CHỦ ĐỀ 1: NON SÔNG TƯƠI ĐẸP. BÀI 1
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
CHỦ ĐỀ 1: NON SÔNG TƯƠI ĐẸP. BÀI 1
Dẫn dắt
Mục tiêu bài học
Mục tiêu bài học
- HÁT: Hát đúng cao độ, trường độ, lời ca và sắc thái; biểu lộ cảm xúc phù hợp với tính chất âm nhạc trong bài hát "Đường lên Tây Bắc". - NGHE NHẠC: Cảm nhận và đánh giá được vẻ đẹp, giá trị nghệ thuật; nhắc lại được chủ đề chính của tác phẩm "Chung một niềm tin". - THƯỜNG THỨC ÂM NHẠC: Nêu được vài nét về các giai đoạn lịch sử âm nhạc Việt Nam.
Mở đầu
Ảnh
Kể tên một số bài hát có nội dung liên quan đến một địa phương, địa danh ở Việt Nam.
Giải: Huế thương, Nhớ mãi Hải Phòng ơi, Áo mới Cà Mau, Dáng đứng bến tre,...
Nghe bài hát tiêu biểu:
1. Hát
Video bài "Đường lên Tây Bắc"
Nghe bài hát "Đường lên Tây Bắc"
a. Tìm hiểu tác giả
a. Tìm hiểu về nhạc sĩ Văn An
- Nhạc sĩ Văn An (1929 - 2011) sinh ra ở Nam Định, lớn lên ở Bắc Ninh. - Ông là một trong những nhạc sĩ quân đội có bản sắc riêng, với tiếng nói đa dạng của cuộc sống chiến đấu trong bộ đội qua những chặng đường cách mạng. Âm nhạc của ông có âm hưởng dân gian, giai điệu mềm mại, chải chuốt. - Ông được trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba và Giải thưởng nhà nước về Văn học và Nghệ thuật đợt đầu tiên.
Ảnh
1. Hát
Nhạc sĩ Văn An (1929 - 2011)
- Một số tác phẩm nổi tiếng: Đường lên Tây Bắc, Cánh diều miền Bắc, Thái Văn A đứng đó, Đôi dép Bác Hồ (thơ Tạ Hữu Yên), Ta ra trận hôm nay, Trên đường hạnh phúc, Lá cờ Đảng,...
b. Tìm hiểu tác phẩm
- Hoàn cảnh ra đời bài hát: Là một trong những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Pháp. - Cấu trúc bài hát: + Đoạn 1: từ đầu đến nhịp thứ 9 (Đường lên.... đồi nương). + Đoạn 2: từ nhịp 10 đến hết (Cùng bảo vệ... mến yêu). - Giai điệu, lời ca bài hát: mượt mà trong sáng, mang đậm tính trữ tình và bản sắc riêng trong từng ý nhạc. - Nội dung, ý nghĩa bài hát: + Bức tranh thơ mộng nơi miền Tây Bắc của đất nước Việt Nam. + Vẻ đẹp thanh bình của vùng núi cùng tinh thần chiến đấu quả cảm của nhân dân ta.
b. Tìm hiểu về bài hát "Đường lên Tây Bắc"
Hướng dẫn thực hiện
Hướng dẫn thực hiện
Ảnh
- Tìm hiểu các kí hiệu âm nhạc và xác định những chỗ cần lấy hơi trong bài hát. - Thực hiện đúng các từ có hát luyến. - Thể hiện đúng cao độ quãng nửa cung ở nhịp thứ 15. - Tập hát từng câu, từng đoạn; sau đó ghép thành bài hoàn chỉnh. - Thể hiện đúng tính chất trữ tình, mềm mại của bài hát.
Học hát
Các em hãy cùng khởi động giọng để học hát bài "Đường lên Tây Bắc"
Ảnh
c. Bài tập
- Thể hiện bài hát kết hợp với gõ đệm theo nhịp, theo phách. - Thực hiện bài hát "Đường lên Tây Bắc" bằng các hình thức khác nhau (đơn ca, tốp ca,...). - Dàn dựng và biểu diễn bài hát "Đường lên Tây Bắc" ở hình thức tốp ca, có kết hợp với múa phụ hoạ và gõ đệm bằng các nhạc cụ tự tạo.
Ảnh
d. Bài tập
2. Nghe nhạc
a. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
- Nhà giáo Nhân dân, nhạc sĩ Xuân Khải, tên đầy đủ là Đặng Xuân Khải (1936 - 2008), nguyên quán Bắc Ninh, là người có nhiều sáng tác xuất sắc cho nhạc cụ truyền thống, đồng thời là nghệ sĩ biểu diễn, giảng viên và nhà quản lí giáo dục,... - Ông khai thác chất liệu âm nhạc dân gian một cách tinh tế và sâu sắc, nâng cao và sáng tạo nhiều hình thức kĩ thuật trình diễn mới. - Tác phẩm hoà tấu nhạc cụ dân tộc "Chung một niềm tin" là một trong những sáng tác xuất sắc được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật đợt 1 năm 2001 cùng với một số tác phẩm tiêu biểu như: Cung đàn đất nước, Quê ta, Cảm xúc quê hương, Giữ trọn mùa xuân,...
2. Nghe nhạc
a. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Hướng dẫn thực hiện
Ảnh
Hướng dẫn thực hiện
- Nghe và nhận biết một số nhạc cụ diễn tấu trong bài "Chung một niềm tin". - Nhắc lại nét nhạc của chủ đề chính trong trích đoạn "Chung một niềm tin". - Cảm nhận tính chất âm nhạc trong tác phẩm "Chung một niềm tin".
Video bài "Chung một niềm tin"
Nghe bài hát "Chung một niềm tin"
b. Luyện tập
Xem và nêu tên một số nhạc cụ truyền thống tham gia trình diễn trong tác phẩm "Chung một niềm tin"?
Giải: Các nhạc cụ truyền thống tham gia trình diễn gồm đàn bầu, đàn tranh, đàn tam thập lục, trống dân tộc…
Ảnh
b. Luyện tập
Đàn bầu Đàn tranh Đàn tam thập lục
c. Vận dụng
- Nghe nhạc kết hợp gõ đệm theo tiết tấu của chủ đề chính. - Nghe và biểu lộ cảm xúc theo tính chất âm nhạc của bài "Chung một niềm tin".
c. Vận dụng
Ảnh
3. Thường thức âm nhạc
a. Khái quát chung
a. Khái quát chung
3. Thường thức âm nhạc
- Âm nhạc Việt Nam ra đời và phát triển dựa trên cuộc sống lao động của người dân và những đặc điểm về địa lí, tài nguyên thiên nhiên của các vùng miền cùng với truyền thống văn hoá và bản sắc dân tộc. - Đây là nền âm nhạc ra đời sớm, đa sắc tộc, nhiều tầng, nhiều lớp; gắn liền với tín ngưỡng và phong tục tập quán của các dân tộc. - Lịch sử âm nhạc Việt Nam trước hết là quá trình hình thành và phát triển nền âm nhạc dân gian phong phú, đa dạng của các tộc người và là nền tảng của âm nhạc bác học chuyên nghiệp Việt Nam (trích từ cuốn Lược sử Âm nhạc Việt Nam, tác giả Nguyễn Thuỵ Loan, Nhà xuất bản Âm nhạc, 1993).
Hoạt động
Ảnh
Các em hãy trình bày các giai đoạn lịch sử âm nhạc Việt Nam.
Giải: Các giai đoạn lịch sử âm nhạc Việt Nam là: - Thời kì đầu dựng nước và giữ nước. - Thời kì quốc gia phong kiến độc lập tự chủ. - Từ nửa sau thế kỉ XIX đến nay.
b. Giai đoạn 1
b. Các thời kì trong lịch sử âm nhạc Việt Nam
- Giai đoạn 1: Âm nhạc Việt Nam thời kì đầu dựng nước và giữ nước (từ thiên niên kỉ thứ II TCN đến thế kỉ X).
Ảnh
+ Âm nhạc giai đoạn Hùng Vương. + Âm nhạc giai đoạn Bắc thuộc và chống Bắc thuộc.
Âm nhạc thời Hùng Vương
b. Giai đoạn 2
b. Các thời kì trong lịch sử âm nhạc Việt Nam
- Giai đoạn 2: Âm nhạc thời kì quốc gia phong kiến độc lập tự chủ (từ thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XIX).
+ Âm nhạc giai đoạn đầu xây dựng và củng cố quốc gia phong kiến độc lập tự chủ. + Âm nhạc giai đoạn nhà Lê. + Âm nhạc giai đoạn nhà Nguyễn.
Âm nhạc thời nhà Nguyễn
Ảnh
b. Giai đoạn 3
b. Các thời kì trong lịch sử âm nhạc Việt Nam
- Giai đoạn 3: Âm nhạc Việt Nam từ nửa sau thế kỉ XIX đến nay.
+ Âm nhạc nửa sau thế kỉ XIX đến năm 1945. + Âm nhạc Việt Nam từ 1945 đến nay: Âm nhạc từ 1945 - 1954. Âm nhạc từ 1954 - 1975. Âm nhạc từ 1975 đến nay.
Âm nhạc hiện nay
Ảnh
c. Thể loại âm nhạc
c. Giới thiệu thêm kiến thức về lịch sử âm nhạc Việt Nam
- Các thể loại âm nhạc theo vùng miền:
Ảnh
c. Nhạc khí
- Nhạc khí trong âm nhạc truyền thống Việt Nam:
c. Giới thiệu thêm kiến thức về lịch sử âm nhạc Việt Nam
Ảnh
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
- Luyện tập, biểu diễn thành thạo bài hát "Đường lên Tây Bắc". - Tìm hiểu thêm một số loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Việt Nam. - Đọc và tìm hiểu trước Chủ đề 1. Bài 2.
Cảm ơn
Ảnh