BÀI 12. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP LAI HỮU TÍNH
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 12. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP LAI HỮU TÍNH
Mục tiêu bài học
Mục tiêu bài học (Mục tiêu bài học)
Ảnh
– Nêu được một số thành tựu chọn, tạo giống vật nuôi. – Nêu được một số thành tựu chọn, tạo giống cây trồng.
Mục tiêu bài học
Hoạt động mở đầu
Hoạt động mở đầu
Trước những năm 70 của thế kỉ XX, đàn lợn ở Việt Nam chủ yếu là các giống lợn móng cái, lợn ỉ, lợn cỏ, lợn mán, lợn táp nó, lợn vân pa,... với cân nặng tối đa khoảng từ 30 đến 70 kg tuỳ giống. Ngày nay, ở Việt Nam đã có nhiều giống lợn với cân nặng đến 300 kg như lợn đại bạch, cân nặng 200 kg như lợn ba xuyên,... Những giống lợn cho năng suất cao đó được tạo ra bằng phương pháp nào?
Những giống lợn cho năng suất cao đó được tạo ra bằng phương pháp lai hữu tính.
I. KHÁI QUÁT CHỌN, TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP LẠI HỮU TÍNH
Khái quát chọn, tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính (Khái quát chọn, tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính)
I. Khái quát chọn, tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính
Chọn giống là cách thức con người lựa chọn ra những cá thể mang các đặc tính phù hợp với mục tiêu của mình trong số những biến dị tổ hợp hoặc những đột biến phát sinh tự nhiên, bồi dưỡng, củng cố các đặc tính quý đó qua các thế hệ nhằm tạo ra giống mang đặc tính vượt trội so với giống ban đầu. Các bước chọn giống được thực hiện theo trình tự: (1) Lựa chọn những cá thể mang biến dị có đặc tính quý; (2) Đánh giá chất lượng của giống qua các thế hệ; (3) Đưa giống tốt vào nuôi, trồng đại trà.
II. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG VẬT NUÔI
1. Chọn giống từ nguồn biến dị tự nhiên (1. Chọn giống từ nguồn biến dị tự nhiên)
II. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG VẬT NUÔI
Nêu một số thành tựu chọn giống vật nuôi từ nguồn biến dị tổ hợp trong các phép lai giữa các cá thể cùng một giống mà em biết. Hãy trình bày những thuận lợi của phương pháp chọn tạo giống này.
Lai tạo lợn Yorkshire: - Mục tiêu: Tăng năng suất thịt, giảm tiêu tốn thức ăn. - Phương pháp: Lai giữa các dòng thuần Yorkshire có đặc điểm di truyền khác nhau. - Kết quả: Tạo ra giống lợn lai F1 có năng suất thịt cao hơn 20-30% so với lợn Yorkshire ban đầu, khả năng tiêu hóa thức ăn tốt hơn.
1. Chọn giống từ nguồn biến dị tự nhiên
2. Con lai sinh ra trong phép lai giữa các cá thể khác giống trong nước (2. Con lai sinh ra trong phép lai giữa các cá thể khác giống trong nước)
2. Con lai sinh ra trong phép lai giữa các cá thể khác giống trong nước
Hãy nêu một số giống vật nuôi là thành tựu của quá trình chọn, tạo giống từ những phép lai giữa các cá thể khác giống trong nước. Trình bày ưu điểm nổi bật của những giống đó.
Bò lai Sind: - Lai tạo: Bò Sind (Ấn Độ) x bò Vàng (Việt Nam). - Ưu điểm: + Khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nóng ẩm. + Chịu bệnh, sức đề kháng cao. + Năng suất sữa cao (3000-4000 kg/lứa). + Chất lượng thịt tốt.
3. Con lai sinh ra trong phép lai giữa giống trong nước với giống nhập nội (3. Con lai sinh ra trong phép lai giữa giống trong nước với giống nhập nội)
3. Con lai sinh ra trong phép lai giữa giống trong nước với giống nhập nội
Vì sao con lai sinh ra trong phép lai giữa giống trong nước với giống nhập nội thường có năng suất vượt trội và mang lại hiệu quả cao? Hãy lấy một số ví dụ chứng minh.
- Khi lai hai giống khác nhau, con lai F1 sẽ có sự kết hợp các gen trội tốt từ cả hai giống bố mẹ, dẫn đến biểu hiện vượt trội về các tính trạng như năng suất, sức chống chịu, khả năng sinh sản,...
Tiếp
- Hiện tượng ưu thế lai là do sự tương tác bổ sung giữa các gen, giúp con lai có khả năng thích nghi tốt hơn với điều kiện môi trường và thể hiện các tính trạng mong muốn ở mức cao hơn so với giống bố mẹ. - Ví dụ: Bò lai Sind - Lai tạo: Bò Sind (Ấn Độ) x bò Vàng (Việt Nam). - Ưu điểm: + Khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nóng ẩm. + Chịu bệnh, sức đề kháng cao. + Năng suất sữa cao (3000-4000 kg/lứa). + Chất lượng thịt tốt.
4. Nhập nội và nhân nuôi giống năng suất cao (4. Nhập nội và nhân nuôi giống năng suất cao)
4. Nhập nội và nhân nuôi giống năng suất cao
Hãy nêu những lợi ích và hạn chế của việc nhận, nuôi các giống nhập nội.
Ưu điểm: - Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm - Tăng tính đa dạng  Hạn chế: - Chi phí cao - Dịch bệnh
III. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG
1. Chọn và tạo giống từ những biến dị tự nhiên (1. Chọn và tạo giống từ những biến dị tự nhiên)
III. THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG
Nêu một số giống cây trồng là sản phẩm của chọn, tạo giống từ nguồn biến dị tự nhiên. Trình bày các ưu điểm nổi bật của giống cây đó.
Lúa IR8: - Nguồn gốc: Chọn lọc từ dòng lúa đột biến gen ở Viện Lúa Quốc tế (IRRI). - Ưu điểm: + Năng suất cao (10-12 tấn/ha). + Khả năng chống chịu sâu bệnh tốt. + Chín ngắn (100-110 ngày). + Thích nghi rộng với nhiều điều kiện khí hậu.
1. Chọn và tạo giống từ những biến dị tự nhiên
2. Cây lai sinh ra trong phép lai giữa các giống trong nước (2. Cây lai sinh ra trong phép lai giữa các giống trong nước)
2. Cây lai sinh ra trong phép lai giữa các giống trong nước
Hãy nêu một số giống cây trồng là sản phẩm của phép lai giữa các giống trong nước. Trình bày những thuận lợi, khó khăn của phương pháp chọn, tạo giống này.
Ví dụ: Lúa lai TH3-3, lúa lai HT1, lúa lai KD18. Ưu điểm: - Năng suất cao (10-12 tấn/ha). - Khả năng chống chịu sâu bệnh tốt. - Chín ngắn (100-110 ngày). - Thích nghi rộng với nhiều điều kiện khí hậu.
3. Nhập nội và trồng giống năng suất cao (3. Nhập nội và trồng giống năng suất cao)
3. Nhập nội và trồng giống năng suất cao
Hãy nêu thành tựu trong việc nhập nội giống cây trồng về Việt Nam. Đồng thời nêu những thuận lợi khó khăn khi trồng giống cây này.
Thành tựu trong việc nhập nội giống cây trồng về Việt Nam: - Nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng - Đa dạng hóa cây trồng - Giống cây mới thích nghi với điều kiện khí hậu - Tiếp cận kỹ thuật tiên tiến Thuận lợi khi trồng giống cây nhập nội: - Năng suất cao: Giống cây nhập nội thường có năng suất cao hơn so với giống nội địa. - Chất lượng tốt: Giống cây nhập nội thường có chất lượng sản phẩm tốt hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Tiếp
- Khả năng chống chịu: Một số giống cây nhập nội có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn so với giống nội địa. - Kỹ thuật tiên tiến: Nhập nội giống cây đi kèm với kỹ thuật canh tác tiên tiến, giúp người nông dân nâng cao hiệu quả sản xuất. Khó khăn khi trồng giống cây nhập nội: - Chi phí cao: Giống cây nhập nội thường có giá thành cao hơn so với giống nội địa. - Khả năng thích nghi: Một số giống cây nhập nội không thích nghi được với điều kiện khí hậu, đất đai tại Việt Nam, dẫn đến năng suất thấp, dễ mắc bệnh. - Rủi ro về thị trường: Nếu không có thị trường tiêu thụ ổn định, người nông dân có thể gặp rủi ro về kinh tế khi đầu tư vào giống cây nhập nội. - Nguy cơ dịch bệnh: Giống cây nhập nội có thể mang theo mầm bệnh mới, gây nguy cơ dịch bệnh cho cây trồng.
Tóm tắt kiến thức
Tóm tắt kiến thức
Ảnh
Đọc phần tóm tắt kiến thức cuối bài, tóm tắt kiến thức trọng tâm và chuẩn bị bài mới
Cảm ơn
Cảm ơn
Ảnh