CHỦ ĐỀ 6. BÀI 4. CẤU TRÚC LẶP TRONG THUẬT TOÁN
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 4 CẤU TRÚC LẶP TRONG THUẬT TOÁN TIN HỌC 6
Chủ đề 6
Chủ đề 6
Ảnh
Hình vẽ
CHỦ ĐỀ 6 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA MÁY TÍNH
Mục tiêu
Mục tiêu
Hình vẽ
- Biết được cấu trúc lặp trong thuật toán là gì và khi nào trong thuật toán có cấu trúc lặp. - Thể hiện được cấu trúc lặp khi biết và khi không biết trước số lần lặp cần làm.
Ảnh
Học xong bài này, em sẽ:
1. Vòng lặp
Bài toán
1. Vòng lặp
Ảnh
Bài toán X
Ảnh
Thuật toán Y
Ảnh
Câu hỏi
1. Vòng lặp
Câu hỏi:
1) Thuật toán Y có đúng là thuật toán để giải bài toán X nêu ở trang trước không?
2) Những thao tác nào ở Thuật toán Y được lặp đi lặp lại và được lặp bao nhiêu lần?
Khái niệm
1. Vòng lặp
Trong nhiều việc làm thường ngày và nhiệm vụ cần giải quyết, có những thao tác được thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần.
Hình vẽ
Cần phải mô tả ngắn gọn việc lặp đi lặp lại một hay nhiều thao tác trong một quy trình.
Hình vẽ
2. Biến đếm và thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp
Biến đếm
2. Biến đếm và thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp
Trong quá trình thực hiện thuật toán trên, số tranh của một bạn và Tổng đang có có giá trị thay đổi. => gọi là Biến trong mô tả thuật toán
Hình vẽ
Để thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp ta cần dùng một biến để đếm số lần lặp, cũng gọi là biến đếm.
Thuật toán cộng dồn
2. Biến đếm và thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp
Giả sử dùng thuật toán cộng dồn để tính tổng số bức tranh sưu tầm được của lớp 6A gồm 35 học sinh.
Sử dụng biến đếm có giá trị là số tự nhiên.
Ảnh
Một thuật toán có cấu trúc lặp với số lần lặp biết trước
Mô tả
2. Biến đếm và thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp
Trong mô tả trên,
Đếm là 1, thao tác a của bước 2 được thực hiện rồi đến thao tác b (lần 1)
Đếm là 2, thao tác a và b được thực hiện tuần tự
Hình vẽ
Lặp đến khi Đếm là 35 thì hai thao tác này thực hiện lần cuối
Mẫu cấu trúc
2. Biến đếm và thể hiện cấu trúc lặp khi biết trước số lần lặp
Cần phải có từ khoá “Hết lặp” để đánh dấu những thao tác nào sẽ được lặp.
Hình vẽ
Sau khi kết thúc vòng lặp, ta trở lại thực hiện tuần tự mỗi bước một lần.
Ảnh
Mẫu cấu trúc lặp biết trước số lần lặp.
Hình vẽ
3. Thể hiện cấu trúc lặp khi không biết trước số lần lặp
Mẫu cấu trúc lặp chưa biết trước số lần
3. Thể hiện cấu trúc lặp khi không biết trước số lần lặp
Có những trường hợp không thể biết trước số lần lặp cần làm.
Hình vẽ
Để thể hiện cấu trúc lặp khi không biết trước số lần lặp cần làm, ta dùng mẫu cấu trúc lặp không biết trước số lần lặp.
Ảnh
Mẫu cấu trúc lặp không biết trước số lần lặp
Chú ý: cần xác định điều kiện thực hiện các thao tác trong vòng lặp hay còn gọi là "điều kiện lặp"
Thuật toán cộng dồn
3. Thể hiện cấu trúc lặp khi không biết trước số lần lặp
Ví dụ: mô tả thuật toán cộng dồn trong trường hợp không biết trước danh sách sưu tầm tranh có bao nhiêu bạn.
Hình vẽ
Điều kiện lặp: còn bạn sưu tầm tranh chưa được hỏi về số tranh.
Ảnh
Một thuật toán có cấu trúc lặp không biết trước số lần lặp
4. Luyện tập
Bài 1
4. Luyện tập
Ảnh
Cho trước một dãy số có 20 số nguyên.
Yêu cầu: mô tả thuật toán "thông báo lần lượt bình phương của mọi số nguyên trong dãy đã cho".
Bài 2
4. Luyện tập
Ảnh
Yêu cầu: Mô tả thuật toán - Tìm tổng các số tự nhiên liên tiếp bắt đầu từ số 1, đến khi tổng số lớn hơn 500 thì dừng lại. - Thông báo tổng số đó".
5. Vận dụng
Ví dụ
5. Vận dụng
Một robot có bút trên người có khả năng nhấc bút lên và hạ bút xuống mặt giấy để vẽ.
Ảnh
Mô tả thuật toán: robot vẽ hình vuông có độ dài cạnh là a cm.
Ảnh
Robot hiểu lệnh: - Nhấc bút: nhấc thẳng bút lên để đầu bút không chạm mặt giấy. - Hạ bút: hạ bút xuống thẳng đứng để đầu bút chạm mặt giấy. - Di chuyển (d): robot đi thẳng hướng trước mặt một đoạn d cm. - Quay phải (g): robot đứng tại chỗ quay người sang phải g độ, đầu bút không di chuyển.
6. Tự kiểm tra
Câu 1
6. Tự kiểm tra
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát biểu "Đầu vào của bài toán có nhiều chỗ giống nhau sẽ yêu cầu thuật toán có cấu trúc lặp" đúng hay sai?
Đúng
Sai
Vì sao?
Câu 2
6. Tự kiểm tra
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát biểu "Có cấu trúc lặp trong thuật toán khi mô tả thuật toán thấy có một loạt thao tác kế tiếp nhau được lặp lại" đúng hay sai?
Đúng
Sai
Vì sao?
Câu 3
6. Tự kiểm tra
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát biểu "Trong mẫu cấu trúc lặp 'Lặp khi <điều kiện lặp> được thoả mãn..' thao tác lặp được thực hiện ít nhất một lần" đúng hay sai?
Đúng
Sai
Vì sao?
Câu 4
6. Tự kiểm tra
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát biểu "Cấu trúc lặp luôn kết thúc với dấu hiệu ‘Hết lặp' " đúng hay sai?
Đúng
Sai
Vì sao?
Tổng kết bài
Tổng kết
Hình vẽ
❖ Khi có một loạt thao tác được lặp lại giống nhau thì cần dùng cấu trúc lặp. ❖ Khi biết số lần lặp, thể hiện cấu trúc lặp có dùng biến để đếm số lần lặp. ❖ Khi không biết trước số lần lặp, thể hiện cấu trúc lặp có dùng điều kiện lặp.
TÓM TẮT BÀI HỌC