BÀI 27. KHÁI NIỆM HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
TOÁN 8
BÀI 27. KHÁI NIỆM HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ
Khởi động
- Khởi động
- Khởi động
Hình 7.1 là biểu đồ đoạn thẳng mô tả sản phẩm tiêu thụ ô tô của thị trường Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2020. Em hãy cho biết trong tháng nào thì số lượng ô tô tiêu thụ là ít nhất.
Ảnh
Hình thành kiến thức
1. Khái niệm hàm số
Ảnh
1. Khái niệm hàm số
HĐ1: Quãng đường đi được S (km) của một ô tô chuyển động với vận tốc 60km/h được cho bởi công thức S = 60t, trong đó t(giờ) là thời gian ô tô di chuyển. a) Tính và lập bảng các giá trị tương ứng của S khi t nhận các giá trị lần lượt là 1; 2; 3; 4 (giờ). b) Với mỗi giá trị của t, ta xác định được bao nhiêu giá trị tương ứng của S?
- Hoạt động 2 (1. Khái niệm hàm số)
Ảnh
HĐ2: Nhiệt độ T (latex(@)C) tại các thời điểm t (giờ) của Hà Nội vào một ngày được cho trong bảng sau:
Ảnh
a) Hãy cho biết nhiệt độ của Hà Nội vào thời điểm 12 giờ trưa ngày hôm đó. b) Với mỗi giá trị của t, ta xác định được bao nhiêu giá trị tương ứng của T.
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y được gọi là hàm số của x và x gọi là biến số.
- Chú ý
Ảnh
- Chú ý:
Khi y là hàm số của x, ta thường viết y = f(x), y = g(x),...
Ví dụ:
Với hàm số y = 2x + 1, ta còn viết y = f(x) = 2x + 1. Khi đó thay cho câu " Khi x = 1 thì giá trị tương ứng của y là 3", ta biết ngắn gọn là f(1) = 3.
- Ví dụ 1
Ảnh
Ví dụ 1: Cho hàm y = f(x) = 3x. Lập bảng các giá trị tương ứng của y khi x nhận các giá trị lần lượt là -2; -1; 0; 1; 2.
- Giải:
Bảng giá trị tương ứng của y:
Ảnh
- Ví dụ 2
Ảnh
Ví dụ 2: Các giá trị tương ứng của hai đại lượng x và y được cho bởi các bảng sau. Đại lượng y có phải là một hàm số của đại lượng x hay không?
Ảnh
- Luyện tập 1
- Luyện tập 1:
Ảnh
Viết công thức tính thời gian di chuyển trên quãng đường dài 150 km với vận tốc không đổi v (km/h). Thời gian di chuyển t có phải là một hàm số của vận tốc v không? Tính giá trị của t khi v=60 (km/h).
- Vận dụng
Ảnh
Trở lại tình huống mở đầu, em hãy cho biết: a) Tháng nào thì số lượng ô tô tiêu thụ ít nhất và số lượng ô tô tiêu thụ trong tháng đó là bao nhiêu? b) Nếu gọi y là số lượng ô tô tiêu thụ trong tháng x latex((x in {1; 2; 3; 4; 5})) thì y có phải là một hàm số của x không? Tính giá trị của y khi x = 5.
- Vận dụng:
2. Mặt phẳng toạ độ
Ảnh
2. Mặt phẳng toạ độ
- Nhận biết toạ độ của một điểm trong mặt phẳng toạ độ
+ Trên mặt phẳng, vẽ hai trục số Ox, Oy vuông góc với nhau và cắt nhau tại gốc O của mỗi trục số. + Ox: trục hoành; Oy: trục tung; O: gốc toạ độ. Mặt phẳng có hệ trục toạ độ Oxy gọi là mặt phẳng toạ độ. + Lấy điểm M bất kì trong mặt phẳng toạ độ Oxy. Từ M kẻ các đường thẳng vuông góc với các trục toạ độ. Giả sử các đường vuông góc này cắt trục hoành tại điểm 3 và cắt trục tung tại điểm latex(5/2). Khi đó,M latex((3; 5/2)).
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Trong mặt phẳng toạ độ, mỗi điểm M xác định duy nhất một cặp số latex((x_0;y_0)) và mỗi cặp số latex((x_0;y_0)) xác định duy nhất một điểm M. Cặp số latex((x_0;y_0)) gọi là toạ độ của điểm M và kí hiệu là latex(M(x_0;y_0)), trong đó latex(x_0) là hoành độ và latex(y_0) là tung độ của điểm M.
- Câu hỏi
Ảnh
- Câu hỏi:
Hãy cho biết toạ độ của gốc toạ độ O.
- Ví dụ 3
Ảnh
- Ví dụ 3: a) Viết toạ độ của các điểm A, B trong Hình 7.3. b) Xác định các điểm C(0;-2) và D(-1;0) trong Hình 7.3.
Ảnh
- Luyện tập 2
Ảnh
- Luyện tập 2:
a) Xác định tọa độ của các điểm M,N,P,Q trong Hình 7.5. b) Xác định các điểm R(2; -2) và S(-1; 2) trong Hình 7.5.
- Chú ý
Ảnh
- Chú ý:
Hệ trục toạ độ Oxy chia mặt phẳng toạ độ thành 4 góc phần tư (góc phần tư thứ I, II, III, IV).
- Tranh luận
- Tranh luận:
Ảnh
Ảnh
Ý kiến của em như thế nào?
3. Đồ thị hàm số
Ảnh
3. Đồ thị hàm số
HĐ3: Hàm số y = f(x) được cho bởi bảng sau:
Ảnh
a) Viết tập hợp {(x; y)} các cặp giá trị tương ứng của x và y. b) Vẽ hệ trục tọa độ Oxy và biểu diễn các điểm có tọa độ là các cặp số trên. Tập hợp các điểm này gọi là đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho.
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x; y) trên mặt phẳng toạ độ.
- Ví dụ 4
Ảnh
Ví dụ 4: Vẽ đồ thị của hàm số y = f(x) cho bởi bảng sau:
Ảnh
- Luyện tập 3
- Luyện tập 3:
Vẽ đồ thị của hàm số y=f(x) cho bởi bảng sau:
Ảnh
Ảnh
Bài tập
Bài 7.18
Ảnh
III. Bài tập
Bài 7.18. Các giá trị tương ứng của hai đại lượng x và y cho bởi các bảng sau. Đại lượng y có phải là một hàm số của x không?
Ảnh
Bài 7.19 (Bài tập)
Ảnh
Bài 7.19. Cho hàm số y = f(x) = latex(4/x) a) Tính f(-4); f(8) b) Hoàn thành bảng sau vào vở:
Ảnh
Bài 7.20 (Bài tập)
Bài 7.20: a) Xác định tọa độ của các điểm A, B, C, D trong Hình 7.8. b) Xác định các điểm E (0;-2) và F (2;-1) trong Hình 7.8.
Ảnh
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại kiến thức vừa học. Hoàn thành bài tập trong SGK từ 7.21-7.23 và SBT. Chuẩn bị bài :"Bài 28. Hàm số bậc nhất và đồ thị của hàm số bậc nhất".
- Cảm ơn
Ảnh