BÀI 16: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC THỜI TRẦN (1226 - 1400)
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 16: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC THỜI TRẦN (1226 - 1400)
LỊCH SỬ 7
Ảnh
Đặt vấn đề
- Đặt vấn đề (Đặt vấn đề)
Ảnh
Cuối thế kỉ XII, triều Lý bắt đầu suy yếu. Chớp ngay thời cơ ấy, họ Trần nhanh chóng nắm lấy vận nước, viết nên một trang sử mới cho Đại Việt. Vậy nhà Trần đã được thành lập như thế nào? Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa thời Trần có gì nổi bật?
Hình thành kiến thức
1. Nhà Trần thành lập
Ảnh
1. Nhà Trần thành lập
- Đọc SGK, thảo luận nhóm đôi và trả lời các câu hỏi sau: + Mô tả sự thành lập của nhà Trần. + Theo em, Trần Thủ Độ có vai trò như thế nào đối với sự thành lập của nhà Trần?
- Hình 16.1 (Hình. Đền thờ các vua Trần ở Thiện Trường (Nam Định))
Ảnh
- Trình bày
TRÌNH BÀY TRƯỚC LỚP
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu nên phải sựa vào thế lực họ Trần trong triều duy trì quyền lực. - Năm 1224, vua Lý Huệ Tông xuất gia đi tu, truyền ngôi cho Lý Chiêu Hoàng. Theo sự sắp xếp của Trần Thủ Độ, Lý Chiêu Hoàng xuống chiếu nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh. => Thời đại nhà Trần bắt đầu.
2. Tình hình chính trị
2. Tình hình chính trị
- Đọc SGK, em hãy trình bày những nét chính về tình hình chính trị thời nhà Trần.
Ảnh
- Hình 16.3 (Hình 16.3)
Ảnh
Chiến binh thời Trần, hình vẽ trên bình gốm, thế kỉ XIII
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Đứng đầu nhà nước phong kiến trung ương tập truyền là vua. - Hệ thống chính quyền các cấp được tổ chức quy củ, hoàn thiện. - Pháp luật đề cao sự nghiêm minh, không phân biệt quan hay dân. - Quân đội được xây dựng và phát triển theo chủ trương "binh lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông". Chính sách "ngụ binh ư nông" tiếp tục được thực hiện.
3. Tình hình kinh tế
3. Tình hình kinh tế
- Đọc SGK, em hãy cho biết tình hình kinh tế thời Trần có những điểm gì nổi bật?
Ảnh
- Hình ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình 16.4. Cửa tháp Phổ Minh
Hình 16.5. Bình gốm hoa nâu
- Trả lời câu hỏi
- Tìm những cụm từ trong tư liệu 16.6 cho thấy sự phát triển kinh tế Đại Việt dưới góc nhìn của sứ thần nhà Nguyên.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Kinh tế: + Phục hồi và phát triển nông nghiệp. + Thủ công nghiệp có bước tiến đáng kể với sự ra đời của nhiều làng thủ công chuyên nghiệp: gốm, dệt, đúc đồng, tạc tượn, làm giấy,... + Thương nghiệp phát triển mạnh mẽ, tiền được sử dụng phổ biến. Thuyền buôn ngoại quốc thường xuyên đến buôn bán ở cảng.
4. Tình hình xã hội
4. Tình hình xã hội
- Đọc SGK, em hãy cho biết xã hội thời Trần có những tầng lớp nào?
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Đọc tư liệu dưới đây và cho biết: Theo quan điểm của Hưng Đạo Vương, những yếu tố nào sẽ giúp triều đình tạo nên sự ổn định và bền vững của một xã hội?
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Xã hội: + Tiếp tục phân hóa. + Tầng lớp quý tộc, quan lại hưởng nhiều đặc quyền, đặc lợi, làm chủ điền trang. + Địa chủ ngày càng nhiều. Nông dân là lực lượng đông đảo nhất, cày ruộng công làng xã và lĩnh canh ruộng đất của địa chủ. + Ngoài ra còn có thợ thủ công và thương nhân. + Nô tì là tầng lớp thấp kém nhất.
5. Tình hình văn hóa
5. Tình hình văn hóa
- Đọc SGK, em hãy nêu những thành tựu chủ yếu về văn hóa thời Trần.
Ảnh
- Hình ảnh
Ảnh
Chu Văn An (1292 - 1370)
- Kết luận
Ảnh
Kết luận
- Văn hóa: + Tư tưởng, tôn giáo: tục thờ tổ tiên, các anh hùng có công. Phật giáo, Đạo giáo, Nho giáo được coi trọng. + Giáo dục và khoa học - kĩ thuật: Năm 1253, Quốc Tử Giám mở rộng và thu nhận cả con cái dân thường. Trường tư cũng được mở nhiều ở làng xã. Về sử học, quân sự, y học, thiên văn học cũng phát triển. + Văn học và nghệ thuật: phát triển rực rỡ.
Luyện tập
- Câu 1
Luyện tập
Câu 1: Nêu những biểu hiện về sự củng cố chế độ phong kiến tập quyền dưới thời nhà Trần.
Ảnh
- Câu 2
Câu 2: Lập bảng tóm tắt theo mẫu dưới đây về những thành tựu văn hóa tiêu biểu của thời Trần:
Ảnh
Vận dụng
- Câu 3
Ảnh
Vận dụng
Câu 3: Tìm hiểu ở địa phương nơi em đang sống, hoặc qua sách báo, internet, hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 100 từ giới thiệu một di tích lịch sử liên quan đến công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ độc lập dân tộc của nhà Trần.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Học hiểu trọng tâm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: Bài 17. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên.
Cảm ơn
Ảnh
THANK YOU!