BÀI 8. DỮ LIỆU TRONG VĂN BẢN THÔNG TIN. 3. ĐỜI MUỐI (TRÍCH ĐỜI MUỐI: LỊCH SỬ THẾ GIỚI) (MÁC KƠ- LEN - XKI)
Trang bìa
Trang bìa
BÀI 8. DỮ LIỆU TRONG VĂN BẢN THÔNG TIN
ĐỜI MUỐI (TRÍCH ĐỜI MUỐI: LỊCH SỬ THẾ GIỚI) (MÁC KƠ- LEN - XKI)
Văn bản 3:
Ảnh
Khởi động
Khởi động
- Khởi động:
Quan sát video về lịch sử muối, loại gia vị góp phầần định hình văn minh nhân loại. Từ đó em có nhận xét gì về vai trò của muối với con người?
I. Tìm hiểu chung
Tìm hiểu chung
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
- Nhiệm vụ
Hình vẽ
- Nhiệm vụ:
Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Mác Kơ-len-xki và cuốn sách Đời Muối: Lịch sử thế giới?
Ảnh
1. Tác giả
Hình vẽ
1. Tác giả
Là nhà báo và nhà văn người Mỹ. Ông có niềm đam mê viết sách phi hư cấu. Tác phẩm tiêu biểu: Khi loài cá biến mất (1997), Đời muối: Lịch sử thế giới (2002), Giấy: Lật giở từng trang sử (2016),... Các sáng tác của ông mang lại một góc nhìn thú vị và mới mẻ về lịch sử loài người.
Mark Kurlansky 1948
Ảnh
2. Văn bản
2. Văn bản
Hình vẽ
Trích trong cuốn Đời muối: Lịch sử thế giới. Cuốn sách khám phá hành trình của muối trong lịch sử nhân loại.
Ảnh
Ảnh
II. Tìm hiểu chi tiết
Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Tiến trình lịch sử nhân loại của muối
Ảnh
1. Tiến trình lịch sử nhân loại của muối
Hình vẽ
Căn cứ vào tầm quan trọng của muối đối với đời sống của con người, tác giả chia lịch sử nhân loại thành mấy giai đoạn, hãy tóm lược từng giai đoạn? Hãy tích hợp lịch sử thế giới để lấy ví dụ làm rõ mối liên hệ giữa các sự kiện, dấu mốc lịch sử nhân loại với số phận của muối? Nhận xét vai trò của muối với tiến trình lịch sử nhân loại.
+ Giai đoạn 1
Ảnh
Hình vẽ
Khoảng 11.000 TCN: thuần hoá sói thành loài chó. Khoảng 8900 TCN: cừu được thuần hoá. Vào khoảng 8000 TCN: gieo trồng hạt ngữ cốc hoang. Từ năm 7000 TCN: chăn nuôi lợn. 6000 TCN: thuần hoá bó rừng thành gia súc.
1. Tiến trình lịch sử nhân loại của muối
Hình vẽ
Hình vẽ
=> Trước khi muối trở thành nhu cầu thiết yếu, con người tiến từng bước phát triển chậm chạp. Trong quá trình này, họ đã thuần hoá động vật hoang dã, nuôi động vật trong nhà, trông cây để sinh sống.
+ Giai đoạn 2
Ảnh
Hình vẽ
Muối đi đầu trong lịch sử phát triển hoá học và địa chất. Nhiều công trình vĩ đại, nhiều tuyến đường trọng yếu được lập nên... hình thành các liên minh, nhu cầu bảo vệ đế chế, dẫn đến các cuộc khởi nghĩa - tất cả đều chỉ vì muối. Chính quyền đánh thuế muối, trả lương bằng muối như một đơn vị tiền tệ.
1. Tiến trình lịch sử nhân loại của muối
Hình vẽ
Hình vẽ
=> Muối đã thúc đẩy công nghiệp, giao thông, thương mại, hoá học phát triển. Từ đó tạo nên những thay đổi lớn về chính trị, kinh tế, xã hội,...
+ Nhận xét
1. Tiến trình lịch sử nhân loại của muối
Hình vẽ
Tác giả khẳng định vai trò quan trọng của muối. Quá trình tìm kiếm, khai thác sử dụng muối đã thúc đẩy sự phát triển của nhân loại, tác động mạnh mẽ đến tất cả các phương diện trong đời sống hiện nay.
Ảnh
Hình vẽ
2. Dữ liệu và cách trình bày dữ liệu trong văn bản
Ảnh
2. Dữ liệu và cách trình bày dữ liệu trong văn bản
Hình vẽ
Dữ liệu được tác giả sử dụng là dữ liệu sơ cấp hay thứ cấp? Nhận xét về mức độ chính xác, đáng tin cây của dữ liệu? Phân tích và đánh giá cách trình bày dữ liệu?
* Dữ liệu
Ảnh
2. Dữ liệu và cách trình bày dữ liệu trong văn bản
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Dữ liệu: Tác giả sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các nguồn sách báo, tài liệu lịch sử.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Dữ liệu được sử dụng có nguồn gốc rõ ràng.
Trong văn bản tác giả còn sử dụng một số dữ liệu truyền miệng (không đầy đủ nguồn dẫn) cho nên cần được kiểm chứng rõ ràng.
Hình vẽ
Hình vẽ
* Cách trình bày dữ liệu
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Tác giả trình bày dữ liệu theo trình tự thời gian, được tổ chức dưới hình thức một câu chuyện. Mở đầu miêu tả bối cảnh, sau đó xuất hiện các nhân vật, tiếp đến là sự kiện xảy ra. Các sự kiện lịch sử được liệt kê theo thời gian.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
SD nhiều h/ả, VD sinh động hấp dẫn.
Kết hợp nhiều phương pháp như miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
Hình vẽ
=> Tạo sự mới mẻ cho văn bản thông tin, khiến người đọc cảm giác như đang nghe một câu chuyện chứ không phải là thông tin đơn thuần, điều đó tạo nên tính hấp dẫn cho VB. Giúp người đọc hình dung rõ ràng về tiến trình lịch sử và vai trò của muối.
3. Góc nhìn và quan điểm của tác giả
Ảnh
3. Góc nhìn và quan điểm của tác giả
Hình vẽ
Góc nhìn và quan điểm của tác giả về lịch sử có gì độc đáo?
* Góc nhìn
3. Góc nhìn và quan điểm của tác giả
Hình vẽ
Tác giả đã nhìn nhận lịch sử nhân loại dựa trên lăng kính quy chiếu là lịch sử của muối.
Ảnh
Hình vẽ
* Quan điểm
3. Góc nhìn và quan điểm của tác giả
Hình vẽ
Tác giả đề cao giá trị của muối trong đời sống con người. Nhấn mạnh vai trò của muối trong quá trình phát triển của xã hội. Thể hiện sự trân trọng đối với những giá trị văn hoá truyền thống.
Ảnh
Hình vẽ
* Thông điệp
Muối là vật phẩm thiết yếu và đóng vai trò quan trọng trong lịch sử nhân loại, cần trân trọng những giá trị văn hoá và biết ơn những thế hệ đi trước đã tạo dựng cuộc sống tốt đẹp cho chúng ta.
Ảnh
Hình vẽ
III. Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
III. Tổng kết
- Nhiệm vụ
Ảnh
- Nhiệm vụ:
Hình vẽ
Nêu khái quát nội dung và ý nghĩa của văn bản.
1. Nội dung
Ảnh
1. Nội dung
Là VB lần theo các dữ kiện về sự tham gia của muối vào tiến trình lịch sử nhân loại, trên tất cả các phương diện: nông nghiệp, kĩ thuật,... từ một yếu tố tưởng trừng như vô hình và chìm khuất đã trở thành một nhân vật đóng vai trò quan trọng trong sân khấu lịch sử của loài người. Từ lịch sử của muối, ta có thể nhận ra những bài học quan trọng của thế giới đương đại. Văn bản được trình bày theo trình tự thời gian, dưới hình thức một câu chuyện. Từ các sự kiện mang tính lịch sử được liệt kê theo thời gian, nhà văn đã tạo nên sự mới mẻ cho văn bản thông tin từ đó tạo nên tính hấp dẫn cho văn bản.
2. Ý nghĩa
Ảnh
2. Ý nghĩa
Tác phẩm đặt ra vấn đề quan trọng: Vai trò của muối đối với quá trình tìm kiếm, khai thác sử dụng muối đã thúc đẩy sự phát triển của nhân loại. Tác phẩm cho thấy tác giả đã nhìn nhận vấn đề từ góc độ lịch sử thể hiện sự trân trọng với những giá trị văn hoá truyền thống.
V. Vận dụng
Nhiệm vụ (Vận dụng)
Ảnh
Thời nay, nhân loại không còn xung đột với nhau vì tranh giành muối, nhưng vẫn còn rất nhiều cuộc chiến tranh và xung đột xảy ra nhằm tranh giành kim cương, dầu mỏ, đất hiếm,… Bạn nghĩ gì về vấn đề này? Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn.
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Ôn lại kiến thức vừa học. Hoàn thành bài tập phần Vận dụng Chuẩn bị bài sau: "Bài 8. Dữ liệu trong văn bản thông tin. 4. Thực hành tiếng Việt: Tôn trọng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ".
Cảm ơn
Ảnh