BÀI 17. ĐIỆN TRỞ. ĐỊNH LUẬT OHM
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 17. ĐIỆN TRỞ. ĐỊNH LUẬT OHM
Mở đầu
Mở đầu
Mở đầu: Khi vô tình chạm vào đoạn dây có điện bị hở lớp vỏ cách điện, một thợ sửa chữa bị điện giật nhẹ vì có một dòng điện cỡ 10 mA chạy qua người. Nhưng một người khác cũng chạm vào đoạn dây trên thì có thể nguy hiểm đến tính mạng do có dòng điện 90 mA chạy qua người. Điều gì tạo nên sự khác biệt này?
Lời giải Do mỗi người có điện trở cơ thể khác nhau. Người có điện trở lớn thì dòng điện đi qua người nhỏ, người có điện trở nhỏ thì dòng điện đi qua người lớn.
Điện trở
Khái niệm điện trở
Khái niệm điện trở
Điện trở của một vật dẫn là đại lượng đặc trưng cho khả năng cản trở dòng điện của vật dẫn. Khi hiệu điện thế đặt vào hai đầu vật dẫn có giá trị U, dòng điện chạy trong mạch có cường độ I thì điện trở được xác định theo công thức: R = latex(U/I)
Ảnh
Câu hỏi 1
Câu hỏi 1: Nêu nguyên nhân chính gây ra điện trở của vật dẫn.
Lời giải Nguyên nhân chính gây ra điện trở của vật dẫn: quá trình dịch chuyển có hướng của các hạt tải điện luôn bị cản trở bởi sự tương tác của chúng với các hạt cấu thành vật dẫn và giữa chúng với nhau. Các cấu trúc, sắp xếp khác nhau của các nguyên tử cấu thành vật dẫn cũng như nhiệt độ và kích thước của vật cũng ảnh hưởng rõ rệt lên chuyển động có hướng của các hạt tải điện.
Điện trở của một đoạn dây kim loại
Điện trở của một đoạn dây kim loại
- Ở một nhiệt độ xác định, điện trở của một đoạn dây kim loại phụ thuộc vào hình dạng, kích thước và bản chất vật liệu của nó. - Điện trở của một đoạn dây kim loại hình trụ chiều dài l, diện tích tiết diện S được xác định theo công thức: R = latex(ρl/S) với ρ là điện trở suất.
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 2
Câu hỏi 2: Tìm hiểu và giải thích vì sao người ta thường sử dụng đồng để làm dây dẫn điện.
Lời giải Người ta sử dụng đồng để làm dây dẫn điện bởi một số lí do sau: - Dựa vào bảng 17.1 giá trị điện trở suất của một số kim loại ở 200C, ta thấy điện trở suất của đồng chỉ lớn hơn của bạc nên nó dẫn điện tốt sau kim loại bạc. - Nhưng bạc là kim loại đắt tiền hơn đồng, nên chi phí sử dụng bạc cao hơn. Về mặt lợi ích kinh tế người ta sẽ chọn sử dụng đồng thay vì dùng bạc.
Định luật Ohm
Định luật Ohm đối với đoạn mạch chỉ chứa điện trở
Định luật Ohm đối với đoạn mạch chỉ chứa điện trở
Cường độ dòng điện I chạy qua một điện trở R tỉ lệ thuận với hiệu điện thế U đặt vào hai đầu điện trở: I = latex(U/R)
- Công thức cho ta thấy cường độ dòng điện I chạy qua một điện trở R tỉ lệ thuận với hiệu điện thế U đặt vào hai đầu điện trở.
Luyện tập 1
Luyện tập 1: Đặt hiệu điện thế U = 1,5 V vào hai đầu một sợi dây dẫn bằng đồng có điện trở R = 0,6Ω. Tính cường độ dòng điện chạy qua sợi dây đồng.
Lời giải
Cường độ dòng điện: I = latex(U/R) = latex((1,5)/(0,6) = 2,5A
Đường đặc trưng vôn – ampe
Đường đặc trưng vôn – ampe
Đường biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện I chạy qua vật dẫn vào hiệu điện thế U đặt vào hai đầu vật dẫn được gọi là đường đặc trưng vôn – ampe của vật dẫn đó.
Ảnh
Câu hỏi 3
Câu hỏi 3: Xác định giá trị điện trở của đoạn dây bằng đồng có đường đặc trưng vôn — ampe như Hình 17.3.
Lời giải
Điện trở của đoạn dây bằng đồng: R = latex(U/I) = latex((25)/6) = 4,2Ω
Ảnh
Đèn sợi đốt và điện trở nhiệt
Đèn sợi đốt
Đèn sợi đốt
Đèn sợi đốt là đèn chiếu sáng khi bị đốt nóng nhờ tác dụng nhiệt của dòng điện trong kim loại. Điện trở của đèn sợi đốt biến thiên chậm theo nhiệt độ.
Ảnh
Câu hỏi 4
Câu hỏi 4: Thảo luận về ảnh hưởng của nhiệt độ lên điện trở của đèn sợi đốt.
Lời giải Khi nhiệt độ đèn sợi đốt càng tăng, dao động của các ion dương tại các nút mạng càng mạnh và sự hỗn loạn đóng góp vào chuyển động của các electron càng tăng. Kết quả là sự va đập giữa các electron và các ion dương xảy ra với tần số lớn hơn, điều này có nghĩa chuyển động có hướng tạo nên dòng điện của các electron bị cản trở nhiều hơn. Nói cách khác, điện trở kim loại của đèn sợi đốt tăng theo. Khi đó độ sáng của đèn giảm dần, tuổi thọ bóng đèn giảm.
Điện trở nhiệt
Điện trở nhiệt
Điện trở nhiệt là một linh kiến điện tử mà điện trở của nó biến thiên nhanh theo nhiệt độ. Có hai loại điện trở nhiệt chính: - Điện trở nhiệt hệ số dương PTC hay còn gọi là điện trở thuận: có điện trở tăng khi nhiệt độ tăng. - Điện trở nhiệt hệ số âm NTC hay còn gọi là điện trở nhiệt nghịch: có điện trở giảm khi nhiệt độ tăng.
Ảnh
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ghi nhớ kiến thức trọng tâm Hoàn thành các bài tập trong sách bài tập Chuẩn bị bài mới:"Bài 18. Nguồn điện"
Cảm ơn
Ảnh