Bài 3. Trật tự thế giới sau Chiến tranh lạnh
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 3. TRẬT TỰ THẾ GIỚI SAU CHIẾN TRANH LẠNH
1. Xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh.
* Các xu thế phát triển của thế giới
- Sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc, thế giới bước vào thời kì mới, phát triển theo các xu thế: đa cực; lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm; đối thoại, hợp tác trong quan hệ quốc tế; toàn cầu hoá. + Xu thế đa cực:Đây là xu thế thể hiện rõ ở đầu thế kỉ XXI với sự xác lập trật tự thế giới mới, nhiều cực, nhiều trung tâm trong quan hệ quốc tế. 
Ảnh
* Các xu thế phát triển
+ Xu thế lấy phát triển kinh tế là trọng tâm:Các quốc gia đều điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy kinh tế làm trọng tâm, xây dựng sức mạnh tổng hợp của mỗi quốc gia. + Xu thế đối thoại, hợp tác trong quan hệ quốc tế: Các nước điều chỉnh quan hệ với nhau theo chiều hướng hòa hoãn, đối thoại đa dạng hóá, đa phương hóa, xây dựng quan hệ hợp tác chiến lược ổn định và lâu dài.  + Xu thế toàn cầu hoá: Dưới sự tác động của cách mạng khoa học - công nghệ, thế giới diễn ra xu thế toàn cầu hóa một cách mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, biểu hiện là sự phát triển nhanh chóng của nền thương mại thế giới, với vai trò ngày càng lớn của các công ty xuyên quốc gia và tính quốc tế hóa của nền tài chính thế giới.
2. Xu thế đa cực trong quan hệ quốc tế
a) Khái niệm đa cực
- Trật tự đơn cực thuật ngữ dùng để chỉ một trật tự thế giới mà ở đó chỉ có duy nhất một chủ thể có khả năng áp đảo cũng như chi phối sự phát triển của thế giới. - Trật tự đa cực là thuật ngữ dùng để chỉ một trật tự thế giới có sự tham gia của nhiều nước, nhiều trung tâm, trong đó không một chủ thể nào áp đảo cũng như chi phối sự phát triển của thế giới.
Ảnh
b) Xu thế đa cực
- Sau Chiến tranh lạnh, trật tự thế giới mới đang hình thành theo xu hướng đa cực, đa trung tâm với sự cạnh tranh giữa Mỹ, Trung Quốc, Liên bang Nga, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Ấn Độ... về sức mạnh, tầm ảnh hưởng trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quân sự, đối ngoại. Tuy Mỹ vẫn là cường quốc số một thế giới, song Mỹ đã suy giảm sức mạnh tương đối trong tương quan so sánh với các cường quốc khác. - Nhóm nước đang phát triển có xu hướng tự chủ chiến lược về tài chính, công nghệ và an ninh - quốc phòng, tăng cường tầm ảnh hưởng của mình, ủng hộ thế giới đa cực. - Thông qua quá trình hợp tác, liên kết, cạnh tranh, nhiều trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại quốc tế mới đã hình thành, như: Nhóm các nước có nền kinh tế mới nổi (BRIC), Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn Hợp tác Á - Âu (ASEM), Cộng đồng ASEAN, Khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), Khu vực tự do thương mại châu Mỹ (FTAA), Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP),...
3. Luyện tập và Vận dụng
Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Trật tự đa cực được hình thành vào đầu thế kỉ XXI sau khi trật tự thế giới nào sau đây bị sụp đổ?
A. Trật tự nhất siêu, nhiều cường
B. Trật tự đơn cực
C. Trật tự hai cực I-an-ta
D. Trật tự Vécxai-Oasinhtơn
Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng đặc điểm của trật tự thế giới đa cực trong quan hệ quốc tế?
A. Là trật tự thế giới mới được hình thành sau khi trật tự hai cực I-an-ta sụp đổ.
B. Phản ánh tương quan so sánh lực lượng mới trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh.
C. Là trật tư thế giới có sự tham gia của các quốc gia, các trung tâm khác nhau.
D. Sự sụp đổ của Liên Xô và Đông Âu là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến xu thế đa cực.
Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Câu 3. Một trong những nhân tố quan trọng tác động đến sự hình thành trật tự thế giới mới sau khi chiến tranh lạnh chấm dứt là:
A. Cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở châu Phi
B. Cuộc chạy đua về sức mạnh tổng hợp giữa các cường quốc.
C. Sự trỗi dậy của chủ nghĩa khủng bố trên phạm vi toàn cầu.
D. Cuộc đấu tranh giành độc lập của các dân tộc thuộc địa.
Vận dụng
Câu hỏi: Theo em, các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh tạo ra thuận lợi gì cho sự phát triển của quan hệ quốc tế?
- Các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh tạo ra nhiều thuận lợi cho sự phát triển của quan hệ quốc tế, ví dụ như: + Mở ra cơ hội giải quyết những vấn đề mang tính chất quốc tế mà một quốc gia đơn lẻ không thể làm được. Ví dụ: vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, an ninh, an toàn hàng hải, chủ nghĩa khủng bố, kiểm soát vũ khí,… + Tạo dựng được môi trường hòa bình, ổn định để các quốc gia phát triển đất nước. + Các quốc gia có cơ hội phát huy “sức mạnh mềm” của đất nước và gia tăng sức cạnh tranh về “sức mạnh mềm” trên trường quốc tế.
4. Dặn dò và Cảm ơn
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò:
Xem lại bài hôm nay đã được học.
Chuẩn bị cho tiết học tiếp theo.
Hoàn thành tất cả các bài tập ở trong sách.
Cảm ơn
Ảnh