BÀI 2. XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 2. XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP
Khởi động
Khởi động
Khởi động
Em hãy kể tên một số loại xà phòng đang được bán trên thị trường. Vì sao xà phòng có thể làm sạch các vết bẩn bám trên quần áo, … Xà phòng được điều chế như thế nào?
Trả lời
Trả lời
* Một số loại xà phòng đang được bán trên thị trường: xà phòng tắm Lifebuoy, xà phòng thảo dược Vegan, các loại xà phòng handmade (thủ công) … * Xà phòng có thể làm sạch các vết bẩn bám trên quần áo vì: Muối của acid béo (có trong xà phòng) được cấu tạo gồm một phần ưa nước và một phần kị nước. Khi cho xà phòng vào nước, tạo thành dung dịch xà phòng có sức căng bề mặt nhỏ, giúp xà phòng ngấm vào các sợi vải. + Phần kị nước quay về phía vết dầu, mỡ và thâm nhập vào vết dầu, mỡ. + Phần ưa nước có xu hướng quay ra ngoài và thâm nhập vào nước. Kết quả là vết dầu, mỡ bị phân chia thành các hạt rất nhỏ phân tán vào nước. Nhờ đó, chúng bị rửa trôi khỏi bề mặt của vật cần giặt rửa.
Ảnh
Điều chế xà phòng
Điều chế xà phòng: - Cách 1: Đun chất béo (mỡ động vật, dầu thực vật) với dung dịch kiềm đặc ở nhiệt độ cao. Sau phản ứng, hỗn hợp muối của các acid béo được tách ra bằng cách cho dung dịch muối ăn bão hòa vào hỗn hợp sản phẩm. Các muối của acid béo nổi lên, được lấy ra sau đó được trộn với các phụ gia để làm xà phòng. Phần dung dịch còn lại đem tách và thu hồi glycerol.
Ảnh
Cách 2
- Cách 2: Được sản xuất từ các alkane mạch dài lấy từ công nghiệp chế biến dầu mỏ theo sơ đồ sau:
Ảnh
Xà phòng
Khái niệm
Khái niệm
Xà phòng là hỗn hợp các muối sodium hoặc potassium của acid béo và một số chất phụ gia. Các acid béo ở đây thường là acid no như palmitic acid, stearic acid.
Đặc điểm cấu tạo phân tử muối của acid béo trong xà phòng
Đặc điểm cấu tạo phân tử muối của acid béo trong xà phòng
- 2 phần (phần ưa nước nối với phần kị nước). + Phần ưa nước (tan trong nước): nhóm carboxylate -COO. + Phần kị nước (không tan trong nước, tan trong dầu, mỡ): các gốc hydrocarbon mạch dài.
Ảnh
Cơ chế giặt rửa của xà phòng
Cơ chế giặt rửa của xà phòng
- Cơ chế giặt rửa: hòa tan xà phòng vào nước → dung dịch xà phòng có sức căng bề mặt nhỏ → xà phòng ngấm vào các sợi vải → phần kị nước thâm nhập vào vết bẩn, phần ưa nước kéo vết bẩn vào nước → chia dầu mỡ thành các hạt nhỏ phân tán vào nước → dầu mỡ bị cuốn khỏi vật cần giặt rửa.
Phương pháp sản xuất xà phòng
Phương pháp sản xuất xà phòng
- Trong công nghiệp, để sản xuất xà phòng, người ta thường đun chất béo (mỡ động vật, dầu thực vật) với dung dịch kiềm đặc ở nhiệt độ cao. - Ngày nay, một phần xà phòng được sản xuất từ các alkane mạch dài lấy từ công nghiệp chế biến dầu mỏ theo sơ đồ sau:
Ảnh
Ảnh
Chất giặt rửa
Chất giặt rửa tự nhiên
Chất giặt rửa tự nhiên
- Từ thời xa xưa, con người đã biết sử dụng các chất giặt rửa có nguồn gốc từ thiên nhiên như quả bồ hòn, quả bồ kết,… - Saponin trong bồ hòn và bồ kết có khả năng giặt rửa. Khi tiếp xúc với nước, saponin tạo ra lớp bọt nhẹ tương tự xà phòng
Chất giặt rửa tổng hợp
Chất giặt rửa tổng hợp
- Không phải muối sodium hoặc potassium của acid béo nhưng có tính chất giặt rửa tương tự xà phòng. - Thành phần chính: các muối
Ảnh
Ảnh
Ưu điểm và nhược điểm của các loại chất giặt rửa
Ưu điểm và nhược điểm của các loại chất giặt rửa
Ưu điểm và nhược điểm của các loại chất giặt rửa
Ảnh
Vận dụng
Vận dụng
Vận dụng
Tìm hiểu và cho biết làm thế nào để thu hồi được gylcerol từ hỗn hợp sản phẩm của phản ứng xà phòng hóa. Nêu quan điểm của em về việc sử dụng nguồn nguyên liệu dầu mỏ để sản xuất chất giặt rửa tổng hợp.
Cảm ơn
Ảnh