CHƯƠNG 5. BÀI 1. KHÁI NIỆM HÀM SỐ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CHƯƠNG 5. BÀI 1. KHÁI NIỆM HÀM SỐ
TOÁN 8
Mục tiêu
Mục tiêu
Ảnh
Mục tiêu
Ảnh
Học xong bài này, em sẽ:
Nhận biết được những mô hình thực tế dẫn đến khái niệm hàm số. Tính được giá trị của hàm số khi hàm số đó xác định bởi công thức.
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động:
Quan sát biểu đồ và cho biết lượng mưa ở mỗi tháng là bao nhiêu?
Số liệu về lượng mưa M (mm) trong 7 tháng mùa mưa của thành phố Đà Lạt năm 2020 được biểu diễn trong biểu đồ dưới đây:
Ảnh
1. Khái niệm hàm số
- Hoạt động 1
1. Thu thập dữ liệu
Ảnh
- Hoạt động 1:
a) Nhiệt độ cơ thể d (latex(@C)) của bệnh nhân theo thời gian h (giờ) trong ngày được ghi lại trong bảng sau:
Ảnh
Ứng với mỗi giờ em đọc được bao nhiêu số chỉ nhiệt độ?
+ ý b (- Hoạt động 1)
Ảnh
b) Thời gian t (giờ) để một vật chuyển động đều đi hết quãng đường 180 km tỉ lệ nghịch với vận tốc v (km/h) của nó theo công thức latex(t = 180/v).
Tính và lập bảng các giá trị tương ứng của t khi v lần lượt bằng 10; 20; 30; 60; 180. Ứng với mỗi giá trị của đại lượng v em tính được bao nhiêu giá trị của đại lượng t?
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Nếu đại lượng y phụ thuộc vào một đại luộng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được duy nhất một giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của biến x.
- Ví dụ 1
Ảnh
Ví dụ 1: Hãy chỉ ra các đại lượng là hàm số và biến số trong phần khởi động và hoạt động 1.
- Thực hành 1
- Thực hành 1:
Mô tả các đại lượng là hàm số và biến số trong các mô hình sau: a) Biểu đồ cột chỉ doanh thu y (triệu đồng) của một cửa hàng trong tháng x
Ảnh
b) Quãng đường s (km) đi được trong thời gian t (giờ) của một chiếc xe chạy với tốc độ không đổi bằng 40 km/h. c) Số tiền y (đồng) người mua phải trả cho x quyển vở có giá 10000 đồng/ quyển.
- Vận dụng 1
- Vận dụng 1:
Ảnh
Khi đo nhiệt độ, ta có công thức đổi từ đơn vị độ C (Celsius) sang đơn vị độ F (Fahrenheit) như sau: F = 1.8C + 32. Theo em, F có phải là một hàm số theo biến số C hay không? Giải thích.
2. Giá trị của hàm số
- Hoạt động 2
Ảnh
2. Giá trị của hàm số
Đại lượng y được tính theo đại lượng x như sau: y = 2x + 3
a) Tính y khi x = 4. b) Cho x một giá trị tùy ý, tính giá trị tương ứng của y.
- Hoạt động 2:
Ảnh
- Tìm hiểu
Hàm số có thể được cho bằng bảng, biểu đồ hoặc bằng công thức,... Nếu y là hàm số của x ta có thể viết y = f(x), y = g(x),...
- Tìm hiểu:
Ví dụ:
Với hàm số được cho bởi công thức y = 4x + 1, ta còn có thể viết y = f(x) = 4x + 1.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Cho hàm số y = f(x), nếu ứng với x = a ta có y = f(x) thì f(a) được gọi là giá trị của hàm số y = f(x) tại x = a.
- Ví dụ 2
Ảnh
Ví dụ 2: Cho hàm số y = f(x) = -2x +1. a) Tính f(10); f(-10). b) Lập bảng giá trị của hàm số với x lần lượt bằng -2; -1; 0; 1; 2.
+ Gợi ý:
a) Thay x bằng 10 hoặc -10 vào f(x), ta có: f(10) = -2 . 10 + 1 = -20 + 1 = -19; f(-10) = -2 . (-10) + 1 = 20 + 1 = 21; b) Cho x lần lượt bằng -2; -1; 0; 1; 2, ta có bảng giá trị của hàm số:
Ảnh
- Thực hành 2
Ảnh
- Thực hành 2:
a) Các giá trị tương ứng của hai đại lượng x và y được cho trong bảng sau:
Ảnh
Đại lượng y có phải là hàm số của đại lượng x không? b) Cho hàm số y = f(x) = latex(x^2) - Tính f(2); f(-3) - Lập bảng giá trị của hàm số với x lần lượt bằng -3; -2; -1; 0; 1; 2; 3.
- Vận dụng 2
- Vận dụng 3:
Ảnh
Gọi C = f(d) là hàm số mô tả mối quan hệ giữa chu vi C và đường kính d của một đường tròn. Tìm công thức f(d) và lập bảng giá trị của hàm số ứng với d lần lượt bằng 1; 2; 3; 4 (theo đơn vị cm).
- Ví dụ 3
Vì nhiệt độ không đổi và luôn bằng latex(37,5 @C) với mọi giá trị của biến số t nên ta có hàm hằng: N(t) = 37,5.
+ Gợi ý:
Ảnh
Ví dụ 3: Nhiệt độ N của một máy ấp trứng gà được cài đặt luôn bằng 37,5 latex(@C) không thay đổi theo thời gian t. Em hãy viết công thức xác định hàm số N(t) của nhiệt độ theo thời gian.
Ảnh
Củng cố
Bài 1 (Củng cố)
Bài tập 1: Các giá trị tương ứng của hai đại lượng x và y được cho trong các bảng sau. Trong mỗi trường hợp, hãy cho biết đại lượng y có phải là hàm số của đại lượng x không? Giải thích.
Ảnh
Bài 2 (Củng cố)
Ảnh
Bài tập 2: Cho hàm số y = f(x) = 3x a) Tính f(1); latex(f(1/3)); b) Lập bảng các giá trị tương ứng của y khi x lần lượt nhận các giá trị: -3; -2; -1; 0; 1; 2; 3.
Tổng kết
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò:
Hệ thống lại các nội dung trong tiết học. Hoàn thành các bài tập còn lại trong SGK. Chuẩn bị bài mới: "Chương 5. Bài 2. Toạ độ của một điểm và đồ thị của hàm số".
- Cảm ơn
Ảnh