CHỦ ĐỀ 6: BÀI 2: SỰ BIẾN DẠNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
VẬT LÍ 10
CHỦ ĐỀ 6: BÀI 2: SỰ BIẾN DẠNG
Ảnh
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Ảnh
Trong một chiếc cầu treo như cầu Brooklyn (Bruc-klin), đường cong duyên dáng của dây cáp chính là nét căn bản để tạo nên sự hấp dẫn của nó. Những chiếc cầu này được nhìn nhận vừa như những công trình nghệ thuật vừa như những kì quan kĩ thuật. Nhờ có sự biến đổi hình dạng, tức là biến dạng mà những dây cáp dẻo dai của cầu chịu được những rất lớn tác dụng lên cầu.
Biến dạng được phân loại như thế nào?
I. Biến dạng kéo và biến dạng nén
- Tìm hiểu
Ảnh
I. Biến dạng kéo và biến dạng nén
Nếu bóp một quả bóng cao su, nó sẽ bị biến dạng, tức là không còn giữ nguyên hình dạng ban đầu nữa.
Một thanh cao su ở trạng thái bình thường. Làm thanh cao su đó ngắn đi. Biến dạng đó là biến dạng nén.
+) tiếp (- Tìm hiểu)
Kéo để thanh cao su dài thêm. Biến dạng như vậy được gọi là biến dạng kéo.
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
Hình vẽ
- Trả lời câu hỏi:
Thảo luận về kết quả (hình dạng, kích thước) của biến dạng kéo và biến dạng nén ở hình 2.3b và 2.3c.
Ảnh
II. Định luật Hooke (Húc)
1. Đặc tính của lò xò (II. Định luật Hooke (Húc))
1. Đặc tính của lò xò
+ Lực đàn hồi: Khi ta kéo hoặc nén một lò xo, tức làm lò xo biến dạng, lực đàn hồi xuất hiện ở hai đầu của lò xo và chống lại lực gây ra sự kéo hoặc nén này. Hướng của lực đàn hồi ở mỗi đầu lò xo ngược với hớng của lực gây biến dạng lò xo.
Ảnh
+) tiếp (1. Đặc tính của lò xò)
Ảnh
+ Độ giãn: Khi cân bằng lò xo có độ dài xác định. Dưới tác dụng của trọng lượng vật treo, lò xo bị kéo giãn xuốn dư và bị dài thêm ra. Độ dài thêm ra này gọi là độ giãn của lò xo. + Giới hạn đàn hồi: Khi tăng trọng lượng của vật treo vượt quá một giá trị nào đó thì khi bỏ vật treo ra, lò xo không trở lại chiều dài ban đầu nữa.
2. Thí nghiệm
2. Thí nghiệm
Ảnh
Dụng cụ: Lò xo, giá thí nghiệm, thước đo độ dài. Tiến hành:
- Thực hành khám phá
+ Lắp các dụng cụ thành bộ như hình 2.6. + Lần lượt treo các vật có khối lượng 10 g, 20 g,... vào đầu dưới của lò xo. + Ghi các độ giãn lò xo tương ứng vào bảng số liệu.
+) tiếp (- Thực hành khám phá)
Kết quả: Bảng 2.1 là số liệu thu được trong một thí nghiệm.
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
Ảnh
- Trả lời câu hỏi:
Hình vẽ
Các kết quả trong bảng 2.1 gợi cho bạn mối liên hệ gì? Hãy phát biểu mối liên hệ đó.
Ảnh
- Luyện tập (- Luyện tập)
Ảnh
Hình vẽ
Dưới tác dụng của một lực kéo 2,5 N, một lò xo dài thêm 25 mm. Độ cứng của lò xo là bao nhiêu?
3. Định luật Hooke
3. Định luật Hooke
Ảnh
Hình vẽ
- Trong giới hạn đàn hồi, độ lớn lực đàn hồi của lò xo tỉ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo. latex(F = K.|Deltal|) - Hệ số tỉ lệ hệ được gọi là độ cứng của lò xo. Đơn vị đo của độ cứng là niutơn trên mét, kí hiệu: N/m. - Lò xo nào càng cứng thì càng ít biến dạng.
4. Ứng dụng định luật Hooke
4. Ứng dụng định luật Hooke
Cân đồng hồ (hay còn gọi là cân đồng hồ lò xo) là lo cân được sử dụng nhiều trong đời sống. Cân đồng hồ hoạt động dựa trên sự biến dạng của lò xo, tạo trạng thái cân bằng khi lò xo chịu tác dụng lực nén hoặc kéo.
Ảnh
- Luyện tập (- Luyện tập)
Bảng dưới đây là số liệu của một thí nghiệm về độ giãn lò xo:
a) Độ dài tự nhiên của lò xo là bao nhiêu? b) Hoàn thành bảng số liệu. c) Vẽ đồ thị biểu diễn mối quan hệ của trọng lực của vật và độ giãn của lò xo. d) Đánh dấu điểm giới hạn đàn hồi trên đồ thị. e) Vùng nào trên đồ thị là vùng mà độ giãn tỉ lệ với trọng lượng? f) Trọng lượng là bao nhiêu để độ giãn lò xo là 15 mm? g) Trọng lượng là bao nhiêu để lò xo khi giãn ra có độ dài là 125 mm?
Ảnh
- Vận dụng (- Vận dụng)
Ảnh
Đồ thị hình 2.9 biểu diễn mối quan hệ giữa lực tác dụng vào đầu dưới lò xo và độ giãn của nó (như thí nghiệm trên hình 2.5) với bốn lò xo A, B, C, D. a) Lò xo nào có độ cứng lớn nhất? b) Lò xo nào có độ cứng nhỏ nhất? c) Lò xo nào không tuân theo định luật Hooke?
Hình 2.9. Đồ thị lực - độ giãn của các lò xo
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại lí thuyết vừa học. Làm bài tập về nhà trong SBT.
Cảm ơn
Ảnh