BÀI 7: HÓA TRỊ VÀ CÔNG THỨC HÓA HỌC
Trang bìa
Trang bìa
KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7
BÀI 7: HÓA TRỊ VÀ CÔNG THỨC HÓA HỌC
Ảnh
Khởi động
Đặt vấn đề
Ở hình dưới đây, ta thấy nguyên tử carbon liên kết với 4 nguyên tử hydrogen hoặc chỉ liên kết với 2 nguyên tử oxygen; 1 nguyên tử oxygen liên kết được với hai nguyên tử hydrogen;... Các nguyên tử liên kế với nhau theo các nguyên tắc nào? Bằng cách nào để lập được công thức hóa học của các chất?
Ảnh
I. HÓA TRỊ
- Quan sát
I. HÓA TRỊ
- Đọc SGK, quan sát hình 7.1, em hãy cho biết mỗi nguyên tử của nguyên tố Cl, S, P, C trong các phân tử có khả năng liên kết với bao nguyên tử H?
Ảnh
- Kết luận
Kết luận
- Hóa trị của một nguyên tố trong hợp chất là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố đó với nguyên tử khác trong phân tử.
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Đọc SGK, em hãy xác định hóa trị của các nguyên tố CL, S, P trong các phân tử ở hình 7.1.
- Thảo luận nhóm
Ảnh
- Thảo luận nhóm đôi và trả lời các câu hỏi sau: a) Trong một hợp chất cộng hóa trị, nguyên tố X có hóa trị IV. Theo em, 1 nguyên tử X có khả năng liên kết với bao nhiêu nguyên tử O hoặc bao nhiêu nguyên tử H? b) Trong tự nhiên, silicon oxide có trong cát, đất sét,... Em hãy xác định hóa trị của nguyên tố silicon trong silicon oxide và cho biết ứng dụng của hợp chất này.
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
II. QUY TẮC HÓA TRỊ
- So sánh
II. QUY TẮC HÓA TRỊ
- Đọc SGK, em hãy so sánh về tích của hóa trị và số nguyên tử của hai nguyên tố trong phân tử mỗi hợp chất ở bảng sau:
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Dựa vào hóa trị các nguyên tố ở bảng Phụ lục 1 trang 187, em hãy cho biết một nguyên tử Ca có thể kết hợp với bao nhiêu nguyên tử Cl hoặc bao nhiêu nguyên tử O.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Quy tắc hóa trị: Trong phân tử hợp chất hai nguyên tố, tích hóa trị và số nguyên tử của nguyên tố này bằng tích hóa trị và số nguyên tử của nguyên tố kia.
III. CÔNG THỨC HÓA HỌC
- Đọc SGK
III. CÔNG THỨC HÓA HỌC
- Đọc ví dụ 2 trong SGK-tr47, em hãy hoàn thành bảng sau:
Ảnh
- Kể tên
Ảnh
- Kể tên và viết công thức hóa học các đơn chất kim loại và đơn chất phi kim ở thể rắn.
- Trả lời câu hỏi
- Đọc SGK, em hãy hoàn thành bảng sau vào vở:
Ảnh
- Thảo luận nhóm
Ảnh
- Thảo luận nhóm ba và trả lời các câu hỏi sau: a) Công thức hóa học cuariron (III) oxide là latex(Fe_2 O_3). Hãy cho biết thành phần nguyên tố, số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố và tính khối lượng phân tử. b) Công thức hóa học của một chất cho biết được những thông tin gì?
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Công thức hóa học dùng để biểu diễn chất, gồm một hoặc nhiều kí hiệu nguyên tố và chỉ số ở bên dưới mỗi kí hiệu. - Công thức chung của phân tử có dạng: latex(A_x B_y),... - Công thức hóa học cho biết thành phần nguyên tố và số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong phân tử đó. Từ đó, có thể tính được khối lượng phân tử.
IV. TÍNH PHẦN TRĂM NGUYÊN TỐ TRONG HỢP CHẤT
- Trả lời câu hỏi
IV. TÍNH PHẦN TRĂM NGUYÊN TỐ TRONG HỢP CHẤT
- Đọc SGK, em hãy tính phần trăm mỗi nguyên tố trong các hợp chất sau: latex(Al_2 O_3, MgCl_2, Na_2 S, (NH_4)_2 CO_3).
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Em hãy viết công thức hóa học của phosphoric acid có cấu tạo từ hydrogen và nhóm phosphate. Trong phosphorix acid, nguyên tố nào có phần trăm lớn nhất?
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Với hợp chất latex(A_x B_y), ta có %A = latex((KLNT(A)*x)/(KLPT(A_xB_y)) *100%). - Tổng tất cả các phần trăm nguyên tố trong một phân tử luôn bằng 100%.
V. XÁC ĐỊNH CÔNG THỨC HÓA HỌC
- Trả lời câu hỏi
V. XÁC ĐỊNH CÔNG THỨC HÓA HỌC
- Đọc SGK, giải bài toán sau: Phân tử X có 75% khối lượng là aluminium, còn lại là carbon. Xác định công thức phân tử của X, biết khối lượng phân tử của nó là 144 amu.
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Bài toán: Hợp chất (Y) có công thức latex(Fe_xO_y), trong đó Fe chiếm 70% theo khối lượng. Khối lượng phân tử (Y) là 160 amu. Xác định công thức hóa học của hợp chất (Y).
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
Xác định công thức hóa học khi biết phần trăm nguyên tố và khối lượng phân tử: - Bước 1: Đặt công thức hóa học cần tìm (công thức tổng quát); - Bước 2: Lập biểu thức tính phần trăm nguyên tố có trong hợp chất; - Bước 3: Xác định số nguyên tử của mỗi nguyên tố và viết công thức hóa học cần tìm.
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
Bài toán: Pháo hoa có thành phần nhiên liệu nổ gồm sulfur, than và hợp chất (Z). Hợp chất (Z) gồm nguyên tố potassium, nitrogen và oxygen với các tỉ lệ phần trăm tương ứng là 38,61%; 13,86% và 47,53%. Khối lượng phân tử hợp chất (Z) là 101 amu. Xác định công thức hóa học của (Z) và ứng dụng của hợp chất (Z).
- Đọc SGK
Ảnh
- Đọc SGK, dựa vào công thức ( a . x = b . y) hãy tính hóa trị của nguyên tố: a) N trong phân từ latex(NH_3). b) S trong phân tử latex(SO_2, SO_3). c) P trong phân tử latex(P_2O_5).
- Đọc SGK
Ảnh
- Đọc SGK, dựa vào ví dụ 8, 9 tr-50 và bảng hóa trị ở Phụ lục tr-187, em hãy xác định công thức hóa học các hợp chất tạo bởi: a) potassium và sulfate. b) aluminium và carbonate. c) magnesium và nitrate.
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
Xác định công thức hóa học dựa vào quy tắc hóa trị: - Bước 1: Đặt công thức hóa học cần tìm (công thức tổng quát); - Bước 2: Lập biểu thức tính dựa vào quy tắc hóa trị, chuyển thành tỉ lệ các chỉ số nguyên tử; - Bước 3: Xác định số nguyên tử (những số nguyên đơn giản nhất, có tỉ lệ tối giản) và viết công thức hóa học cần tìm.
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
Bài toán: Bột thạch cao có nhiều ứng dụng trong đời sống. Thành phần chính là hợp chất (M) gồm calcium và gốc sulfate. Xác định công thức hóa học của hợp chất (M) và ứng dụng của thạch cao.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
- Học hiểu trọng tâm bài. - Làm bài tập trong SGK và SBT. - Chuẩn bị bài sau: Bài 8. Tốc độ chuyển động.
Cảm ơn
Ảnh
thank you!