CHỦ ĐỀ 2. THAY ĐỔI ĐỂ TRƯỞNG THÀNH
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CHỦ ĐỀ 2. THAY ĐỔI ĐỂ TRƯỞNG THÀNH
Ảnh
Đặt vấn đề
Tình huống vào bài
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Ảnh
Mỗi học sinh hãy ghi ra một điều mà họ nghĩ rằng mình cần thay đổi để hoàn thiện bản thân hơn và chia sẻ trước lớp.
Hoạt động 1,2
Hoạt động 1
Ảnh
Hoạt động 1: Nhận diện những biểu hiện của sự trưởng thành
Ảnh
Nhiệm vụ 1
1. Chỉ ra những biểu hiện của sự trưởng thành.
Ảnh
Thảo luận cặp đôi Em hãy chỉ ra những biểu hiện của sự trưởng thành.
Ảnh
Biểu hiện
Gợi ý: + Kiểm soát được cảm xúc của bản thân; + Dám làm, dám chịu trách nhiệm đối với những việc mình làm; + Nhận ra những hạn chế của bản thân và mạnh dạn thay đổi nhận thức, thói quen, hành vi không phù hợp: + Biết lắng nghe và thấu hiểu mọi người xung quanh để xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp; + Linh hoạt, sáng tạo để giải quyết các vấn đề gặp phải trong học tập và cuộc sống một cách hiệu quả;
Ảnh
Gợi ý một số những biểu hiện của sự trưởng thành :
Ảnh
Ảnh
Nhiệm vụ 2
2. Chia sẻ những thay đổi thể hiện sự trưởng thành của bản thân.
Ảnh
Hoạt động nhóm Cả lớp chia thành 4 nhóm, chia sẻ những thay đổi thể hiện sự trưởng thành của bản thân.
Ảnh
Thay đổi
+ Những thay đổi trong nhận thức, suy nghĩ: Nhìn nhận các sự việc từ nhiều góc độ khác nhau; biết đặt mình vào vị trí của người khác để suy nghĩ;xác định được các hành vi, thói quen chưa tích cực;...
Ảnh
Gợi ý thay đổi về thể hiện sự trưởng thành của bản thân
+ Những thay đổi trong cảm xúc, thái độ: Bình tĩnh, chín chắn, thận trọng hơn, kiểm soát cảm xúc tiêu cực,... + Những thay đối trong hành vi, thói quen: Thực hành thường xuyên hành vi tốt đẹp hình thành thói quen, nô lực thay đồi thói quen chưa tốt,...
Ảnh
Ảnh
Video
Ảnh
Các em hãy cùng nhau xem video về vấn đề bất ổn tâm lý tuổi mới lớn trong quá trình trưởng thành và trả lời câu hỏi:
Kiểm soát
Ảnh
Theo em, chúng ta phải làm gì để kiểm soát cảm xúc tiêu cực?
Hoạt động 2
Ảnh
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của phẩm chất ý chí
Ảnh
Nhiệm vụ
1. Chỉ ra việc làm thể hiện ý chí của nhân vật trong tình huống sau:
Ảnh
Hồng thấy năng lực ngoại ngữ của bản thân còn nhiều hạn chế. Trong khi những trường đại học mà Hồng có nguyện vọng dự thi đều yêu cầu tương đối cao về ngoại ngữ. Thời gian trước, Hồng không tập trung học ngoại ngữ nên bị hồng nhiều kiến thức.Điều kiện kinh tế của gia đình không cho phép Hồng tham gia các khoa học bên ngoài. Hồng quyết tâm cải thiện kết quả học tập ngoại ngữ bằng cách xác định mục tiêu và lập kể hoạch cụ thể cho từng tuần. Hồng giảm bớt những buổi đi chơi để dành thời gian tập trung học. Dù có nhiều khó khăn khi thực hiện theo kế hoạch nhưng Hồng luôn kiên trì, cố gắng tiến bộ từng chút một.
Phẩm chất ý chí
2. Thảo luận về những đặc điểm của phẩm chất ý chí - Tính mục đích - Tính độc lập - Tính quyết đoán - Tính kiên trì - Tính tự chủ
3. Chia sẻ những việc làm thể hiện ý chí của bản thân trong học tập và cuộc sống. + Xác định mục tiêu phấn đấu, rèn luyện cụ thể; + Chủ động tìm cách giải quyết các vấn đề gặp phải; + Tự điều chỉnh suy nghĩ, cảm xúc, hành vi của bản thân để đạt được mục tiêu đã đặt ra; + Kiên trì vượt qua những khó khăn hay thất bại;
Ảnh
Hoạt động 3,4
Nhiệm vụ 1
1.Nhận diện đam mê của bản thân
Ảnh
Thảo luận theo cặp Chỉ ra những biểu hiện của sự đam mê.
Ảnh
Tình huống
Ảnh
GỢI Ý
+ Yêu thích, khát khao theo đuổi một lĩnh vực nào đó; + Cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc khi được làm việc yêu thích;
+ Xác định được những việc cần làm để thành công trong lĩnh vực mà mình yêu thích; + Không ngừng học hỏi niềm say mê để đạt kết quả tốt hơn;
Ảnh
Ảnh
Nhiệm vụ 2
Ảnh
2. Chia sẻ về những đam mê của bản thân. + Trong học tập: lĩnh vực học tập/môn học yêu thích, khát khao tìm hiểu. + Trong cuộc sống: Các hoạt động/lĩnh vực mong muốn được tham gia và cảm thấy hạnh phúc mỗi khi tham gia các hoạt động đó. + Trong định hướng nghề nghiệp: Nghề nghiệp em quyết tâm theo đuổi trong tương lai.
Ảnh
Nhiệm vụ học tập
Ảnh
KHẢ NĂNG TƯ DUY ĐỘC LẬP VÀ KHẢ NĂNG THÍCH ỨNG VỚI SỰ THAY ĐỔI CỦA BẢN THÂN
Ảnh
Biểu hiện của khả năng tư duy độc lập trong học tập và cuộc sống: Thực hiện các nhiệm vụ học tập: Suy nghĩ chín chắn, kĩ lưỡng trước các vấn đề, tình huống gặp phải Tập trung suy nghĩ tìm hướng giải quyết mới Tự nghiên cứu, tự tìm tòi để đưa ra cách giải quyết tối ưu Tin tưởng vào các quyết định của bản thân Không bị chi phối bởi những ý kiến khác nhau của các bạn
Tranh biện
Ảnh
Tham gia các cuộc tranh biện, thảo luận: Đưa ra các ý kiến dựa trên sự đánh giá, phân tích, suy ngẫm của bản thân Lập luận để bảo vệ ý kiến của bản thân Có chính kiến, không bị phụ thuộc vào ý kiến của số đông
Ảnh
Thích ứng
Ảnh
- Nhận diện được những yêu cầu của hoàn cảnh, môi trường mới - Nhanh chóng hòa nhập, thích nghi với hoàn cảnh và môi trường mới - Hợp tác tốt với mọi người - Có khả năng tiếp nhận, xử lí tình huống và giải quyết các về đề phát sinh.
Hoạt động 5,6
Tình huống
Ảnh
CÁCH ĐIỀU CHỈNH CẢM XÚC CỦA BẢN THÂN VÀ ỨNG XỬ HỢP LÍ TRONG NHỮNG TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP KHÁC NHAU
Nhận diện những tình huống cần điều chỉnh cảm xúc Chấp nhận cảm xúc của bản thân và tìm cách để vượt qua Giữ bình tĩnh khi giao tiếp Suy nghĩ theo hướng tích cực Chia sẻ cảm xúc, câu chuyện với những người mà mình tin tưởng Động viên, khích lệ bản thân và người khác
Hoạt động
Ảnh
Thể hiện sự trưởng thành của bản thân
Tình huống 1 Mai có tình cảm với một bạn khác giới trong lớp. Bố mẹ rất phản đối chuyện này và tỏ thái độ gay gắt. Nếu là Mai, em sẽ làm gì?
Tình huống 2 Hoàn cảnh kinh tế gia đình Khang rất khó khăn. Nhiều lần Khang đã nghĩ đến việc nghỉ học để giảm bớt gánh nặng chi phí cho bố mẹ.Nếu là Khang, em sẽ làm gì?
Tình huống 3 Gần đây, Huy mải chơi điện tử nên kết quả học tập sa sút so với giai đoạn trước.Các kì thi quan trọng đang ngày một đến gần khiến Huy lo lắng.Nếu là Huy, em sẽ làm gì?
Hoạt động 7,8,9
Hoạt động 7
Ảnh
Rèn luyện phẩm chất ý chí và theo đuổi đam mê
Ảnh
1. Trao đổi về cách rèn luyện phẩm chất ý chí.
Ảnh
Gợi ý. + Xác định mục tiêu rõ ràng, chia nhỏ mục tiêu; + Xây dựng kế hoạch hành động cụ thể + Kiểm soát cảm xúc tiêu cực, nuôi dưỡng cảm xúc tích cực; + Kiểm soát hành vi không có lợi cho việc thực hiện mục tiêu; + Học hỏi những người có chung mục tiêu và quan điểm trong học tập, trong cuộc sống; + Nỗ lực tìm cách vượt qua khó khăn, thử thách trong quá trình thực hiện mục tiêu;
Xử lí tình huống
Ảnh
2. Đóng vai xử lí các tình huống để thể hiện phẩm chất ý chí và quyết tâm theo đuổi đam mê.
Tình huống 1 An muốn nâng cao sức khoẻ thể lực và cải thiện vóc dáng của bản thân bằng việc chạy bộ mỗi ngày. Tuy nhiên, gần đây, có nhiều ngày thời tiết bất lợi, bạn bè An cũng hay rủ đi chơi. Tình huống 2 Linh rất đam mê hội họạ nên thường dành nhiều thời gian để vẽ và xem các buổi triển lãm tranh. Tuy nhiên, bố mẹ Linh không ủng hộ vì cho răng điều này ảnh hưởng đến việc học tập, hơn nữa đây không phải lĩnh vực mà Linh sẽ phát triển nghề nghiệp sau này vì vậy không nên tốn nhiều thời gian.
Thực hành
3. Thực hành rèn luyện phẩm chất ý chí và nuôi dưỡng đam mê của em trong học tập và cuộc sống. Gợi ý: + Chia nhỏ mục tiêu và kiên trì thực hiện mỗi ngày; + Lập kế hoạch quản lí thời gian hiệu quả; + Chia sẻ, học hỏi những người có kinh nghiệm và cùng đam mê; + Xác định và loại bỏ những yếu tố khiến bản thân giảm hứng thú theo đuổi đam mê;
Ảnh
Hoạt động 8
Ảnh
Rèn luyện khả năng tư duy độc lập và khả năng thích ứng với sự thay đổi
1. Trao đổi về cách rèn luyện khả năng tư duy độc lập và khả năng thích ứng với sự thay đổi của bản thân.
Ảnh
Rèn luyện khả năng tư duy độc lập
+ Tìm kiếm thông tin về các vấn đề cần giải quyết; + Học cách ra quyết định theo quan điểm của bản thân; + Tham gia các hoạt động hùng biện, tranh biện để học hỏi cách lập luận chặt chẽ của người khác;
Ảnh
Rèn luyện khả năng thích ứng với sự thay đổi
+ Xác định tâm thế vững vàng trước những thay đổi của cuộc sống: + Tham gia tích cực vào các hoạt động và thử thách mới; + Chủ động kết nối, hợp tác với mọi người;
Tình huống 1,2
Ảnh
2. Đóng vai thể hiện khả năng tư duy độc lập và khả năng thích ứng với sự thay đổi trong những tình huống sau:
Tình huống 1: Trong một buổi làm việc nhóm, ý kiến của Hoàng không được mọi người đồng tình mặc dù Hoàng đã tìm hiểu kĩ lưỡng và đưa ra những lập luận. Nhiều thành viên trong nhóm cho rắng ý kiến của Hoàng là khó khả thi vì thiếu cơ sở khoa học và thực tiễn. Nếu là Hoàng, em sẽ ứng xử thế nào với các bạn trong nhóm đề thể hiện khả năng tư duy độc lập của bản thân? Tình huống 2: Hùng luôn mơ ước được học ở trường Đại học X sau khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, từ kì thi năm trước thì trường X có những thay đổi trong quy chế tuyển sinh, đòi hỏi các thí sinh phải đạt điểm cao ở tất cả các môn trong tố hợp xét tuyển. Hùng thấy bối rối và lo lắng vì hiện tại Hùng học chưa tốt một trong các môn thuộc tổ hợp xét tuyển của trường.Nếu là Hùng, em sẽ làm gì để thích ứng với sự thay đổi trong định hướng học tập?
Tình huống 3,4
Tình huống 3: Mẹ Lan thay đổi vị trí công tác nên cả nhà chuyển chỗ ở. Tại nơi ở mới, Lan chưa quen biết ai và mọi thứ đều xa lạ. Hơn nữa, từ nhà tới trường mới, Lan phải di chuyển bằng xe buýt.Trường mới, bạn mới cũng khiến Lan có nhiều bỡ ngỡ và lo lắng.Nếu là Lan, em sẽ thể hiện khả năng thích ứng với sự thay đổi về hoàn cảnh, môi trường sống như thế nào? Tình huống 4: Trà được giao một nhiệm vụ học tập khó. Vì vậy, Trà gặp một số bạn để xin ý kiến. Tuy nhiên, ý kiến góp ý của các bạn theo hướng khác nhau khiền Trà thấy bối rối.Nếu là Trà, em sẽ làm gì để thể hiện khả năng tư duy độc lập của mình khi được giao các nhiệm vụ học tập?
Ảnh
Hoạt động 9
Ảnh
Rèn luyện kĩ năng điều chỉnh cảm xúc và ứng xử hợp lí trong các tình huống giao tiếp
Ảnh
1. Xây dựng các tình huống giao tiếp để rèn luyện kĩ năng điều chỉnh cảm xúc và ứng xử hợp lí. Gợi ý: Trong giao tiếp với bạn bè Trong giao tiếp với thầy cô Trong giao tiếp với người thân
Ảnh
Củng cố
Trò chơi
Bài kiểm tra tổng hợp
Thay đổi để trưởng thành có nghĩa là gì? - A. Không thay đổi, giữ nguyên những gì đã có - false - B. Thay đổi để thích nghi và phát triển bản thân - true - C. Cố gắng bắt chước người khác để thành công - false - D. Tránh các thử thách và giữ an toàn - false - false - false
Trong quá trình trưởng thành, điều gì quan trọng nhất để giúp một người phát triển? - A. Sự thay đổi tích cực về thái độ và hành vi - true - B. Sự phụ thuộc vào người khác - false - C. Không thay đổi để giữ vững nguyên tắc - false - D. Lựa chọn những việc dễ dàng nhất - false - false - false
Khi nào chúng ta nên thay đổi bản thân? - A. Khi gặp phải thất bại hoặc khó khăn - false - B. Khi cảm thấy nhàm chán với cuộc sống - false - C. Khi nhìn thấy người khác thành công - false - D. Khi nhận ra bản thân cần phải tiến bộ và phát triển - true - false - false
Dặn dò về nhà
Dặn dò
Ảnh
- Làm bài tập trong sách bài tập - Xem trước chủ đề 3
Kết thúc bài
Lời chào
Ảnh