BÀI 23: HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN VÀ UỶ BAN NHÂN DÂN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
GIÁO DỤC KINH TẾ VÀ PHÁP LUẬT 10
BÀI 23: HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN VÀ UỶ BAN NHÂN DÂN
Ảnh
Mục tiêu bài học
Yêu cầu cần đạt
Ảnh
Yêu cầu cần đạt
Nêu được chức năng, cơ cấu tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân. Có thái độ phê phán, không đồng tình với các hành vi tiêu cực đối với Uỷ ban nhân dân và Hội đồng nhân dân. Thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân đối với Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân bằng các hành vi phù hợp với quy định của pháp luật.
Mở đầu
Mở đầu (Mở đầu)
Ảnh
Em hãy chia sẻ một số hoạt động của Hội đồng nhân dân hoặc Uỷ ban nhân dân địa phương nơi em sinh sống và cho biết ý nghĩa của hoạt động đó.
Khám phá
1. Hội đồng nhân dân
1. Hội đồng nhân dân
Ảnh
a) Chức năng của Hội đồng nhân dân
Ảnh
Đọc thông tin trong SGK, em hãy trả lời câu hỏi sau: 1. Hội đồng nhân dân thành phố X đã thực hiện chức năng như thế nào? 2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Hội đồng nhân dân có chức năng gì? Em hiểu như thế nào về chức năng này?
- Kết luận (a) Chức năng của Hội đồng nhân dân)
- Kết luận:
Ảnh
Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương như: các biện pháp để phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; quyết định biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn xã hội,....
b) Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân
b) Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân
- Quan sát sơ đồ:
Ảnh
- Trả lời câu hỏi (b) Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân)
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Dựa vào sơ đồ 1, em hãy trình bày cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân.
- Kết luận (b) Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân)
Ảnh
- Kết luận:
Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra. Hội đồng nhân dân được tổ chức gồm: Thường trực Hội đồng nhân dân và các Ban của Hội đồng nhân dân. Thường trực Hội đồng nhân dân có cơ cấu tổ chức gồm: Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và các Uỷ viên.
c) Hoạt động của Hội đồng nhân dân
Ảnh
Ảnh
Đọc thông tin trong SGK, em hãy trả lời câu hỏi sau: Hội đồng nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Hình thức hoạt động đó thể hiện nguyên tắc nào trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
c) Hoạt động của Hội đồng nhân dân
- Kết luận (c) Hoạt động của Hội đồng nhân dân)
- Kết luận:
Ảnh
Hoạt động của Hội đồng nhân dân do luật định. Hội đồng nhân dân họp mỗi năm hai kì chính và tổ chức các cuộc họp chuyên đề khi có việc phát sinh đột xuất. Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức thảo luận, biểu quyết lấy ý kiến tập thể.
2. Uỷ ban nhân dân
2. Uỷ ban nhân dân
Ảnh
Ảnh
a) Chức năng của Uỷ ban nhân dân
Đọc thông tin trong SGK, em hãy trả lời câu hỏi sau: 1. Uỷ ban nhân dân tỉnh X đã thực hiện chức năng của mình như thế nào? 2. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Uỷ ban nhân dân có chức năng gì? Em hiểu như thế nào về chức năng này?
- Kết luận (a) Chức năng của Uỷ ban nhân dân)
- Kết luận:
Ảnh
Uỷ ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra; là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên. Uỷ ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương; tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.
b) Cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân
Ảnh
- Quan sát sơ đồ 2:
b. Cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân
- Trả lời câu hỏi (b) Cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân)
Ảnh
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
1. Dựa vào sơ đồ 2, em hãy nêu cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân. 2. Kể tên một số cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân địa phương em.
- Kết luận (b) Cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân)
- Kết luận:
Ảnh
Ảnh
Uỷ ban nhân dân gồm: Chủ tịch, Phó chủ tịch và các Uỷ viên phụ trách cơ quan chuyên môn (Tư pháp, Tài chính - kế hoạch, Tài nguyên và Môi trường,...), Uỷ viên phụ trách công an, Uỷ viên phụ trách quân sự.
c) Hoạt động của Uỷ ban nhân dân
Ảnh
Ảnh
c) Hoạt động của Uỷ ban nhân dân
Đọc thông tin trong SGK, em hãy trả lời câu hỏi sau: Uỷ ban nhân dân hoạt động theo hình thức nào? Nêu ví dụ minh họa.
- Kết luận (c) Hoạt động của Uỷ ban nhân dân)
- Kết luận:
Ảnh
Ảnh
Uỷ ban nhân dân hoạt động theo luật định. Mỗi tháng Uỷ ban nhân dân họp một lần và có thể tổ chức họp chuyên đề khi có công việc phát sinh đột xuất. Uỷ ban nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức biểu quyết lấy ý kiến tập thể.
Luyện tập
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?
a) Uỷ ban nhân dân là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân cùng cấp. b) Hội đồng nhân dân ở các địa phương có cơ cấu tổ chức giống nhau, số lượng thành viên bằng nhau. c) Nhân dân có thể thực hiện quyền lực nhà nước thông qua chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân. d) Chủ tịch Uỷ ban nhân dân là người có quyền quyết định tất cả công việc của Uỷ ban nhân dân.
- Câu 2
Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây?
Ảnh
- Hành vi 1:
Anh T bỏ phiếu bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cho người mình thích mà không quan tâm tới trình độ, năng lực của ứng viên.
- Hành vi 2 (Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây?)
Ảnh
- Hành vi 2:
Cán bộ Uỷ ban nhân dân xã A lập nhiều kênh tiếp nhận thông tin để thu thập ý kiến phản hồi, góp ý, phản ánh của người dân trên địa bàn.
- Hành vi 3 (Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây?)
Ảnh
- Hành vi 3:
Mặc dù là cán bộ lãnh đạo ở Uỷ ban nhân dân tỉnh nhưng ông H từ chối và không can thiệp vào việc giải quyết của cảnh sát giao thông áp dụng biện pháp xử phạt hành vi vi phạm pháp luật hành chính đối với em họ mình.
- Hành vi 4 (Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với các hành vi nào sau đây?)
Ảnh
M (15 tuổi) gửi thư góp ý, phản ánh về dự án xây dựng khu vui chơi trẻ em của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.
- Hành vi 4:
Câu 3
Câu 3: Em hãy xử lí các tình huống sau:
Ảnh
- Tình huống 1:
Mặc dù 16 tuổi nhưng T chưa bao giờ tới Uỷ ban nhân dân xã để thực hiện thủ tục hành chính vì mọi việc đều được mẹ làm hộ. Có lần, T định đi xin dấu xác nhận của Uỷ ban nhân dân xã vào hồ sơ nhưng mẹ không đồng ý vì cho rằng T còn nhỏ nên chưa biết rõ quy trình, người lớn đi làm thay sẽ nhanh hơn. Nếu là T, em sẽ làm gì để mẹ thay đổi quyết định?
- Tình huống 2 (- Câu 3: Em hãy xử lí các tình huống sau:)
Ảnh
- Tình huống 2:
Thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh về việc triển khai lấy ý kiến, kiến nghị của trẻ em trong việc xây dựng các chương trình, chính sách cho trẻ em trong tỉnh, cán bộ lãnh đạo thôn của H đã tổ chức một cuộc họp cho toàn thể nhân dân trong thôn. Khi được mời tham dự, H cảm thấy băn khoăn không biết có nên đi hay không vì hôm đó trên truyền hình có tường thuật trực tiếp một trận đá bóng mà mình thích. Nếu là bạn của H, em sẽ khuyên H lựa chọn như thế nào?
Vận dụng
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) bày tỏ nguyện vọng của bản thân về quyền trẻ em để gửi tới đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện nơi em đang sinh sống.
- Vận dụng:
- Câu 2 (- Vận dụng)
Ảnh
Câu 2: Em hãy tìm hiểu và viết bài luận về việc thực hiện thủ tục hành chính một cửa ở Uỷ ban nhân dân xã/phường nơi em sinh sống.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT.
- Cảm ơn
Ảnh