BÀI 20: CỤ ĐỒ CHIỂU
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
BÀI 20: CỤ ĐỒ CHIỂU
Khởi động
Khởi động
Khởi động
Giới thiệu về một người có tấm lòng yêu nước, thương dân mà em biết .
Trả lời
Một người có tấm lòng yêu nước, thương dân mà em biết là bác Nguyễn Phú Trọng, bác là Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong sự nghiệp của mình, bác luôn kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh. Giúp đất nước hoà bình, phát triển, phục vụ đời sống nhân dân.
Đọc
Đọc tiếng
Ảnh
Ảnh
Cụ Đồ Chiểu
Từ khó
Từ khó
li tán, lập thân, khích lệ, ...
Ngắt giọng
Ngắt giọng
Năm 1833,/ do một cuộc binh biến,/ cha bị mất chức,/ gia đình li tán,/ cậu bé Chiểu mới mười hai tuổi/ đã phải xa cha mẹ ,/ ra Huế ở nhờ nhà một người bạn của cha/ để ăn học.;...
Nội dung chính
Nội dung chính
Cụ Chiểu là một người tài giỏi, có trái tim và tình yêu thương gia đình, quê hương mãnh liệt. Cho đến khi bản thân phế liệt, ông vẫn không đầu hàng, khuất phục trước nghịch cảnh, đem sức mình giúp đời, cứu nước.
Tìm hiểu bài
Câu 1
Câu 1
Dựa vào đoạn mở đầu và những hiểu biết của em, hãy nói 2 – 3 câu giới thiệu về Nguyễn Đình Chiểu.
Trả lời
Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) sinh ra trong một gia đình nhà nho ở làng Tân Thới, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định (nay là Thành phố Hồ Chí Minh). Ông là một nhà thơ lớn của nước ta nửa cuối thế kỉ XIX, đem thơ văn vào trong kháng chiến, khích lệ tinh thần sĩ quân; là nhà thuốc giỏi, có trái tim nhân ái; người thầy được nhiều học trò mến đức, theo học. Vào ngày 24 tháng 11 năm 2021, ông được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới; khu lăng mộ của ông được nhà nước công nhận là khu di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia.
Câu 2
Câu 2
Tóm tắt những sự kiện chính trong cuộc đời của thầy giáo, thầy thuốc, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu.
Ảnh
Trả lời
Những sự kiện chính trong cuộc đời của thầy giáo, thầy thuốc, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu:
Chặng đường học hành, thi cử của ông: Năm 1833, ông ra Huế ở nhờ nhà người bạn của cha ăn học; Năm 1843, ông về quê và đỗ tú tài tại trường thi Gia Định; Hai năm sau, ông trở ra Huế học tập, chờ kì thi năm Kỷ Dậu 1849 nhưng đã bỏ thi vì phải về chịu tang mẹ mất, lỡ đường lập thân.
Thời kì
Thời kì gặp nhiều biến cố đau thương: Nghe tin mẹ mất, ông bỏ thi kì thi năm Kỷ Dậu về chịu tang mẹ; Trên đường về quê chịu tang mẹ, ông ốm nặng, mù cả hai mắt, chạy chữa mãi không khỏi; Từ năm 1848 đến cuối năm 1849 ông mới về đến Gia Định “lỡ bề báo hiếu, lỡ đường lập thân”. Giai đoạn ra tay giúp đời, cứu người: Sau thời gian chịu tang mẹ, ông mở trường dạy học, làm thuốc chữa bệnh, tiếng thơm loan xa gần nhiều người biết tới; ông cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn mưu tính kế đánh giặc Pháp xâm lược; Sáng tác thơ văn khích lệ mạnh mẽ tinh thần chiến đấu của nhân dân.
Câu 3
Câu 3
Vì sao Nguyễn Đình Chiểu được nhân dân Lục tỉnh gọi bằng cái tên thân mật “cụ Đồ Chiểu”?
Trả lời
Nguyễn Đình Chiểu được nhân dân Lục tỉnh gọi bằng cái tên thân mật “cụ Đồ Chiểu” vì nhân dân yêu thương, cảm phục trái tim nhân hậu của ông, nên gọi là cụ; đồng thời cách gọi này như tỏ lòng tri ân với người thầy đáng kính của “lòng dân”.
Câu 4
Câu 4
Nêu chủ đề của bài đọc.
Trả lời
Chủ đề của bài đọc: Trung hiếu và có lòng quyết tâm cố gắng là phẩm chất cần có ở con người; Con người có thể tàn nhưng không phế.
Luyện tập theo văn bản đọc
Câu 1
Câu 1
Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện yêu cầu. a. Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ in đậm trong đoạn văn trên. b. Đặt câu với 1 – 2 từ đồng nghĩa em tìm được.
Ảnh
Trả lời
a. Từ đồng nghĩa với mỗi từ in đậm trong đoạn văn trên là: + sáng tác: viết nên, nghĩ ra. + bày tỏ: chia sẻ, bộc bạch, giãi bày. + đất nước: non sông, nước non, tổ quốc. + chiến đấu: chống chọi, đấu tranh, đương đầu. b. Đặt câu với từ đồng nghĩa em tìm được: – Nhạc sĩ viết nên những lời ca thật hay. – Trong tiết sinh hoạt lớp, lớp cùng nhau bày tỏ quan điểm của mình. – Non sông Việt Nam ngày nay có được đều nhờ công lao dựng nước, giữ nước của cha ông ta ngàn đời. – Nhân dân ta quyết đấu tranh bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ nước nhà.
Trả lời
Câu 2
Câu 2
Các câu trong đoạn văn ở bài tập 1 liên kết với nhau bằng những cách nào?
Trả lời
Các câu trong đoạn văn ở bài tập 1 liên kết với nhau bằng những cách sau: lặp từ ngữ (giặc); dùng từ ngữ thay thế (Nguyễn Đình Chiểu – ông)
Viết
Viết bài văn tả người
Ảnh
Đánh giá, chỉnh sửa đoạn văn nêu ý kiến tán thành một sự việc, hiện tượng
Câu 1
Câu 1
Nghe thầy cô nhận xét về bài làm.
Trả lời
Em nghe thầy cô nhận xét về bài làm của em.
Câu 2
Câu 2
Đọc lại bài làm của em và nhận xét của thầy cô để phát hiện lỗi.
Ảnh
Trả lời
Trả lời
Em đọc lại bài làm của em và nhận xét của thầy cô để phát hiện lỗi, sửa lỗi (nếu có) về bố cục, về nội dung bài làm.
Câu 3
Câu 3
Viết lại một số câu trong đoạn văn của em cho đúng hoặc hay hơn theo gợi ý dưới đây: – Bổ sung thêm dẫn chứng để làm sáng tỏ ý kiến tán thành. Ví dụ: + Lập Câu lạc bộ Đọc sách.
Ảnh
Phát triển hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường.
Phát triển hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường.
Ảnh
Viết lại phần kết thúc.
Viết lại phần kết thúc.
Ảnh
Trả lời
Trả lời
Em viết lại phần kết thúc cho đoạn văn của mình: * Đề 1: Viết đoạn văn nêu ý kiến tán thành việc lập Câu lạc bộ Đọc sách. * Đề 2: Viết đoạn văn nêu ý kiến tán thành việc phát triển hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường.
Nói và nghe
Câu 1
Câu 1
Chuẩn bị. a. Nhớ lại trải nghiệm thực tế của bản thân hoặc tìm kiếm thông tin trong sách báo in, mạng in-tơ-nét,... về những hoạt động đền ơn đáp nghĩa người có công với đất nước. Ví dụ: – Dâng hương tại đài tưởng niệm các liệt sĩ ở địa phương. – Thăm hỏi gia đình người có công với đất nước. – *
Ảnh
b
b. Dự kiến nội dung trình bày. – Em muốn giới thiệu hoạt động nào? Hoạt động đó em đã tham gia hay được biết qua sách báo in, mạng in-tơ-nét,...? – Kể tóm tắt về hoạt động đó (thời gian, địa điểm, người tham gia,…). – Nêu cảm nghĩ của em về hoạt động đó. c. Lựa chọn tranh ảnh hoặc các phương tiện hỗ trợ khác (nếu cần).
Trả lời
Trả lời
a. Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa người có công với đất nước như: tổ chức dâng hương, thắp nến tri ân tại nghĩa trang liệt sĩ, nhà bia tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ ở địa phương; tặng quà thăm hỏi các gia đình chính sách, người có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn…
b, c
b. Hoạt động đền ơn đáp nghĩa người có công với đất nước mà em muốn giới thiệu là hoạt động tham gia dâng hương, thắp nến, dọn dẹp đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ ở địa phương. Hoạt động này chúng em được tham gia theo Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh của trường nhân dịp ngày 27 tháng 7, trực tiếp cô Tổng phụ trách lập đoàn học sinh tri ân tưởng niệm. Mỗi chúng em khi đi mang theo chổi, quét dọn lá và rác bụi dọc đường đi từ cổng tới đài tưởng niệm nghĩa trang liệt sĩ của xã. Dọn dẹp xong, mỗi người chúng em được phát một nén hương, cùng vái lạy và nghe cô tổng phụ trách tri ân công lao các vị, thắp hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh. Hoàn thành, chúng em mang dụng cụ, đồ dùng của mình và ra về. Em cảm thấy mình đã làm được một việc rất ý nghĩa, em cảm thấy tấm lòng tri ân của mình như đã được các vị anh hùng liệt sĩ hi sinh ghi nhận. c. Em chuẩn bị thêm tranh ảnh hoặc các phương tiện hỗ trợ trình bày cho bài thuyết trình.
Câu 2
Câu 2
Trình bày. – Giới thiệu về hoạt động đền ơn đáp nghĩa người có công với đất nước theo những nội dung đã chuẩn bị. – Lắng nghe lời giới thiệu của bạn và ghi chép thông tin về những hoạt động có ý nghĩa. Có thể đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về hoạt động đền ơn đáp nghĩa mà các bạn giới thiệu.
Trả lời
Trả lời
Dựa vào phần chuẩn bị của câu 1, em trình bày với thầy cô, bạn bè về hoạt động đền ơn đáp nghĩa người có công với đất nước mà em đã tham gia. Chú ý lắng nghe lời giới thiệu của người khác và ghi chép thông tin.
Câu 3
Câu 3
Trao đổi, góp ý.
Ảnh
Trả lời
Em trao đổi và góp ý với bạn bè, thầy cô về nội dung mình thuyết trình: nội dung giới thiệu đã phù hợp chưa, logic các nội dung chưa; cách giới thiệu (giọng nói, cử chỉ,…) đã phù hợp chưa; cần phải khắc phục và sửa chữa ở điểm nào,…
Vận dụng
Vận dụng
Vận dụng
Trao đổi với người thân về ý nghĩa của ngày Thương binh, liệt sĩ (27 tháng 7).
Trả lời
Ngày thương binh, liệt sĩ là ngày thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện lòng quý trọng và biết ơn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và nhân dân cả nước đối với những người chiến sĩ đã hi sinh vì nền độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc; chia sẻ và động viên, hỗ trợ về tinh thần với các gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn.
Cảm ơn
Ảnh