BÀI 14: HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN VÀ THÀNH TỰU VĂN MINH ĐÔNG NAM Á THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
LỊCH SỬ 10
BÀI 14: HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN VÀ THÀNH TỰU VĂN MINH ĐÔNG NAM Á THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài học này, em sẽ
Ảnh
Học xong bài học này, em sẽ:
Trình bày được các thời kì phát triển và những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á. Biết cách sưu tầm tư liệu để tìm hiểu về nền văn minh này; biết trân trọng giá trị di sản, tham gia bảo tồn di sản văn hoá Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Khỏi động
- Khỏi động (Khỏi động)
Ảnh
Ảnh
Đông Nam Á là một trong những trung tâm văn minh hình thành sớm của văn minh nhân loại. Văn minh Đông Nam Á mang đậm tính bản địa và tính thống nhất trong đa dạng. Văn minh Đông Nam Á cổ - trung đại có hành trình phát triển và đạt được những thành tựu như thế nào, có những giá trị gì đối với khu vực nói chung, Việt Nam nói riêng?
Ảnh
I. Hành trình phát triển
- Trả lời câu hỏi
I. Hành trình phát triển
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
1. Hãy trình bày quá trình hình thành nền văn minh Đông Nam Á thời cổ đại. 2. Tiến trình phát triển của văn minh Đông Nam Á thời trung địa diễn ra như thế nào?
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Nhiều quốc gia sơ kì hình thành và phát triển ở Đông Nam Á.
a. Giai đoạn từ đầu Công nguyên đến thế kỉ X
=> Chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa Ấn Độ và Trung Quốc.
Thế kỉ VII - X, ở nhiều nước Đông Nam Á đã hình thành các quốc gia “dân tộc”.
=>Thời kì dung hợp giữa nền văn hoá bản địa với văn hoá Ấn Độ tạo nên bước phát triển mới.
b. Giai đoạn từ thế kỉ X đến thế kỉ XV
Ảnh
b. Giai đoạn từ thế kỉ X đến thế kỉ XV
Là giai đoạn phát triển mạnh mẽ của nhiều nước ở khu vực Đông Nam Á, nền kinh tế thịnh vượng và xã hội ổn định. Sự tiếp biến có chọn lọc những ảnh hưởng văn hoá từ bên ngoài thúc đẩy văn minh Đông Nam Á phát triển mạnh mẽ với nhiều thành tựu rực rỡ. Sự du nhập và ảnh hưởng của Hồi giáo đã bổ sung thêm những giá trị mới cho văn hoá khu vực.
c. Giai đoạn từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX
Ảnh
c. Giai đoạn từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX
Nhiều nước ở Đông Nam Á bước vào thời kì khủng hoảng, suy thoái, đối diện với sự xâm nhập của các nước phương Tây. Văn hóa phương Tây từng bước ảnh hưởng đến khu vực, xuất hiện thêm nhiều thành tựu văn minh mới. Giai đoạn văn minh Đông Nam Á có những chuyển biến quan trọng cho sự phát triển của khu vực ở thời cận và hiện đại.
II. Thành tựu văn minh tiêu biểu
1. Tín ngưỡng và tôn giáo (II. Thành tựu văn minh tiêu biểu)
1. Tín ngưỡng và tôn giáo
Ảnh
Ảnh
- Đọc thông tin SGK và quan sát hình:
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
1. Nêu thành tựu văn minh tiêu biểu của khu vực Đông Nam Á. 2. Tín ngưỡng nào thể hiện tính bản địa của cư dân ở Đông Nam Á?
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
a. Tín ngưỡng:
Thờ các con vật gần gũi với cuộc sống của xã hội nông nghiệp (trâu, cóc, chim, ...), thờ thần Lúa,... Tín ngưỡng phồn thực – tục cầu sinh sôi nảy nở tồn tại phổ biến ở khu vực Đông Nam Á dưới hình thức thờ sinh thực khí Lin-ga và I-ô-ni, quan niệm về âm dương,… Tín ngưỡng, phong tục thờ cúng tổ tiên có vị trí linh thiêng của cư dân Đông Nam Á.
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Đông Nam Á phổ biến các loại hình tôn giáo bản địa dựa trên tín ngưỡng vạn vật hữu linh có từ thời nguyên thuỷ. Các tôn giáo gồm: Bà La Môn giáo, Ấn Độ giáo, Phật giáo, Hồi giáo, Công giáo.
b. Tôn giáo:
2. Chữ viết và văn học
Ảnh
2. Chữ viết và văn học
Ảnh
1. Ảnh hưởng từ các nền văn minh thế giới đến chữ viết của Đông Nam Á như thế nào? 2. Hãy cho biết cơ sở hình thành nền văn học (văn học dân gian và văn học viết) ở khu vực Đông Nam Á.
- Đọc thông tin SGK, quan sát hình và trả lời câu hỏi:
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
a. Chữ viết
Các nước Đông Nam Á tiếp nhận nhiều chữ viết từ bên ngoài và sáng tạo thành chữ viết của mình Từ thế kỉ XVI, chữ viết của nhiều quốc gia Đông Nam Á được La-tinh hoá và được sử dụng đến ngày nay.
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Văn học dân gian có vị trí đặc biệt trong đời sống tinh thần của các cư dân Đông Nam Á. Kho tàng văn học dân gian của các dân tộc Đông Nam Á hết sức phong phú về thể loại: thần thoại, truyền thuyết, cổ tích, ca dao, tục ngữ, ... Văn học viết ra đời muộn phát triển chủ yếu trong giới quý tộc, quan lại => văn học chính thống, bác học hay văn học cung đình, về sau dần phổ biến trong dân gian.
b. Văn học
3. Kiến trúc và điêu khắc
3. Kiến trúc và điêu khắc
- Đọc thông tin SGK, quan sát hình:
Ảnh
Ảnh
Hình 14.6. Tranh đá và tác phẩm điêu khắc ở đền Ăng-co Vát (Cam-pu-chia)
Hình 14.7. Chùa Vàng Sờ-que-đa-gon (Mi-an-ma)
- Trả lời câu hỏi
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
1. Nêu đặc trưng của nghệ thuật điêu khắc của cư dân Đông Nam Á thời cổ - trung đại. 2. Dấu ấn văn hoá Ấn Độ trong các công trình kiến trúc ở Đông Nam Á là gì? 3. Em hãy trình bày sự tác động của tôn giáo đến các công trình kiến trúc và điêu khắc ở Đông Nam Á.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Kiến trúc chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của kiến trúc Ấn Độ và kiến trúc Hồi giáo; phổ biến là kiểu kiến trúc tháp hình vuông hay hình chữ nhật. Nghệ thuật điêu khắc chịu ảnh hưởng rõ rệt của điêu khắc Ấn Độ và Trung Quốc, đã phát triển đạt trình độ cao với nhiều tác phẩm như tượng thần, tượng Phật,...
Luyện tập và vận dụng
1. Luyện tập
Ảnh
1. Luyện tập
Hình vẽ
1. Lập niên biểu các giai đoạn phát triển văn minh Đông Nam Á từ khi hình thành cho đến giữa thế kỉ XIX. 2. Trình bày các thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á. Em ấn tượng nhất với thành tựu nào? 3. Những thành tựu nào của văn minh Đông Nam Á có gí trị thực tiễn đến ngày nay?
2. Vận dụng
Ảnh
2. Vận dụng
1. Nếu được lựa chọn để giới thiệu cho bạn bè, em sẽ chọn giưới thiệu thành tựu văn minh tiêu biểu nào ở khu vực Đông Nam Á? Vì sao?
+ tiếp (- Vận dụng)
Ảnh
2. Những giá trị nào của các di sản văn minh Đông Nam Á nói chung, Việt Nam nói riêng cần được bảo tồn và phát huy ảnh hưởng cho sự phát triển ngày nay?
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Đọc " Âm vang di sản" rút ra ý nghĩa và bài học.
Chuẩn bị bài sau: "Bài 15: Văn minh Văn Lang - Âu Lạc".
- Cảm ơn
Ảnh