BÀI 17: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 - 1527)
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
LỊCH SỬ 7
BÀI 17: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 - 1527)
Ảnh
1. Mở đầu
- Tìm hiểu
Ảnh
Khi khai quật chiếc tàu đắm ở Cù Lao Chàm (Quảng Nam), các nhà khảo cổ học đã phát hiện một chiếc bình gốm có niên đại thời Lê Sơ. Hãy chia sể hiểu biết của em về Vương triều Lê Sơ cũng như những đóng góp của vương triều này đối với văn minh Đại Việt.
2. Hình thành kiến thức mới
I. Sự thành lập Vương triều Lê Sơ
I. SỰ THÀNH LẬP VƯƠNG TRIỀU LÊ SƠ
- Đọc SGK, thảo luận nhóm đôi tìm hiểu: Vương triều Lê Sơ được thành lập như thế nào?
Ảnh
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
- Kết luận
- Đọc SGK, em hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội thời Lê sơ.
Ảnh
Kết luận: - Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, thành lập nhà Lê sơ, đặt niên hiệu Thuận Thiên, khôi phục quốc hiệu Đại Việt và đóng đô ở Thăng Long. - Bộ máy nhà nước mới được xây dựng và từng bước hoàn chỉnh dưới thời vua Lê Thánh Tông. - Hoàng đế nắm mọi quyền hành.
- Trả lời câu hỏi
Từ tư liệu 1 - thể hiện quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của nhà Lê Sơ như thế nào?
Ảnh
=> Kiên quyết giữ vững chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.
II. Tình hình kinh tế, xã hội
II. TÌNH HÌNH KINH TẾ, XÃ HỘI
- Thảo luận nhóm đôi, trình bày những nét chính về tình hình kinh tế thời Lê Sơ.
a) Tình hình kinh tế
Ảnh
Ảnh
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
- Kết luận
- Đọc SGK, em hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội thời Lê sơ.
Ảnh
Kết luận: - Nông nghiệp: được coi trọng và khuyến khích phát triển. Đặt ra các quan chuyên trách, cấm để ruộng hoang, đẩy mạnh khẩn hoang và lấp đồn điền. Đặt phép quân điền, định kì chia đều ruộng công làng xã. Khơi kênh, đào sông, đắp đê ngăn mặn, bảo vệ công trình thủy lợi. - Thủ công nghiệp: phát triển, hình thành những làng nghề chuyên nghiệp. Đặc biệt, sản xuất gốm sứ xuất khẩu nước ngoài phát triển mạnh. - Thương nghiệp: khuyến khích lập chợ, thúc đẩy buôn bán giữa các địa phương, giữa các làng nghề thủ công với các đô thị. + Việc buôn bán với nước ngoài được suy trì. Thuyền buôn nhiều nước đã đến buôn bán tại các thương cảng như: Vân Đồn, Hội Thống, Tam Kì,...
b) Tình hình xã hội
- Xã hội phân hóa thành các tầng lớp có địa vị ngày càng khác biệt. - Tầng lớp quý tộc có nhiều đặc quyền, đặc lợi. Nông dân cày ruộng đất công, nộp thuế và làm nghĩa vụ với nhà nước hoặc lĩnh canh ruộng đất của địa chủ, quan lại để cày cấy và nộp tô co họ. => Sự phân biệt giữa quý tộc và bình dân trở nên sâu sắc và được quy định bởi pháp luật.
Ảnh
b)Tình hình xã hội
III. Phát triển văn hóa - giáo dục
III. PHÁT TRIỂN VĂN HÓA - GIÁO DỤC
- Thảo luận nhóm đôi, trình bày những thành tựu văn hóa - giáo dục tiêu biểu thời Lê sơ.
Ảnh
- Kết luận
- Đọc SGK, em hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội thời Lê sơ.
Ảnh
Kết luận: - Văn hóa: Nho giáo được đề cao, chiếm vị trí độc tôn; Phật giáo và Đạo giáo bị hạn chế. + Văn học chữ Hán phát triển và giữ ưu thế; văn học chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng có nhiều tác phẩm nổi tiếng. + Nhà Lê sơ coi trọng việc chép sử, biên soạn các bộ sách về địa lí, bản đồ. + Toán học có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp; Y học có Bản thảo thực vật toát yếu,... + Công trình kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc tinh xảo. Nhã nhạc cung đình và nghệ thuật tuồng, chèo,... ngày càng phát triển. - Giáo dục: dựng lại Quốc Tử Giám, tổ chức đều đặn các khoa thi để tuyển chọn quan lại và cho lập bia đá ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám để tôn vinh người đỗ đạt.
- Trả lời câu hỏi
Khai thác tư liệu 2 và thông tin trong mục, hãy cho biết vì sao nhà Lê sơ chú trọng phát triển giáo dục, khoa cử?
Ảnh
=> Vì "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia".
IV. Một số danh nhân văn hóa tiêu biểu
IV. MỘT SỐ DANH NHÂN VĂN HÓA TIÊU BIỂU
- Đọc SGK, em hãy kể tên một số danh nhân văn hóa tiêu biểu thời Lê sơ và những đóng góp của họ đối với sự phát triển của văn hóa dân tộc.
Ảnh
Ảnh
- Một số danh nhân văn hóa tiêu biểu
Ảnh
Ảnh
Lê Thánh Tông
Nguyễn Trãi
- Kết luận
- Đọc SGK, em hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội thời Lê sơ.
Ảnh
Kết luận: - Nguyễn Trãi: anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Với tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị lớn về Văn học, Sử học, Địa lí học. Tư tưởng "chở thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân" là bài học quý báu cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước muôn đời. - Lê Thánh Tông: vị hoàng đế anh minh, tài năng xuất chúng về cả chính trị, kinh tế,... ông cũng là nhà văn hóa lớn của dân tộc. Ông giáo dục, đào tạo nhân tài nở rộ. Giúp nền văn chương đương thời có bước phát triển cao. Ông để lại di sản thơ văn phong phú, đồ sộ. - Ngô Sỹ Liên: đỗ Tiến sĩ năm 1442, ông là nhà sử học nổi tiếng với bộ Đại Việt sử ký toàn thư mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị. - Lương Thế Vinh: đỗ Trạng nguyên năm 1463, ông là nhà toán học nổi tiếng với sách Đại thành toán pháp, Thiên môn giáo khoa.
3. Luyện tập
Câu 1 (Luyện tập)
Ảnh
Câu 1: Tình hình kinh tế thời Lê sơ có điểm gì giống và khác thời Trần? Hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây vào vở:
Câu 2
Ảnh
Câu 2: Đọc đoạn tư liệu sau và cho biết luật pháp thời Lê sơ có những điểm gì tiến bộ.
4. Vận dụng
Câu 3 (Vận dụng)
Ảnh
Câu 3: Chủ trương của các vua thời Lê sơ về vấn đề chủ quyền lãnh thổ có giá trị như thế nào trong công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia ngày nay?
Cảm ơn
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
- Học hiểu trọng tâm bài học. - Làm bài tập trong SBT. - Chuẩn bị bài sau: Bài 18. Vương quốc Chăm-pa và vùng đất Nam Bộ từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
- Cảm ơn
Ảnh