Bài 5. Cộng đồng ASEAN: Từ ý tưởng đến hiện thực
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. CỘNG ĐỒNG ASEAN: TỪ Ý TƯỞNG ĐẾN HIỆN THỰC
1. Ý tưởng, mục tiêu và kế hoạch xây dựng
a) Ý tưởng xây dựng cộng đồng ASEAN
- Ngay khi ra Tuyên bố ASEAN (năm 1967), ASEAN đã mong muốn: "xây dựng một cộng đồng thịnh vượng và hòa bình ở Đông Nam Á". - Tháng 12 - 1997, văn kiện Tầm nhìn ASEAN 2020 xác định mục tiêu đưa ASEAN trở thành một nhóm hài hòa các dân tộc Đông Nam Á gắn bó trong một cộng đồng các xã hội đùm bọc lẫn nhau. - Tháng 10 - 2003, ASEAN kí Tuyên bốvề sự Hoà hợp ASEAN II (Tuyên bố Ba-li II), đặt nền móng cho sự hình thành Cộng đồng ASEAN với ba trụ cột: Cộng đồng An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội. - Tháng 01 - 2007, ASEAN đã quyết định đẩy nhanh tiến trình liên kết nội khối dựa trên cơ sở pháp lí là Hiến chương ASEAN, thống nhất mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
a) Ý tưởng xây dựng Cộng đồng ASEAN
b) Mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN
- Mục tiêu tổng quát của Cộng đồng ASEAN là xây dựng hiệp hội thành một tổ chức hợp tác liên Chính phủ liên kết sâu rộng hơn và ràng buộc hơn trên cơ sở pháp lí là Hiến chương ASEAN. Cộng đồng ASEAN trở thành một cộng đồng gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế, có trách nhiệm về xã hội và hợp tác rộng mở với bên ngoài; hoạt động theo luật lệ và hướng tới người dân. - Cộng đồng ASEAN cũng hướng tới mục tiêu làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, giữ vai trò trung tâm ở khu vực thông qua nhiều khuôn khổ và được lồng ghép vào hoạt động của từng trụ cột của Cộng đồng ASEAN.
b) Mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN
c) Kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN
- Tháng 02 - 2009, ASEAN thông qua Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN trong giai đoạn từ 2009 - 2015, kèm theo kế hoạch tổng thể xây dựng ba trụ cột: Cộng đồng Chính trị- An ninh ASEAN (APSC), Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC). - Ngày 09 -4 - 2010, ASEAN thống nhất chủ đề: "Hướng tới Cộng đồng ASEAN: Từ tầm nhìn đến hành động", tập trung triển khai các hoạt động xây dựng Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015. - Ngày 21 - 11 - 2015, ASEAN ra Tuyên bố Cu-a-la-Lăm-pơ về việc thành lập Cộng đồng ASEAN với ba trụ cột: APSC, AEC và ASCC. Sau đó, ASEAN quyết định chọn ngày 31 - 12 - 2015 làm mốc thành lập Cộng đồng ASEAN.
c) Kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN
2. Ba trụ cột của cộng đồng ASEAN
a) Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN
- Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN nỗ lực tạo dựng môi trường hòa bình và an ninh ở khu vực thông qua việc nâng hợp tác chính trị - an ninh ASEAN lên tầm cao mới để các quốc gia trong khu vực sống hòa bình với nhau và với thế giới trong một môi trường bình đẳng, dân chủ, hòa hợp. - Nội dung chính của APSC bao gồm: hoạt động giữa các thành viên dựa trên các giá trị, chuẩn mực chung; gắn kết, hòa bình và tự cường, có trách nhiệm chung bảo đảm an ninh toàn diện; xây dựng một khu vực năng động, quan hệ rộng mở với bên ngoài.
a) Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN
b) Cộng đồng Kinh tế ASEAN(APSC)
b) Cộng đồng Kinh tế ASEAN(APSC)
- Cộng đồng Kinh tế ASEAN hướng đến tạo dựng một khu vực kinh tế ASEAN ổn định, thịnh vượng và cạnh tranh cao, có sự di chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ và đầu tư, di chuyển tự do hơn của các luồng vốn, phát triển kinh tế đồng đều, giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách về kinh tế - xã hội. - Nội dung chính của AEC bao gồm: tạo ra một thị trường chung và cơ sở sản xuất thống nhất; xây dựng một khu vực có sức cạnh tranh, phát triển đồng đều; đưa Cộng đồng hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu.
c) Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN(APSC)
c) Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN(APSC)
- Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN hướng đến xây dựng một cộng đồng lấy con người làm trung tâm; xây dựng tình đoàn kết và thống nhất bền lâu giữa các quốc gia và dân tộc. ASCC chú trọng gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của khu vực, thúc đẩy trao đổi văn hoa, để cao nguyên tắc thống nhất trong đa dạng. - Nội dung chính của ASCC bao gồm: chú trọng phát triển con người; xây dựng cộng đồng các xã hội đùm bọc lẫn nhau, gắn kết xã hội của khu vực; đảm bảo môi trường bền vững; tăng cường nền tảng gắn kết xã hội của khu vực; tạo dựng bản sắc riêng ASEAN.
3. Cộng đồng ASEAN sau 2015
a) Tầm nhìn của ASEAN sau năm 2015
a) Tầm nhìn của ASEAN sau năm 2015
- Ngày 21 - 11 - 2015, Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN 27 ở Cu-a-la Lăm-pơ (Ma-lai-xi-a), ASEAN thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. - Tháng 11 - 2020, tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 ở Hà Nội (Việt Nam), ASEAN triển khai soạn thảo Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025 theo lộ trình đã đề ra.
Ảnh
b) Thách thức và triển vọng của Cộng đồng ASEAN
b) Thách thức và triển vọng của Cộng đồng ASEAN
- Những thách thức của Cộng đồng ASEAN: Vấn đề an ninh được xem là thách thức lớn nhất mà Cộng đồng ASEAN phải đối mặt. Đặc biệt là sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn tại không gian chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trực tiếp là khu vực châu Á - Thái Bình Dương. - Sự chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế, khoa học công nghệ giữa các quốc gia ASEAN gây khó khăn cho các nước trong quá trình hợp tác; việc thực hiện các mục tiêu mà Cộng đồng ASEAN để ra cũng trở nên khó khăn. Sự khác biệt trong hệ thống chính trị giữa các nước ASEAN cũng ảnh hưởng đến khả năng hợp tác hòa hợp cộng đồng. Những vấn đề an ninh phi truyền thống như: ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, tội phạm xuyên quốc gia, dịch bệnh,... gia tăng, ảnh hưởng đến sự ổn định để phát triển của các quốc gia Đông Nam Á.
* Thách thức và triển vọng
- Những triển vọng của Cộng đồng ASEAN: Cộng đồng ASEAN là một tổ chức liên Chính phủ, tiếp tục phát huy đặc trưng "thống nhất trong đa dạng", tạo dựng sự đoàn kết, tự cường, thích ứng hiệu quả trước những biến động phức tạp của thế giới và khu vực, mở rộng quan hệ hợp tác ngoại khối. Quá trình hoàn thiện thể chế, chính sách và các cơ chế hợp tác của Cộng đồng tiếp tục được đẩy mạnh, thúc đẩy sự hợp tác và phát triển của các thành viên trong Cộng đồng, đưa khu vực Đông Nam Á trở thành một trong những khu vực phát triển năng động bậc nhất của thế giới. - Trong hoạt động đối ngoại, Cộng đồng đồng ASEAN thông qua tổ chức ASEAN ngày càng mở rộng quan hệ với các đối tác bên ngoài, tham gia và đóng vai trò quan trọng tại nhiều cơ chế, diễn đàn hợp tác ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.
Ảnh
Luyện tập và Vận dụng
Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Ý tưởng xây dựng Cộng đồng ASEAN được các quốc gia thành viên chính thức khẳng định (1997) đã:
A. Tạo tiền đề để các quốc gia ASEAN mở rộng quan hệ đối ngoại trên toàn cầu.
B. Tạo cơ sở cho sự hợp tác toàn diện giữa các nước phát triển lên một tầm cao mới.
C. Đánh dấu chấm dứt sự chia rẽ trong nội bộ của các nước sáng lập tổ chức ASEAN.
D. Đưa ASEAN trở thành tổ chức liên kết khu vực thành công nhất trên thế giới.
Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2. Nội dung nào sau đây không phải là cơ sở để xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN?
A. Thành quả hợp tác chính trị-an ninh đã đạt được.
B. Các nguyên tắc cơ bản tổ chức ASEAN xây dựng.
C. Các cơ sở pháp lý mà các nước thành viên thông qua.
D. Sự tương đồng về thể chế chính trị giữa các nước.
Vận dụng
Câu hỏi: Thông qua các nguồn tư liệu trên internet, hãy cho biết những đóng góp của Việt Nam cho sự phát triển của Cộng đồng ASEAN sau năm 2015.
- Năm 2016, Việt Nam tiếp tục tham gia đầy đủ, hoàn thành nghiêm túc các cam kết và đóng góp hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực hợp tác của ASEAN. - Năm 2018, Việt Nam Tổ chức thành công Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN (WEF ASEAN). - Năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm vị trí Chủ tịch ASEAN; đồng thời, Việt Nam đã tổ chức thành công: Hội nghị Cấp cao ASEAN 36; Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN lần thứ 41 (AIPA 41); Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53; Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37,… + Tháng 11/2021, Việt Nam tổ chức thành công Diễn đàn cấp cao của ASEAN về hợp tác tiểu vùng vì tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững. + Tháng 7/2022, Chủ tịch luân phiên ACBA (Ủy ban các nước ASEAN tại Buenos Aires).
Dặn dò và Cảm ơn
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò:
Xem lại bài hôm nay đã được học trên lớp.
Chuẩn bị cho bài học tiếp theo.
Làm bài tập về nhà đầy đủ.
Cảm ơn
Ảnh