CHỦ ĐỀ 2: BÀI 4: CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH 10
CHỦ ĐỀ 2: BÀI 4: CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG
Ảnh
Mở đầu
Khởi động (Khởi động)
Tình hình sản xuất, nhu cầu tiêu dùng, giá cả thị trường của hàng hoá được thể hiện như thế nào trong bảng tin?
Ảnh
Khám phá
1. Khái niệm cơ chế thị trường
1. Khái niệm cơ chế thị trường
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Đọc trường hợp trong SGK trang 21 và trả lời câu hỏi: a. Em hãy kể tên các chủ thể kinh tế có liên quan trong trường hợp nêu trên. Các chủ thể đó có ảnh hưởng lẫn nhau như thế nào trên thị trường? b. Theo em, lựa chọn của các chủ thể kinh tế chịu ảnh huưưởng của những yếu tố nào? Khi có sự thay đổi các lựa chọn của các chủ thể kinh tế, yếu tố gì của thị trường sẽ thay đổi theo?
- Kết luận
- Kết luận
Ảnh
Hình vẽ
Cơ chế thị trường là cách thức vận hành của nền kinh tế, trong đó các chủ thể kinh tế tác động qua lại với nhau để phân bổ các nguồn lực, hình thành giá cả, xác định khối lượng và cơ cấu sản xuất, tiêu dùng tuân theo yêu cầu của các quy luật kinh tế.
2. Ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường
2. Ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường
Đọc thông tin trong SGK trang 22 và quan sát hình sau:
a. Ưu điểm của cơ chế thị trường
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Trả lời câu hỏi:
Hình vẽ
a. Em hãy cho biết trên thị trường giấy Việt Nam có sản phẩm của những nhà sản xuất giấy ở những quốc giao nào? b. Vì sao các doanh nghiệp sản xuất giấy của Việt Nam luôn phải chú trọng cải tiến kĩ thuật, đổi mới công nghệ sản xuất? c. Hãy kể tên một số sản phẩm của Việt Nam đã xuất hiện trên thị trường các quốc gia khác và sản phẩm của quốc gia khác có trên thị trường Việt Nam mà em biết.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Ưu điểm: điều tiết sản xuất, lưu thông và tiêu dùng một cách tối ưu; tạo động lực sáng tạo cho các chủ thể kinh tế, thúc đẩy cải tiến kĩ thuật, hợp li hoá sản xuất để hạ thấp chi phí; phát huy tốt nhất tiềm năng của mọi chủ thế, vùng miền, thúc đẩy liên kết kinh tế trong nước và hội nhập kinh tế quốc tế.
Ưu điểm của cơ chế thị trường cần có điều kiện để biểu hiện ra. Điều kiện đó là: các yếu tố sản xuất được di chuyển dễ dàng, giá cả thị trường có tính linh hoạt, thông tin thị trường nhanh nhạy và các chủ thể tham gia thị trường phải nắm được đầy đủ thông tin liên quan.
b. Nhược điểm của cơ chế thị trường
Ảnh
b. Nhược điểm của cơ chế thị trường
1. Quan sát hình và trả lời câu hỏi sau: Hình 1 cho em biết điều gì về nền kinh tế thế giới từ đầu thế kỉ XX đến đầu thế kỉ XXI?
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
2. Đọc thông tin trong SGK trang 23 kết hợp quan sát hình ảnh trả lời câu hỏi sau: Hình 2 phản ảnh tình trạng gì xảy ra đối với tài nguyên nước? Dưới góc độ lợi ích của người sản xuất, em hãy giải thích vì sao một số nhà máy chọn phương án xả trực tiếp nước thải ra sông hồ tự nhiên? Việc làm này gây ra tác hại gì đối với môi trường và xã hội?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Tiềm ẩn rủi ro khủng hoảng kinh tế khi có sự mất cân đối giữa sản xuất với tiêu dùng; có thể dẫn đến lạm dụng tài nguyên thiên nhiên, gây suy thoái môi trường tự nhiên và môi trường xã hội; dẫn đến phân hoá xã hội về thu thập, không công bằng về cơ hội tiếp cận các nguồn lực kinh tế.
Nhà nước thường tham gia điều tiết kinh tế ở mức độ nhất định để khắc phục nhược điểm của cơ chế thị trường.
3. Giá cả thị trường và chức năng của giá cả thị trường
Ảnh
3. Giá cả thị trường và chức năng của giá cả thị trường
Hình vẽ
Đọc thông tin trong SGK trang 24, trả lời câu hỏi sau: a. Thông tin trên cho em biết mức gi cụ thể của sản phẩm thịt lớn như thế nào? b. Em hãy nhận xét về giá lợn hơi tại những thời điểm và địa điểm khác nhau theo thông tin trên. c. Các thông tin đó cho em biết điều gì về giá cả?
Ảnh
a. Giá cả thị trường
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Giá cả thị trường là giá hàng hoá và dịch vụ hình thành do tác động qua lại giữa các chủ thể kinh tế tham gia hoạt động mua bán trên thị trường tại một thời điểm, địa điểm nhất định.
b. Chức năng của giá cả thị trường
Hình vẽ
Đọc thông tin 1, thông tin 2 trong SGK trang 24 - 25 SGK và quan sát hình sau:
b. Chức năng của giá cả thị trường
Ảnh
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
a. Giá cả thị trường dầu thô đã biến động như thế nào trong năm 2020? b. Thông tin về giá cả thị trường tác động như thế nào tới các chủ thể kinh tế có liên quan? c. Thông tin 2 cho em biết điều gì về biến động của giá cả hồ tiêu trong giai đoạn từ năm 2010 - 2019? d. Em có nhận xét gì về phản ứng của các hộ nông dân khi giá cả sản phẩm biến động?
- Trả lời câu hỏi:
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Giá cả là yếu tố trung tâm của thị trường, là mối quan tâm của các chủ thể kinh tế khi tham gia thị trường. Thông qua sự biến động của giá cả, các chủ thể kinh tế nhận biết được sự khan hiếm hoặc dư thừa tương đối của hàng hoá, từ đó điều chỉnh hành vi của mình. Giá cả còn giúp thị trường điều tiết và phân bổ lại các nguồn lực giữa các ngành sản xuất theo hướng có lợi nhất cho các chủ thể kinh tế.
Luyện tập
Câu 1 (- Luyện tập)
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Em hãy cho biết các nhận định sau đây đúng hay sai? Vì sao?
A. Cơ chế thị trờng vận hành theo mệnh lên của Nhà nước.
B. Cơ chế thị trường vận hành theo các quy luật kinh tế khách quan.
C. Chỉ có người sản xuất quan tâm tới giá cả th trường.
D. Cơ chế thị trường không có sự tương tác giữa các chủ thể kinh tế.
Câu 2 (- Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Em hãy kết nối các ví dụ sau đây với những ưu điểm tương ứng của cơ chế thị trường. a. Nhà sản xuất A phân phối lại nguồn hàng từ nơi có lãi ít đến nơi có lãi nhiều. b. Nhà sản xuất X tập trung đầu tư và cải tiến kĩ thuật, nâng cao tay nghề của người lao động. c. Phát huy lợi thế về đất đai và khí hậu, nhiều nông các tỉnh Nam Trung Bộ đã chuyển từ trồng lúa sang trồng cây ăn quả xuất khẩu, mang lại hiệu quả kinh tế cao. d. Vùng Tây Bắc phát trển dịch vụ du lịch trên cơ sở khai thác các giá trị văn hoá truyền thống của các dân tộc tại địa phương.
Câu 3 (- Luyện tập)
Ảnh
Câu 3: Thảo luận nhóm, chia sẻ thông tin và trả lời câu hỏi: a. Ở vùng quê hương em có đặc sản gì nổi tiếng? Sản phẩm này hiện đã có mặt ở những vùng miền nào trong cả nước? b. Theo em, vì sao các sản pẩm đặc sản của các địa phương hiện nay có thể mua được rất nhiều nơi trong cả nước? c. Em có nhận xét gì về sự khác biệt mức giá các sản phẩm là đặc sản tại địa phương nơi sản xuất và những nơi khác? Tại sao lại có sự khác biệt đó?
Câu 4 (- Luyện tập)
Hình vẽ
Câu 4: Bình luận ý kiến của các bạn về giá cả thị trường trong đoạn hội thoại dưới đây. Nếu em tham gia cuộc tranh luận đó, em sẽ làm rõ hơn điều gì về chức năng của giá cả thị trường?
Nhóm Lan tranh luận về giá cả thả trường và chức năng của giá cả thả trường. Một vài ý kiến được đưa ra như sau:
Mai: Tớ thì cho rằng giá cả thị trường do người sản xuất quyết định.
Lan: Tớ thấy giá cả thị trường thay đổi liên tục, ở mỗi nơi lại khác nhau.
Hưng: Giá cả thị trường giúp chúng ta nhận biết được tình hình hàng hoá trên thị trường để điều chỉnh chi tiêu. Như những lúc thịt lợn tăng giá, nhà tới chuyển sang ăn thịt bò, gà, cá,...
Vận dụng
Câu 1 (- Vận dụng)
Hình vẽ
Ảnh
Câu 1: Em hãy tìm hiểu về tình hình thị trường một số hàng tiêu dùng tại địa phương em trong dịp Tết Nguyên đán và viết nhận xét về giá cả thị trường của các loại hàng hoá đó.
Câu 2 (- Vận dụng)
Ảnh
Hình vẽ
Câu 2: Em hãy sưu tầm thông tin (hình ảnh, số liệu, video clip,...) về những hành vi không đúng khi tham gia thị trường và viết bài phê phán các hành vi đó.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại lí thuyết vừa học. Làm bài tập về nhà trong SBT. Chuẩn bị bài mới: "Chủ đề 3: Bài 5: Ngân sách nhà nước".
Cảm ơn
Ảnh