu, tạo ra điện để thắp sáng,…
Hoạt động luyện tập, vận dụng
Hoạt động luyện tập, vận dụng
Kể tên các nguồn năng lượng chất đốt có trong tự nhiên và do con người tạo ra.
Trả lời
Các nguồn năng lượng chất đốt có trong tự nhiên là: than, củi, rơm, dầu mỏ, khí thiên nhiên,…. Các nguồn năng lượng chất đốt do con người tạo ra là: khí biogas, khí gas,….
Vai trò của năng lượng chất đốt trong đời sống và sản xuất
Hoạt động khám phá 1
Hoạt động khám phá 1
Quan sát hình 2 và cho biết năng lượng chất đốt sử dụng vào những việc gì.
Ảnh
Trả lời
Trả lời
Hình 2 cho biết năng lượng chất đốt sử dụng vào những việc: a. Vận hành máy bay. b. Nấu thức ăn. c. Vận hành thuyền. d. Sưởi ấm. e. Vận hành máy móc (xe lu). f. Vận hành máy móc (máy cấy).
Hoạt động khám phá 2
Hoạt động khám phá 2
Nêu những lợi ích của việc sử dụng năng lượng chất đốt trong cuộc sống.
Trả lời
Những lợi ích của việc sử dụng năng lượng chất đốt trong cuộc sống là:
Làm nhiên liệu chất đốt trong sinh hoạt hàng ngày như nấu ăn, sưởi ấm,… Làm nhiên liệu trong phương tiện giao thông, máy móc,…. Dùng thắp sáng, sản xuất điện,….
Hoạt động luyện tập, vận dụng
Hoạt động luyện tập, vận dụng
Nêu một số ví dụ về việc sử dụng năng lượng chất đốt đã làm tăng hiệu quả sản xuất và giúp con người giảm bớt sức lao động.
Trả lời
Một số ví dụ về việc sử dụng năng lượng chất đốt đã làm tăng hiệu quả sản xuất và giúp con người giảm bớt sức lao động như sử dụng xăng để vận hành máy cấy lúa, máy gặt lúa; ở công trình xây dựng sử dụng xăng để vận hành máy xúc, xe lu, xe cẩu,… để làm đường, xây nhà,…. vừa làm tăng hiệu quả của công việc, vừa giúp con người giảm bớt sức lao động.
Sử dụng năng lượng chất đốt an toàn, tiết kiệm
Hoạt động khám phá 1
Hoạt động khám phá 1
Quan sát hình 3, cho biết trường hợp nào có thể gây nguy hiểm cho con người, trường hợp nào gây ô nhiễm môi trường và đề xuất biện pháp phòng tránh.
Ảnh
Trả lời
Trả lời
Hình 3 cho biết trường hợp a, b, d có thể gây nguy hiểm cho con người, trường hợp c gây ô nhiễm môi trường. Đề xuất biện pháp phòng tránh:
Không sang chiết ga tại gia đình hoặc cơ sở kinh doanh. Đảm bảo khoảng cách an toàn từ khu vực để chất đốt đến tủ điện. Không để các phương tiện như xe máy, ô tô gần khu vực hàn xì. Hạn chế sử dụng bếp than tại các hộ gia đình.
Hoạt động khám phá 2
Hoạt động khám phá 2
Lựa chọn một nguồn năng lượng chất đốt, thảo luận cùng bạn để trình bày về cách sử dụng nguồn năng lượng đó trong đun nấu hằng ngày mà không gây cháy, nổ.
Trả lời
Ở đa số các gia đình, sử dụng khí ga để đun nấu hằng ngày. Để sử dụng ga an toàn thì cần thực hiện một số việc sau:
Khoá van ga sau khi sử dụng hoặc trước khi đi ngủ. Kiểm tra hệ thống van ga thường xuyên, trước khi đun nấu. Vệ sinh sạch sẽ bếp ga thường xuyên. Khi phát hiện có khí ga thoát ra cần nhanh chóng dập cầu dao điện, khoá van ga, mở cửa thông thoáng và gọi người đến kiểm tra…..
Hoạt động khám phá 3
Hoạt động khám phá 3
Quan sát hình 4 và cho biết trường hợp nào gây lãng phí chất đốt, trường hợp nào tránh được lãng phí chất đốt. Vì sao?
Ảnh
Trả lời
Trả lời
Trường hợp b, c gây lãng phí chất đốt, trường hợp a tránh được lãng phí chất đốt. Vì với trường hợp a khi đốt chất đốt trong lò sẽ sử dụng được tối đa nguồn nhiệt, không bị phân tán nhiệt, tiết kiệm được chất đốt, ngược lại, trường hợp b sẽ gây lãng phí chất đốt. Trường hợp c, khi giao thông bị tắc nghẽn sẽ làm cho phương tiện khó di chuyển và sử dụng chất đốt nhiều hơn, vừa gây lãng phí chất đốt, vừa gây ô nhiễm môi trường.
Hoạt động khám phá 4
Hoạt động khám phá 4
Năng lượng chất đốt mà gia đình em sử dụng. Những việc em và gia đình đã làm để tiết kiệm năng lượng chất đốt.
Trả lời
Trả lời
Ưu tiên sử dụng xe bus công cộng, đi bộ, đi xe đạp khi có thể. Dọn dẹp vệ sinh khu vực bếp nấu thường xuyên. Trong nấu ăn, điều chỉnh bếp ga, lửa to nhỏ khi cần thiết.
Năng lượng chất đốt mà gia đình em sử dụng: khí ga, xăng, nến,…. Những việc em và gia đình đã làm để tiết kiệm năng lượng chất đốt.
Hoạt động luyện tập, vận dụng 1
Hoạt động luyện tập, vận dụng 1
Vì sao không nên sử dụng bếp than, củi để sưởi ấm trong phòng kín?
Trả lời
Không nên sử dụng bếp than, củi để sưởi ấm trong phòng kín vì khi đốt than, củi sẽ sinh ra liên tục khí CO (các – bon ô – xít) và đẩy khí O2 (ô – xi) ra ngoài phòng nên chúng ta sẽ hít khí CO với nồng độ cao sẽ gây gạt thở, thiếu O2 và có thể tử vong.
Hoạt động luyện tập, vận dụng 2
Hoạt động luyện tập, vận dụng 2
Điều chỉnh ngọn lửa ở bếp ga khi đun nấu có tác dụng gì?
Trả lời
Điều chỉnh ngọn lửa ở bếp ga khi đun nấu có tác dụng tiết kiệm chất đốt, an toàn trong khi đun nấu.
Hoạt động luyện tập, vận dụng 3
Hoạt động luyện tập, vận dụng 3
Việc đi bộ, đi xe đạp hoặc đi phương tiện công cộng chạy bằng điện trong thành phố đã mang lại lợi ích gì?
Trả lời
Việc đi bộ, đi xe đạp hoặc đi phương tiện công cộng chạy bằng điện trong thành phố đã mang lại lợi ích tiết kiệm chất đốt (xăng) và hạn chế vấn đề gây ô nhiễm môi trường.
Hoạt động luyện tập, vận dụng 4
Hoạt động luyện tập, vận dụng 4
Đề xuất thêm một số biện pháp phòng chống cháy, nổ, ô nhiễm môi trường khi sử dụng năng lượng chất đốt.
Trả lời
Một số biện pháp phòng chống cháy, nổ, ô nhiễm môi trường khi sử dụng năng lượng chất đốt là:
Mỗi người cần nắm rõ nguyên tắc an toàn khi sử dụng chất đốt trong gia đình (Quy tắc phòng cháy, chữa cháy). Thường xuyên kiểm tra hệ thống sử dụng chất đốt theo định kì. Nhắc nhở mọi người trong gia đình về an toàn, cẩn thận khi sử dụng chất đốt. Tuyên truyền, vận động để nâng cao ý thức sử dụng phương tiện công cộng.
Em đã học
Em đã học
Một số nguồn năng lượng chất đốt thường sử dụng: củi, than, xăng, dầu hoả,khí tự nhiên, khí sinh học,... Năng lượng chất đốt được sử dụng để nấu thức ăn, đun nước uống, sưởi ấm, thắp sáng; vận hành một số máy móc, sản xuất điện,... Cần tránh lãng phí, phòng chống ô nhiễm môi trường và đảm bảo an toàn khi sử dụng năng lượng chất đốt.
Em có thể
Em có thể
Em có thể
Thực hiện được việc sử dụng an toàn và tiết kiệm năng lượng chất đốt ở gia đình em.
Cảm ơn
Cảm ơn
Ảnh