Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Coverpage
Coverpage:
Ngữ Văn 11 - Tuần 24 - Đọc thêm: Lai Tân _(Ngục trung nhật kí) - Hồ Chí Minh_ I. TIỂU DẪN
1. Tác giả:
I. TIỂU DẪN 1. Tác giả: - Hồ Chí Minh (19/5/1890- 2/9/1969) - Là một nhà các mạng, một trong những người đặt nền móng và lãnh đạo công cuộc đấu tranh giành độc lập, toàn vẹn lãnh thổ cho Việt Nam - Đồng thời cũng là một nhà văn, nhà thơ và nhà báo với nhiều tác phẩm viết bằng cả tiếng Việt, tiếng Hán, tiếng Pháp và tiếng Nga và tiếng Anh. 2. Tác phẩm:
2. Tác phẩm a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác Là bài số 97 trong số 134 bài của tập Nhật kí trong tù. Bác sáng tác tại Lai Tân, trên hành trình chuyển lao từ Thiên Giang đến Liễu Châu, tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) Bài thơ được sáng tác vào giai đoạn 4 tháng đầu Bố cục:
b) Bố cục - Phần một( ba câu đầu): Thực trạng bộ máy chính quyền ở Lai Tân - Phần hai (Câu kết); thái độ châm biếm của tác giả  PHIÊN ÂM Giam phòng Ban trưởng thiên thiên đổ, Cảnh trưởng tham thôn giải phạm tiền; Huyện trưởng thiêu đăng biện công sự, Lai Tân y cựu thái bình thiên. DỊCH NGHĨA Ban trưởng nhà giam ngày ngày đánh bạc, Cảnh trưởng tham lam ăn tiền nạn nhân bị giải; Huyện trưởng chong đèn làm việc công, Lai Tân vẫn thái bình như xưa. DỊCH THƠ  Ban trưởng nhà lao chuyên đánh bạc, Giải người, cảnh trưởng kiếm ăn quanh; Chong đèn, huyện trưởng làm công việc, Trời đất Lai Tân vẫn thái bình. Chủ đề:
Bài thơ ghi lại những cảm nhận, suy nghĩ của người tù Hồ Chí Minh về hiện trạng xã hội Trung Quốc, ở Lai Tân- Quảng Tây- thực chất đen tối, thối nát nhưng phủ bên ngoài là sự tốt lành giả dối b) Chủ đề II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Ba câu đầu:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Ba câu đầu: “Ban trưởng nhà lao chuyên đánh bạc, Giải người, cảnh trưởng kiếm ăn quanh; Chong đèn, huyện trưởng làm công việc,” - Đây là ba câu tự sự nói về hành vi thường thấy ở ba viên quan lại cai quản nhà ngục ở Lai Tân. Ban trưởng: chuyên đánh bạc Cảnh trưởng: trấn lột ăn chặn của tù nhân Huyện trưởng: chong đèn làm việc công (việc mờ ám- hút thuốc phiện?) => Toàn bộ quan lại ở nhà ngục Lai Tân đều rất thối nát, hoàn toàn vô trách nhiệm, vi phạm pháp luật trắng trợn, giả dối.Ban trưởng, cảnh trưởng, huyện trưởng đều là những người thực thi, bảo vệ công lí, nhưng hành vi lại phạm pháp => Mỉa mai, tố cáo sự tồi tệ, trì trệ của tầng lớp chóp bu ở Lai Tân 2. Câu thơ cuối:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 2. Câu thơ cuối Ở cuối bài thơ tưởng rằng sẽ là một lời buộc tội gay gắt nhưng ngược lại Bác hạ một câu nghe có vẻ nhẹ nhàng, dửng dưng: “ Trời đất Lai Tân vẫn thái bình”. - “Thái bình” đó chỉ là giả tạo bên ngoài, giấu sự mục nát bên trong. “Thái bình” của tham nhũng, lười biếng sa đọa và những con mọt dân tham lam. - Ba chữ “ vẫn thái bình” mang ý châm biếm: những việc làm thối nát vô trách nhiệm của bọn quan lại ở Lai Tân (đánh bạc, bóc lột phạm nhân, hút thuốc phiện) không phải là chuyện bất thường, mà trở thành chuyện thường ngày, là bản chất của guồng máy cai trị nơi đây rồi. Sự “thái bình” ở đây là sự thái bình dối trá, thực chất là ‘đại loạn bên trong’. => Lối châm biếm nhẹ nhàng, mát mẻ của Hồ Chí Minh đã lật tẩy bản chất của bộ máy nhà nước ở Lai Tân 3. Nghệ thuật:
3. Nghệ thuật Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cô đọng, hàm súc Giọng điệu bình thản bên ngoài, bên trong là sự kìm nén bất bình, phẫn nộ Nghệ thuật châm biếm nhẹ nhàng mà thâm thúy, thể hiện rõ phong cách châm biếm của Hồ Chí Minh Bài thơ sử dụng “nhãn tự” để tạo nên hiệu quả nghệ thuật (qua từ ‘thái bình’). III. TỔNG KẾT
Nội dung tác phẩm:
III. TỔNG KẾT Bài thơ nhỏ nhưng có giá trị hiện thực lớn. Nó cho chúng ta thấy được tình trạng thối nát phổ biến của bọn quan lại cầm quyền Trung quốc thời Tưởng Giới Thạch và thái độ bất bình của nhà thơ. Kết bài
Hướng dẫn về nhà:
Hướng dẫn về nhà Học hiểu phần trọng tâm bài Đọc thêm các phần có thể Trả lời các câu hỏi SGK Chuẩn bị bài tiếp theo Tạm biệt:
Bài học kết thúc Cảm ơn thầy cô đã chú ý lắng nghe!