Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 85 CHÍ KHÍ ANH HÙNG I. Tìm hiểu chung
1. Vị trí đoạn trích:
1. Vị trí đoạn trích I. Tìm hiểu chung Cho biết vị trí của đoạn trích? Bị đẩy vào lầu xanh lần thứ hai, Kiều gặp Từ Hải, hai người tâm đầu ý hợp. Từ đã bỏ tiền chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh. “Nửa năm hương lửa đương nồng”, Từ Hải nghe theo tiếng gọi của sự nghiệp, chàng dứt áo ra đi. Đoạn trích này bắt đầu từ đó. Đây là đoạn Nguyễn Du sáng tạo ra (từ câu 2213 đến câu 2230 trong “Truyện Kiều”). 2. Bố cục:
I. Tìm hiểu chung 1. Vị trí đoạn trích 2. Bố cục Đoạn trích có bố cục thế nào? - Chia làm 3 đoạn: Đ1: Cảnh chia tay của Thúy Kiều – Từ Hải sau nửa năm chung sống. Đ2: 12: Tính cách và chí khí của Từ Hải. Đ3: Hai câu cuối: Từ Hải rứt áo ra đi. II. Đọc - hiểu
1. Cảnh chia tay của Thúy Kiều - Từ Hải sau nửa năm chung sống:
II. Đọc - hiểu 1. Cảnh chia tay của TK – TH sau nửa năm chung sống Từ Hải chia tay với Kiều như thế nào? - Bốn câu đầu đoạn trích: “Nửa năm hương lửa đang nồng.... Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”. Đang sống trong ân ái của tình cảm vợ chồng “hương lửa đang nồng”. Từ Hải không phải là con người đam mê mà là con người sống có lí tưởng, lí tưởng của Từ Hải là được tự do, vẫy vùng giữa trời cao đất rộng, không chịu một sự trói buộc nào. Từ Hải vốn là con người. “Chọc trời khuấy nước mặc dầu Dọc ngang nào biết trên đầu có ai” Lý tưởng của Từ Hải:
Những lời Từ Hải nói lúc chia tay với Thuý Kiều đã thể hiện tính cách gì của người anh hùng? - Từ Hải vốn là con người. “Chọc trời khuấy nước mặc dầu Dọc ngang nào biết trên đầu có ai” => Lí tưởng ấy làm cho Từ Hải sống có chí khí. Mặc dù Từ Hải cũng là con người đa tình khi gặp Kiều: “Hai bên cùng liếc, hai lòng cùng ưa”. Nhưng trước hết Từ là một tráng sĩ có chí khí mạnh mẽ. “Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương” “Động lòng bốn phương” là thấy trong lòng sôi nổi, náo nức hướng tới trời cao đất rộng, tới cuộc sống tự do, chí khí trung thành ở bốn phương trời. Từ Hải của tất cả mọi người, không của riêng ai, không gian: “Trời bể mênh mang”. Hình ảnh Từ Hải:
- Hình ảnh thật hoành tráng phù hợp với lí tưởng và hành động của Từ Hải “thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”. Con người ấy đã nói là làm, đã nói là đi, đã đi là tới. Đó là rõ mặt phi thường, hơn hẳn cái bình thường, hơn người khác. - Chi tiết này có ý nghĩa: Đây là cuộc tiễn biệt của Kiều với người anh hùng khác hẳn những người như Kim Trọng: "Khách đà lên ngựa người còn trông theo” – cuộc chia tay của lứa đôi nam thanh nữ tú mới gặp nhau lần đầu. - Với Thúc Sinh: " Người lên ngựa kẻ chia bào " .... => thể hiện bịn rịn lắm. - Trong trường hợp Từ Hải, chàng đã ở thế sẵn sàng lên đường ngồi trên lưng ngựa mà tạm biệt Kiều. 2. Tính cách và chí khí Từ Hải:
2. Tính cách và chí khí của Từ Hải Tính cách và chí khí của Từ Hải được thể hiện như thế nào ở 12 câu thơ tiếp? - Một con người có chí khí phi thường. Không đắm mình trong chốn buồng khuê Sống trong hạnh phúc ngọt ngào, phút chốc Từ Hải đã “động lòng bốn phương” Tiếng gọi của sự nghiệp thức tỉnh từ bên trong, đối với chàng giờ đây sự nghiệp là trên hết. Chàng không một chút bịn rịn trong lời tiễn biệt. Đặc biệt chàng còn trách Thuý Kiều: “Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình”. Phải chăng chàng muốn khuyên người tri kỉ hãy vượt lên tình cảm thông thường để làm vợ một anh hùng. Con người rất tự tin:
- Từ Hải còn là một con người rất tự tin. Mới ra đi, Từ đã khẳng định: "Đành lòng chờ đó ít lâu Chầy chăng là một năm sau vội gì" => Chàng tự tin vào mình, không quá một năm sau sẽ thực hiện được cơ đồ to lớn. Đó là khát vọng. Chàng không hề giấu giếm: “Bao giờ .... nghi gia” Trong “Truyện Kiều”. Từ Hải đã làm được điều đó. Khuynh hướng lý tưởng hóa nhân vật:
Tìm những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp miêu tả trong đoạn trích thể hiện khuynh hướng lí tưởng hoá nhân vật Từ Hải? - Khuynh hướng lí tưởng hoá nhân vật. Hai tiếng trượng phu không để chỉ người đàn ông bình thường mà chỉ những người có chí khí lớn. Thoắt đã động lòng chỉ quyết định rứt khoát, mạnh mẽ. Động lòng bốn phương. Cụ Hoài Thanh có lời bình rất hay: “Không phải là người một nhà, một họ, một xóm, một làng mà là người của trời đất, của bốn phương”. Tính cách anh hùng của Từ:
Câu trả lời của Từ Hải - Tính cách anh hùng của Từ: Em hiểu gì về câu trả lời: “Từ rằng: Tâm phúc tương tri, Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình.” ? - Chấp nhận cho Kiều đi theo đó là thói thường nhi nữ. - Khuyên Kiều hãy vượt lên tình cảm thông thường để làm vợ của một anh hùng. => Tính cách anh hùng của Từ Hải. Khát vọng:
Khát vọng của Từ Hải được biểu hiện qua những câu thơ nào? Em có nhận xét gì về những khát vọng ấy? - Đặt sự nghiệp lên trên hết: “Bao giờ mười vạn tinh binh, Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường”. => Binh hùng tướng mạnh làm bá chủ thiên hạ. Khát vọng lớn lao mang tầm vóc vũ trụ của người anh hùng xưa. 3. Từ Hải rứt áo ra đi:
3. Từ Hải rứt áo ra đi Hình ảnh rứt áo ra đi của Từ Hải có đặc điểm gì? - “Trời bể mênh mang” thể hiện cái nhìn của chí khí lớn lao. Con người ấy hướng tới, vẫy vùng nơi trời cao đất rộng, không chịu trói mình trong cuộc sống tù túng chật hẹp. - “Dứt áo ra đi” ? không chút bịn rịn, chủ động lắm - “Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi” ? con chim bằng khi đã cất cánh thì như đám mây ngang trời. => Tất cả thể hiện cách miêu tả theo khuynh hướng lí tưởng hoá Từ Hải của Nguyễn Du. III. Tổng kết - Luyện tập
Tổng kết:
III. Tổng kết - Có thể khái quát chí khí anh hùng của Từ Hải trong đoạn thơ như thế nào? Em nhận xét gì về cách tả người anh hùng Từ Hải của Nguyễn Du ? - Nguyễn Du đã thành công trong việc dùng từ ngữ hình ảnh, biện pháp miêu tả theo khuynh hướng lí tưởng hoá để biến Từ Hải thành một hình tượng phi thường với những nét tính cách đẹp đẽ sinh động: có chí khí phi thường, mưu cầu nghiệp lớn bá chủ thiên hạ, rất mực tin vào tài năng bản lĩnh của mình. => Đoạn thơ do Nguyễn Du sáng tạo ra. Câu 1:
1. Đoạn "Chí khí anh hùng" được trích từ câu /…/ đến câu /…/ trong “Truyện Kiều” ?
A. 2223 - 2240
B. 2213 - 2230
C. 2203 - 2220
D. 2233 - 2250
Câu 2:
2. Cụm từ Thẳng rong, hiểu theo nghĩa văn cảnh, là:
A. Đi mau
B. Đi liền một mạch
C. Đi vội
D. Đi thẳng
Câu 3:
3. Kiều nói khi muốn xin đi theo Từ Hải: Phận gái chữ tòng - Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi là theo quan niệm của Nho giáo (Tam tòng), nhưng cũng gửi vào đó quan niệm, tình cảm riêng của nàng. Phận gái chữ tòng, theo đó, có nghĩa là:
A. Đã là vợ thì phải theo chồng vô điều kiện.
B. Đã là vợ thì nhất nhất phải phục tùng chồng.
C. Đã là vợ thì phải theo chồng để chia sẻ, tiếp sức cho chồng.
D. Đã là vợ thì phải dựa dẫm, lệ thuộc vào chồng.