BÀI 12: HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VÀ VĂN BẢN PHÁP LUẬT VIỆT NAM
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
GIÁO DỤC KINH TẾ VÀ PHÁP LUẬT 10
BÀI 12: HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VÀ VĂN BẢN PHÁP LUẬT VIỆT NAM
Ảnh
Mục tiêu bài học
Yêu cầu cần đạt
Ảnh
Yêu cầu cần đạt
Nêu được hệ thống pháp luật Việt Nam và văn bản pháp luật Việt Nam. Kể tên được các văn bản pháp luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
Mở đầu
- Mở đầu (- Mở đầu)
Ảnh
Em hãy cùng các bạn tham gia trò chơi "Đối mặt": Kể tên các luật, bộ luật của Việt Nam. Hãy chia sẻ hiểu biết của em về một luật hoặc bộ luật mà em biết.
Khám phá
1. Hệ thống pháp luật Việt Nam
Ảnh
1. Hệ thống pháp luật Việt Nam
- Quan sát sơ đồ Hệ thống pháp luật Việt Nam
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Từ sơ đồ em vừa quan sát, em hãy trả lời câu hỏi sau: 1. Cấu trúc bên trong của hệ thống pháp luật Việt Nam gồm những bộ phận nào? 2. Hình thức thể hiện bên ngoài của hệ thống pháp luật Việt Nam được biểu hiện như thế nào? 3. Em hãy nêu ví dụ minh họa cho cấu trúc của hệ thống pháp luật.
- Kết luận
Ảnh
Là tổng thể các quy phạm pháp luật, các nguyên tắc, định hướng pháp luật có mối liên hệ mật thiết và thống nhất với nhau, được sắp xếp thành các ngành luật, các chế định pháp luật và được thể hiện trong các văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành theo những hình thức, thủ tục nhất định để chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trên lãnh thổ Việt Nam.
- Kết luận:
- Khái niệm hệ thống pháp luật Việt Nam:
- Ý 2
Ảnh
- Cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam:
- Kết luận:
Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự chung do Nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận và đảm bảo thực hiện để điều chỉnh quan hệ xã hội theo định hướng và nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. Chế định pháp luật là tập hợp các quy phạm pháp luật có cùng tính chất điều chỉnh nhóm quan hệ xã hội tương ứng trong một hoặc nhiều ngành luật. Ngành luật là tập hợp các quy phạm pháp luật có đặc tính chung để điều chỉnh các quan hệ xã hội trong một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội.
- Ý 3
- Kết luận:
Ảnh
Ảnh
Hệ thống pháp luật được thể hiện thống qua các văn bản quy phạm pháp luật.
- Hình thức hệ thống pháp luật Việt Nam:
2. Văn bản pháp luật Việt Nam
2. Văn bản pháp luật Việt Nam
a. Văn ản quy phạm pháp luật
Dựa vào sơ đồ Hệ thống pháp luật Việt Nam kết hợp đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi sau: 1. Kể tên các văn bản quy phạm pháp luật và cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản đó. 2. Nêu các đặc điểm của văn bản quy phạm pháp luật về thẩm quyền ban hành, nội dung, hình thức của văn bản.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Là văn bản có chứa quy phạm pháp luật, được ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo một trật tự nhất định mà Nhà nước muốn xác lập).
- Kết luận:
- Khái niệm văn bản quy phạm pháp luật:
- Ý 2
Ảnh
Có chứa quy phạm pháp luật. Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định. Hình thức, trật tự, thủ tục ban hành do luật quy định.
- Kết luận:
- Đặc điểm của văn bản quy phạm pháp luật:
- Ý 3
Ảnh
Văn bản luật là văn bản do Quốc hội ban hành gồm: Hiến pháp, bộ luật, luật, nghị quyết. Văn bản dưới luật gồm: pháp lệnh, nghị quyết, nghị quyết liên tịch, lệnh quyết định, nghị định, thông tư, thông tư liên tịch.
- Kết luận:
- Văn bản quy phạm pháp luật gồm:
b. Văn bản áp dụng luật pháp
b. Văn bản áp dụng luật pháp
Ảnh
Em hãy đọc các văn bản sau:
Văn bản 1:
- Văn bản 2 (- Em hãy đọc các văn bản sau:)
- Văn bản 2:
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Từ các văn bản em vừa đọc trên, em hãy trả lời câu hỏi sau: 1. Nêu những điểm giống và khác nhau của các văn bản trên về thẩm quyền ban hành, mục đích ban hành, đối tượng thực hiện và phạm vi áp dụng văn bản. 2. Hãy cho biết mối liên hệ giữa hai văn.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Là văn bản chứa đựng các quy tắc xử sự cá biệt, mang tính quyền lực nhà nước do cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền hoặc cá nhân, tổ chức xã hội được Nhà nước trao quyền ban hành theo trình tự, thủ tục luật trên cơ sở áp dụng các quy phạm pháp luật đối với những quan hệ cụ thể, cá biệt nhằm xác lập quyền và nghĩa vụ cụ thể của cá nhân, tổ chức nhất định hoặc xác định trách nhiệm pháp lí đối với chủ thể vi phạm pháp luật. Là văn bản có nội dung cụ thể với cá nhân, tổ chức xác định, được thực hiện một lần trong thực tiễn.
Luyện tập
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Theo em, các nhận định sau đúng hay sai? Vì sao?
a. Báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em là văn bản quy phạm pháp luật. b. Bản án, quyết định xét xử của Tòa án là văn bản quy phạm pháp luật. c. Hương ước, Lệ làng là văn bản quy phạm pháp luật. d. Pháp lệnh do Quốc hội ban hành là văn bản quy phạm pháp luật. e. Nghị định do Chính phủ ban hành không phải văn bản quy phạm pháp luật.
- Câu 2
Ảnh
Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam
Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự trong xét xử tội phạm tham nhũng và các tội phạm khác về chức vụ.
- Văn bản 1:
- Văn bản 2 (Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam)
Ảnh
Nghị định số 84/2020/NĐ-CP ngày 14/6/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều lệ của Luật Giáo dục năm 2019.
- Văn bản 2
- Văn bản 3 (Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam)
Ảnh
- Văn bản 3
Kế hoạch liên tịch số 9337/KHLT/BGDĐT-BCA-BGTVT-TWĐTN-ĐTHVN ngày 04/9/2007 của Bộ Giáo dục và Đào tạo - Bộ Công an - Bộ Giao thông vận tải - Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh - Đài Truyền hình Việt Nam về tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, xử lí các vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông trong học sinh, sinh viên.
- Văn bản 4 (Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam)
Ảnh
Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn đăng kí doanh nghiệp.
- Văn bản 4:
- Văn bản 5 (Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam)
Ảnh
- Văn bản 5:
Luật Giáo dục năm 2019.
- Văn bản 6 (Câu 2: Em hãy cho biết văn bản nào sau đây thuộc hệ thống pháp luật Việt Nam)
Ảnh
Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội ưu đãi người có công với cách mạng.
- Văn bản 6:
- Câu 3
Câu 3: Em hãy xác định và sắp xếp các văn bản sau đây theo bảng mẫu gợi ý và giải thích lí do.
a. Quyết định gọi công dân nhập ngũ. b. Luật Xử lí vi phạm hành chính. c. Quyết định giải quyết khiếu nại CT. Uỷ ban nhân dân huyện. d. Nghị định của Chính Phủ. e. Bản án, quyết định xét xử của Tòa án. g. Thông tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ảnh
Vận dụng
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Em hãy sưu tầm hai văn bản quy phạm pháp luật và cho biết cơ quan ban hành, mục đích ban hành, đối tượng và phạm vi áp dụng của văn bản.
- Vận dụng:
- Câu 2 (- Vận dụng)
Ảnh
Câu 2: Em hãy sưu tầm một văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Giáo dục và chia sẻ những điều em biết về văn bản đó.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị cho bài sau: "Bài 13: Thực hiện pháp luật".
- Cảm ơn
Ảnh