BÀI 21. CÁCH MẠNG KHOA HỌC – KĨ THUẬT VÀ XU THẾ TOÀN CẦU HOÁ
Trang bìa
Trang bìa
BÀI 21. CÁCH MẠNG KHOA HỌC – KĨ THUẬT VÀ XU THẾ TOÀN CẦU HOÁ LỚP 9
Ảnh
Mở đầu
Mở đầu
Mở đầu
Tháng 7-1996, các nhà khoa học Xcốt-len đã gây chấn động thế giới khi tạo ra một động vật có vú bằng phương pháp sinh sản vô tính, đó là cừu Đô-li. Chú cừu này được sao chép nguyên mẫu gốc từ gen của cừu cái 6 tuổi. Đây là một thành tựu tiêu biểu của cách mạng khoa học - kĩ thuật thời hiện đại. Vậy cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật đạt được những thành tựu chủ yếu nào? Những nét cơ bản về xu thế toàn cầu hoá là gì? Cách mạng khoa học – kĩ thuật và xu thế toàn cầu hoá có tác động gì đến thế giới và Việt Nam?
Ảnh
Kiến thức mới
I. Cách mạng KH-KT
I. Cách mạng khoa học – kĩ thuật
- Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật bắt đầu từ những năm 40 của thế kỉ XX tại Mỹ và lan rộng ra toàn cầu, bắt nguồn từ nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ dân số và vơi cạn tài nguyên thiên nhiên. - Từ giữa thập niên 70 của thế kỉ XX, công nghệ trở thành lĩnh vực cốt lõi của cuộc cách mạng này nên được gọi là cách mạng khoa học – công nghệ. Từ thập niên thứ hai của thế kỉ XXI, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng công nghiệp 4.0) đã diễn ra với trọng tâm là sự xuất hiện của các hệ thống liên kết thế giới thực và ảo.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
- Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật có ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam như góp phần giải phóng sức lao động, tăng năng suất lao động, giải quyết nạn thiếu lương thực, cải thiện đời sống nhân dân, thúc đây quá trình hội nhập sâu rộng.... Tuy nhiên, cuộc cách mạng này cũng có ảnh hưởng tiêu cực như gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường, sự phụ thuộc của con người vào máy móc, công nghệ....
Ảnh
Em có biết
Em có biết
Cho đến năm 2023, N. Bô-lác (người Mỹ) là nhà nông học duy nhất được trao tặng Giải thưởng Nô-ben Hoà bình. Ông được mệnh danh là “cha đẻ” của cuộc Cách mạng xanh với các nghiên cứu về giống cây lương thực và thuốc bảo vệ thực vật. Từ Mê-xi-cô và Ấn Độ, cuộc Cách mạng xanh diễn ra mạnh mẽ trên toàn thế giới, giải quyết nạn thiếu lương thực cho hàng trăm triệu người, góp phần vào công cuộc chống đói nghèo của nhân loại.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Vấn đề
Vấn đề
Cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật đạt được thành tựu chủ yếu nào. Cuộc cách mạng này ảnh hưởng đến Việt Nam như thế nào?
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Giải vấn đề
Giải:
♦ Yêu cầu số 1: Thành tựu tiêu biểu + Khoa học cơ bản: Đạt được những phát minh to lớn trong Toán học, Vật lí, Hoá học, Sinh học,... ứng dụng vào kĩ thuật và sản xuất phục vụ đời sống. + Công cụ sản xuất mới: Phát minh máy tính điện tử (ra đời năm 1946 và được cải tiến qua các thế hệ), máy tự động và hệ thống máy tự động, rô-bốt sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI),... + Internet, kĩ thuật và công nghệ số: Phát minh internet (1957), trình duyệt web (1990), các công cụ công nghệ số tìm kiếm, mạng xã hội trên nền tảng internet; Sự bùng nổ và kết hợp của công nghệ số: Trí tuệ nhân tạo (AI); Internet kết nối vạn vật (IoF), Dữ liệu lớn (Big Data), công nghệ in 3D....
Ảnh
Ảnh
+ Nguồn năng lượng mới: Tìm ra những nguồn năng lượng có khả năng tái tạo: năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, năng lượng gió,... + Vật liệu mới: Phát minh các vật liệu nhẹ, bền, đàn hồi cao: pô-li-me, nhựa tổng hợp, bán dẫn,... thay thế cho vật liệu tự nhiên. + Công nghệ sinh học: Các tiến bộ trong các ngành công nghệ gen, công nghệ tế bào,... tạo điều kiện cho sự phát triển của Cách mạng xanh, Cách mạng trắng trong nông nghiệp. + Giao thông vận tải: Chế tạo ra các loại phương tiện giao thông mới: tàu siêu tốc, máy bay siêu âm khổng lồ,... + Chinh phục vũ trụ: Mở đầu bằng sự kiện Liên Xô phóng vệ tinh nhân tạo đầu tiên (1957), I. Ga-ga-rin bay vào vũ trụ (1961), N. Am-xtroong đặt chân lên Mặt Trăng (1969), đến việc xây dựng các trạm vũ trụ của Mỹ, Nga, Trung Quốc,... cuối thế kỉ XX, đầu thế kỉ XXI.
Ảnh
Ảnh
♦ Yêu cầu số 2: Tác động đến Việt Nam - Ảnh hưởng tích cực: + Cuộc cách mạng này đã thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam theo hướng hiện đại, hội nhập với khu vực và thế giới. + Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, làm thay đổi phương thức quản lí nhà nước, mô hình sản xuất kinh doanh, tiêu dùng và đời sống văn hoá, xã hội. - Ảnh hưởng tiêu cực: + Việt Nam rất dễ bị biến thành nơi gia công, lắp ráp đơn giản của các nước có nền công nghệ hiện đại; + Nguy cơ về an ninh, chính trị, an toàn xã hội do thông tin bảo mật bị đánh cắp hoặc thông tin xấu, sai sự thật được phát tán rộng rãi trên không gian mạng,…
Ảnh
II. Xu thế toàn cầu hoá
II. Xu thế toàn cầu hoá
- Toàn cầu hoá là quá trình tăng lên mạnh mẽ những mối liên hệ, những tác động, phụ thuộc lẫn nhau trên tất cả các lĩnh vực của các khu vực, các quốc gia trên phạm vi toàn cầu. - Xu thế này phát triển mạnh mẽ từ những năm 80 của thế kỉ XX. được thúc đẩy bởi cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật, bao trùm hầu hết các lĩnh vực, trong đó cốt lõi là toàn cầu hoá về kinh tế. Toàn cầu hoá thể hiện qua các trụ cột chính như sau:
Ảnh
Ảnh
- Toàn cầu hoá có tác động mạnh mẽ đến thế giới và Việt Nam. Đối với thế giới, toàn cầu hoá thúc đẩy sự giao lưu kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội và an ninh, làm thay đổi bộ mặt của nhân loại cuối thế kỉ XX, đầu thế kỉ XXI. Đối với Việt Nam. xu thế này tạo ra những cơ hội và thách thức trong quá trình thực hiện công cuộc Đổi mới và hội nhập quốc tế.
Ảnh
Ảnh
Góc mở rộng
Góc mở rộng
Để sản xuất một chiế máy bay Bô-ing 747 của Mỹ, các nhà sản xuất cần tới 4,5 triệu linh kiện, được sản xuất tại 1 500 xí nghiệp lớn và 15 000 xí nghiệp nhỏ đặt tại 16 nước trên thế giới.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Luyện tập
Luyện tập
Luyện tập
Viết một đoạn văn 7 - 10 dòng giới thiệu về thành tựu trên lĩnh vực công nghệ số của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật hiện đại.
Ảnh
Ảnh
Giải luyện tập
Giải:
Công nghệ số (Chuyển đổi số) là sự biến đổi và áp dụng các tiến bộ công nghệ để thay đổi cách thức hoạt động từ truyền thống sang mô hình tối ưu hóa kỹ thuật số. Đây là quá trình tập trung vào việc chuyển đổi các quy trình sử dụng công nghệ như: Big data, Internet of Things (IoT) và điện toán đám mây.
Ảnh
Ảnh
Vận dụng
Vận dụng
Vận dụng
Tìm hiểu cơ hội và thách thức của toàn cầu hoá đối với quá trình thực hiện công cuộc đổi mới của Việt Nam.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Giải vận dụng
Giải:
♦ Đối với Việt Nam: toàn cầu hóa tạo điều kiện cho quá trình hội nhập khu vực và thế giới trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá, vừa đem lại cơ hội, vừa tạo ra thách thức. - Về kinh tế: + Toàn cầu hoá tạo ra cho nước ta cơ hội tiếp cận vốn đầu tư nước ngoài, trình độ khoa học-kĩ thuật tiên tiến của thế giới; mở rộng hoạt động thương mại, xuất khẩu lao động; chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao mức sống người dân… + Tuy nhiên toàn cầu hóa cùng làm gia tăng sự cạnh tranh.
Ảnh
Ảnh
- Về chính trị, toàn cầu hoá mở ra cơ hội để Việt Nam tham gia và thể hiện vai trò tích cực trong các tổ chức khu vực (như ASEAN), quốc tế (như Liên hợp quốc), góp phần nâng ASEAN, quốc tế (như Liên họ cao uy tin, địa vị quốc gia. - Về văn hoá: + Toàn cầu hoá cho phép mở rộng giao lưu, tiếp xúc và tiếp thu những tinh hoa văn hoá của nhân loại, làm giàu cho nền văn hoá Việt Nam. + Dẫn đến nguy cơ bị hoà tan, làm xói mòn bản sắc văn hoá truyền thống.
Ảnh
Ảnh
Nhắc nhở
Nhắc nhở
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Nhắc nhở
- Làm BTVN. - Học bài cũ.
Ảnh
Cảm ơn
Cảm ơn
Ảnh