CHỦ ĐỀ 4: BÀI 1: NĂNG LƯỢNG VÀ CÔNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
VẬT LÍ 10
CHỦ ĐỀ 4: BÀI 1: NĂNG LƯỢNG VÀ CÔNG
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Ảnh
Hình vẽ
1. Kể tên các dạng năng lương xung quang chúng ta. Lấy ví dụ chứng tỏ năng lượng có thể truyền từ vật này sang vật khác.
I. Công và sự truyền năng lượng
1. Công
Ảnh
Hình vẽ
I. Công và sự truyền năng lượng
- Năng lượng có thể được truyền từ vật này sang vật khác thông qua tương tác. - Năng lượng đặc trưng cho khả năng thực hiện công. Công ôược tính bằng biểu thức: Công = lực tác dụng x độ dịch chuyển theo phương của lực
1. Công
+) tiếp (1. Công)
Ảnh
Hình vẽ
- Kí hiệu: Công là A, giá trị lực tác dụng là F, độ dịch chuyển theo phương của lực là d. Biểu thức tính công: A = F.d - Đơn vị đo: N.m - Khi lực F không đổi tác dụng lên một vật và điểm đặt của lực đó chuyển dời một đoạn S theo hướng hợp với hướng của lực góc latex(alpha) thì biểu thức tính công của lực là: latex(A = F.s.cosalpha) (2)
- Ví dụ
+ Xét trường hợp lực tác dụng có hướng trùng với hướng chuyển động.
Ví dụ:
Ảnh
+) tiếp (- Ví dụ)
+ Xét trường hợp lực tác dụng có hướng hợp với hướng dịch chuyển một góc latex(alpha) nào đó.
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Trả lời câu hỏi:
Bài tập kéo thả chữ
2. Tìm từ thích hợp vào chỗ chấm trong các suy luận dưới đây: - a) Lực tác dụng càng lớn thì sinh công càng|| lớn||. b) Độ dịch chuyển theo phương của lực càng lớn thì công thực hiện được càng ||lớn||.
+) tiếp (- Trả lời câu hỏi)
Hình vẽ
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Ảnh
3. Từ biểu thức số 2, suy luận: Khi nào công sinh ra có giá trị âm.
- Luyện tập (- Luyện tập)
Ảnh
Hình vẽ
1. Tính công của trọng lực làm hòn đá khối lượng 5kg rơi từ độ cao 10m xuống đất. 2. Tính công của trọng lực làm hòn đá khối lượng 5 kg lăn từ đỉnh dốc 100m, cao 10 m xuống chân dốc. Bạn có nhận xét gì về kết quả tính công trong 2 trường hợp trên?
- Vận dụng (- Vận dụng)
Ảnh
Hình vẽ
1. Hãy phân tích lực tác dụng thành hai thành phần: thành phần vuông góc với phương dịch chuyển và thành phần trùng với phương dịch chuyển để lập luận rút ra biểu thức tính công (2)
2. Sự truyền năng lượng
Ảnh
2. Sự truyền năng lượng
Hình vẽ
Ảnh
4. Chỉ ra và phân tích một số ví dụ chứng tỏ có thể truyền năng lượng từ vật này sang vật khác bằng cách thực hiện công.
- Kết luận (- Kết luận)
Ảnh
Hình vẽ
- Thực hiện công là một cách truyền năng lượng từ vật này sang vật khác. - Công đã thực hiện = Phần năng lượng đã được truyền. - Đơn vị đo công là đơn vị đo năng lượng: Jun (J), 1N.m = 1J hay 1J = 1N.m
II. Công suất
1. Tốc độ thực hiện
Ảnh
II. Công suất
1. Tốc độ thực hiện công
5. So sánh công của người và công của máy tời ở hình1.6. Người hay máy tời thực hiện công nhanh hơn?
Ảnh
+) tiếp (- Trả lời câu hỏi)
Ảnh
6. So sánh công của người đạp xe và động cơ ô tô trong hình 1.7. Người hay động cơ thực hiện công nhanh hơn?
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Hình vẽ
Hai lực khác nhau thực hiện cùng một công như nhau nhưng thời gian công có thể khác nhau. Hoặc trong cùng một khoảng thời gian, lực này thực hiện công lớn hơn lực kia. => tốc độ thực hiện công của hai lực là nhanh chậm khác nhau.
- Kết luận:
2. Định nghĩa công suất
Ảnh
2. Định nghĩa công suất
Hình vẽ
Ảnh
7. Em hãy cho biết: 1 W liên hệ với 1 J và 1 s như thế nào?
- Kết luận
Ảnh
Hình vẽ
- Khái niệm công suất để biểu thị tốc độ thực hiện công của một lực. Công suất có độ lớn được xác định bằng công sinh ra trong một đơn vị thời gian: latex(P = A/t) - A là công thực hiện trong thời gian t. Đây là biểu thức xác định công suất trung bình. Công suất tức thời có thể thay đổi trong thời gian t. - Đơn vị đo công suất: Oát (W).
- Kết luận:
+) tiếp (- Kết luận)
Công suất được mở rộng cho các nguồn phát năng lượng không chỉ sinh công cơ học, ví dụ: cơ thể người máy, máy phát thanh, lò nướng, bóng điện (1.2)
Ảnh
- Ví dụ
Vận dụng biểu thức (3), ta tính công suất của động cơ thang máy tác dụng lực 10 000N nâng buồng thang máy lên độ cao 18 m trong 20 s như sau: latex(P = A/t =(Fs)/t = (10 000N xx 18 m)/(20 s) = 9 000 J//s = 9kW)
Ví dụ:
Ảnh
- Luyện tập (- Luyện tập)
Ảnh
Hình vẽ
3. So sánh công suất của hai máy tời sau: - Máy tời 1 nâng được 80 kg vật liệu lên cao 5,0 m trong 30s. - Máy tời 2 nâng được 1 tạ vật liệu lên cao 6,0 m trong 1 phút.
3. Mối liên hệ công suất với lực và vận tốc
3. Mối liên hệ công suất với lực và vận tốc
Ảnh
Hình vẽ
Công suất hoạt động của động cơ là: latex(P = A/t = (Fs)/t = (F*v*t)/t = F*v ) (4) Đây là biểu thức xác định công suất trung bình.
- Vận dụng
Hình vẽ
2. Vận dụng mối liên hệ công suất với lực và vận tốc (4) để đưa ra khuyến nghị cho người lái xe máy nên đi bằng số thấp hay số cao trong mỗi tình huống thực tế dưới đây để đảm bảo an toàn và hiệu quả vận hành động cơ: - Xe máy bắt đầu di chuyển. - Xe máy đi trên đường ngoài đô thị, có ít phương tiện đi lại. - Xe máy lên dốc. - Xe máy xuống dốc. - Xe máy vào cua (chuyển hướng đột ngột). - Xe máy đi trên đường trơn trượt. - Xe máy đi trên đường có nhiều ổ gà.
- Vận dụng:
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại lí thuyết vừa học. Làm bài tập về nhà trong SBT. Chuẩn bị bài sau: " Chủ đề 4: Bài 2: Bảo toàn và chuyển hóa năng lượng".
Cảm ơn
Ảnh