BÀI 3. CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN NGHỊ LUẬN. TRI THỨC NGỮ VĂN TRANG 75
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 3. CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
TRI THỨC NGỮ VĂN TRANG 75
Yêu cầu cần đạt
- Về năng lực (Yêu cầu cần đạt)
Ảnh
- Về năng lực:
Nhận biết được cấu trúc của văn bản nghị luận với các thành tố: luận đề, luận điểm, lí lẽ, bằng chứng và mối quan hệ của chúng với nhau. Nhận biết được các yếu tố bổ trợ (thuyết minh, miêu tả, tự sự, biểu cảm) và vai trò của chúng trong văn bản nghị luận. Vận dụng kiến thức trong phần “Tri thức ngữ văn” để áp dụng vào văn bản luyện tập.
- Về phẩm chất
Ảnh
- Về phẩm chất:
Biết trình bày ý kiến đánh giá, bình luận một vấn đề xã hội (kết cấu bài có ba phần; có nêu và phân tích, đánh giá các ý kiến trái ngược; có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện phi ngôn ngữ). Có thái độ trung thực, có ý thức trách nhiệm với cộng đồng, đất nước.
Khởi động
- Khởi động
Ảnh
- Khởi động:
Hệ thống lại kiến thức đã học ở bài trước: Cấu tứ trong thơ, các yếu tố tượng trưng trong thơ và ngôn ngữ và trình bày trước lớp.
Hình thành kiến thức
1. Cấu trúc của văn bản nghị luận.
Ảnh
1. Cấu trúc của văn bản nghị luận
Vẽ cấu trúc văn bản nghị luận và trình bày nhanh tại lớp làm thế nào để nhận ra từng thành tố trong một văn bản nghị luận?
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Luận đề có chức năng định hướng triển khai luận điểm. Luận điểm với sự thống nhất của lí lẽ và dẫn chứng làm rõ từng khía cạnh và thể hiện tính nhất quán của luận đề.
→Các thành tố có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Sơ đồ cấu trúc văn bản nghị luận:
- Kết luận
* Thành tố:
- Kết luận:
Ảnh
Luận đề: thành tố bao trùm, định hướng việc triển khai LĐ. Luận điểm: là sự thống nhất của lí lẽ và bằng chứng để làm nổi bật các khía cạnh của luận đề. Lí lẽ: nhằm giải thích và triển khai luận điểm, giúp luận điểm sáng tỏ và đứng vững. Bằng chứng: góp phần xác nhận tính đúng đắn, hợp lí của lí lẽ.
=> Mối quan hệ chặt chẽ giữa các thành tố như vậy tạo nên cấu trúc đặc thù của văn bản nghị luận.
2. Yếu tố bổ trợ trong văn bản nghị luận
2. Yếu tố bổ trợ trong văn bản nghị luận
Ảnh
Những yếu tố bổ trợ nào có thể sử dụng trong VBNL? Việc sử dụng các yếu tố bổ trợ đó có tác dụng gì? Phân tích 1 ví dụ để thấy được sự cần thiết của các yếu tố bổ trợ trong VBNL?
- Gợi ý
- Gợi ý:
* Các yếu tổ bổ trợ được sử dụng trong văn bản nghị luận là:
Ảnh
Ảnh
Thuyết minh
Tự sự
Miêu tả
Biểu cảm
Ảnh
* Tác dụng của việc sử dụng các yếu tố bổ trợ (- Gợi ý)
* Tác dụng của việc sử dụng các yếu tố bổ trợ:
Ảnh
Thuyết minh: Giải thích, cung cấp thông tin. Miêu tả: Tái hiện rõ nét, sinh động đối tượng. Tự sự: kể chuyện để làm bằng chứng. Biếu cảm: Bộc lộ cảm xúc, tình cảm.
→ Tăng sức thuyết phục cho văn bản nghị luận.
* Ví dụ (- Gợi ý)
* Ví dụ:
Ảnh
Sắp trung thu. Trời xứ Bắc hẳn trong, trăng hẳn tròn và sáng. Đêm trước rằm đầu tiên từ ngày bị giam giữ. Mười mấy ngày qua, trừ cái bực mình ban đầu khi bị bắt vô cớ, cái khẳng định mình vẫn là khách tự do, chỉ là một xâu những sự vật lỉnh kỉnh, lích kích đáng lạ, đáng cười, đáng ghét của bộ mặt nhà giam. Bỗng đêm nay trăng sáng quá chừng. Trong suốt, bao la, huyền ảo, vỗ về. Ngay bên cạnh cửa sổ lồng trong bóng cây. Đêm nay rất đẹp. Trong lòng rạo rực bao nỗi niềm. Cầm lòng không đậu, người tù phải thốt lên: "Đối thử lương tiêu nại nhược hà".
* tiếp (- Gợi ý)
- Yếu tố tự sự:
Kể thời gian: sắp trung thu, mười mấy ngày qua, đêm nay rất đẹp, trong lòng rạo rực bao nỗi niềm. Kể sự việc, sự vật: trừ cái bực mình ban đầu khi bị bắt giữ vô cớ, cái khẳng định mình vẫn là khách tự do, chỉ là một xâu những sự vật lỉnh kỉnh, lích kích đáng lạ, đáng cười, đáng ghét của bộ mặt nhà giam.
=> Qua yếu tố tự sự, thấy rõ được hoàn cảnh sáng tác bài thơ và tâm trạng của tác giả.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Thuyết minh: giải thích, cung cấp những thông tin cơ bản xung quanh một vấn đề, khái niệm, đối tượng nào đó, làm cho việc luận bàn trở nên xác thực. Miêu tả: tái hiện rõ nét, sinh động những đối tượng liên quan. Tự sự: kể câu chuyện làm bằng chứng cho luận điểm mà người viết nêu lên. Biểu cảm: bộc lộ cảm xúc, tình cảm của người viết, làm cho văn bản có thêm sức lôi cuốn, thuyết phục.
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 3. Cấu trúc của văn bản nghị luận. Cầu hiền chiếu".
Cảm ơn
Ảnh