BÀI 11. HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CÔNG NGHỆ 10
BÀI 11. HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO
Ảnh
Mục tiêu bài học
Sau khi học xong bài, em sẽ
Ảnh
Sau khi học xong bài, em sẽ:
Vẽ được hình chiếu trục đo của vật thể đơn giản.
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Ảnh
Hai hình trên cùng biểu diễn một vật thể. Hãy cho biết, cách biểu diễn nào giúp người xem dễ hình dung về hình dạng của vật thể hơn.
Hình 11.1
Ảnh
I. Nội dung của phương pháp hình chiếu trục đo
- Khám phá
I. Nội dung của phương pháp hình chiếu trục đo
- Khám phá
Quan sát hình:
Hình 11.3. Vị trí hệ tọa độ ảnh hưởng đến hình chiếu của vật thể
Ảnh
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Hình vẽ
- Trả lời câu hỏi:
Các phép chiếu được sử dụng trên hình là những phép chiếu gì? Vị trí tương đối giữa các trục tọa độ và mặt phẳng hình chiếu. Vị trí vật thể ở Hình 11.3b đã thay đổi như thế nào so với Hình 11.3a? Nhận xét về hình chiếu thu được ở hai Hình 11.3a và Hình 11.3b.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Trên mặt phẳng P nhận được một hình chiếu của vật thể và hệ tọa độ O'x'y'z' được gọi là hình chiếu trục đo của vật thể.
Hệ số biến dạng là tỉ số độ dài hình chiếu một đoạn thẳng song song hoặc nằm trên trục tọa độ với độ dài thực tế của đoạn thẳng đó.
Hình 11.2. Xây dựng hình chiếu trục đo
Các trục O'x', O'y' và O'z' gọi là trục đo. Góc giữa các trục đo x'O'y', y'O'x' và z'O'x' gọi là các góc trục đo.
II. Hình chiếu trục đo vuông góc đều
- Khám phá
II. Hình chiếu trục đo vuông góc đều
- Khám phá
Phương trục dài của elip khi tròn nằm trên mặt phẳng song song với mặt xOy, yOz và zOx có vị trí tương đối như thế nào so với cá trục O'x', O'y', O'z'?
Hình 11.6. Các elip trong HCTĐ vuông góc đều
Kích thước của trục dài và trục ngắn của elip bằng bao nhiêu?
Ảnh
- Kết luận
Trong hình chiếu trục đo vuông góc đều, phương chiếu l vuông góc với mặt phẳng hình chiếu P và các trục tọa độ Ox, Oy, Oz làm với mặt phẳng hình chiếu P các góc bằng nhau (Hình 11.4).
- Kết luận:
Hình 14.5. Góc trục đo và hình biến dạng
Ảnh
Ảnh
Hình 11.4. Hình chiếu trục đo vuông góc
III. Hình chiếu trục đo góc cân
- Tìm hiểu
III. Hình chiếu trục đo góc cân
Ảnh
Ảnh
- Tìm hiểu:
Hình 11.9. Hình chiếu trục đo xiên góc cân
Trong hình chiếu đo xiên góc cân, mặt phẳng tọa độ xOz song song với hình chiếu P, l không vuông góc với P (Hình 11.9).
Hình 11.10. Góc trục đo và các hệ số biến dạng
- Ý 2 (III. Hình chiếu trục đo góc cân)
Hình 11.11 là hình chiếu trục đo xiên góc cân của một hình lập phương có các hình tròn nội tiếp trong các mặt. Hình tròn nằm trên mặt phẳng song song với mặt tọa độ xOy và yOz có chiều trục đo elip. Trục dài của elip bằng 1,06d, trục ngắn bằng 0,33d.
Ảnh
Hình 11.11. Các elip trong HCTĐ xiên góc cân
- Luyện tập
- Luyện tập:
Quan sát hình 11.12 và cho biết:
Hình nào là hình chiếu trục đo vuông góc đều, hình nào là hình chiếu trục đo xiên góc cân? Cặp hình nào là hình chiếu trục đo của cùng một vật thể?
Ảnh
Hình 11.12. Hình chiếu trục đo vuông góc đều và xiên góc cân
IV. Vẽ hình chiếu trục đo
1. Vẽ hình chiếu trục đo của một điểm
Ảnh
Ảnh
- Một điểm A có hình chiếu đứng là latex(A_1), hình chiếu bằng latex(A_2) thì điểm A có các tọa độ latex(x_A, y_A, z_A) được đo như Hình 11.13a. - Hình chiếu trục đo của điểm A là điểm A' có các tọa độ đo được vẽ như Hình 11.13b.
IV. Vẽ hình chiếu trục đo
1. Vẽ hình chiếu trục đo của một điểm
Hình 11.13a) Hình chiếu vuông góc
Hình 11.13b) Hình chiếu trục đo
2. Vẽ hình chiếu trục đo của vật thể
Ảnh
2. Vẽ hình chiếu trục đo của vật thể
- Các bước vẽ hình chiếu trục đo của vật thể:
Bước 1: Gắn hệ trục tọa độ Oxyz vào vật thể. Từ các hình chiếu vuông góc đã cho, phác họa hình dáng không gian của vật thể.
Hình 11.14. Gắn hệ trục và phác họa vật thể
Bước 2 (- Các bước vẽ hình chiếu trục đo của vật thể:)
Bước 2: Vẽ hình chiếu trục đo của hình hộp bao ngoài vật thể có kích thước: dài a, rộng và cao c đặt lên ba trục đo theo hệ số biến dạng của chúng.
Hình 11.15. Vẽ hình hộp chữ nhật bao ngoài vật thể
Ảnh
Ảnh
a) HCTĐ xiên góc cân
b) HCTĐ vuông góc đều
Bước 3 (- Các bước vẽ hình chiếu trục đo của vật thể:)
Bước 3: Vẽ các thành phần của vật thể.
Hình 11.16. Vẽ các thành phần của vật thể
a) HCTĐ xiên góc cân
b) HCTĐ vuông góc đều
Ảnh
Ảnh
Bước 4 (- Các bước vẽ hình chiếu trục đo của vật thể:)
Bước 4: Tẩy các đường nét phụ, đường khuất, tô đậm các cạnh thấy.
Hình 11.17. Hoàn thiện hình chiếu trục đo
a) HCTĐ xiên góc cân
b) HCTĐ vuông góc đều
Ảnh
Ảnh
- Thực hành
- Thực hành:
Ảnh
Hình 11.18. Gối đỡ
Cho hình chiếu đứng và hình chiếu bằng của Gối đỡ (Hình 11.18) và Đế (Hình 11.19). Hãy vẽ hình chiếu trục đo của một trong hai vật thể đó.
Hình 11.19. Đế
Ảnh
Ảnh
Vận dụng
- Vận dụng (- Vận dụng)
Ảnh
Vận dụng
Hãy vẽ hình chiếu trục đo của các đồ vật trong gia đình.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại trọng tâm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: " Bài 12: Hình chiếu phối cảnh".
- Cảm ơn
Ảnh