BÀI 3. CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN NGHỊ LUẬN. CỦNG CỐ, MỞ RỘNG TRANG 97
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 3. CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
CỦNG CỐ, MỞ RỘNG
Bài tập
Bài 1
Ảnh
Bài 1:
Hãy so sánh luận đề, luận điểm, các yếu tố bổ trợ của ba văn bản: Cầu hiền chiếu, Tôi có một ước mơ, Một thời đại trong thi ca.
- Gợi ý (Hãy so sánh luận đề, luận điểm, các yếu tố bổ trợ của ba văn bản: Cầu hiền chiếu, Tôi có một ước mơ, Một thời đại trong thi ca.)
Ảnh
- Gợi ý:
Cầu hiền chiếu (Chiếu cầu hiền): thể hiện mong muốn chiêu mộ nhân tài ra giúp đỡ đất nước Tôi có một ước mơ: thể hiện ước mơ, khao khát cháy bỏng được tự do, bình đẳng của tác giả thay mặt cho những người lao động da đen nghèo khổ  Một thời đại thi ca: nói về một thời đại huy hoàng của thơ ca Việt Nam - Thơ mới.
* Luận đề:
* Luận điểm (Hãy so sánh luận đề, luận điểm, các yếu tố bổ trợ của ba văn bản: Cầu hiền chiếu, Tôi có một ước mơ, Một thời đại trong thi ca.)
Ảnh
- Gợi ý:
* Luận điểm:
Câu hiền chiếu: Luận điểm được triển khai một cách rõ ràng, mạch lạc theo trình tự. Tôi có một ước mơ: Luận điểm của tác phẩm khá mơ hồ. Một thời đại trong thi ca: Luận điểm của tác phẩm thể hiện rõ ràng, theo trình tự thời gian.
* Yếu tố bổ trợ (Hãy so sánh luận đề, luận điểm, các yếu tố bổ trợ của ba văn bản: Cầu hiền chiếu, Tôi có một ước mơ, Một thời đại trong thi ca.)
Ảnh
- Gợi ý:
* Yếu tố bổ trợ:
Câu hiền chiếu: Nghị luận, miêu tả, tự sự. Tôi có một ước mơ:Nghị luận, tự sự, biểu cảm. Một thời đại trong thi ca: Nghị luận, so sánh, tự sự.
Bài 2
Ảnh
Bài 2:
Qua việc đọc ba văn bản trong bài học, theo bạn, sự chặt chẽ trong cấu trúc của văn bản nghị luận phụ thuộc vào những điều gì?
- Gợi ý
Ảnh
Hình vẽ
- Gợi ý:
Xác định được vấn đề bàn luận một cách rõ ràng. Luận điểm rõ ràng, hợp lý và phải phải nhằm làm rõ luận điểm chính của bài. Hệ thống lý luận phải được sắp xếp theo trình tự hợp lý Bằng chứng đưa ra cần rõ ràng, gần gũi, sáng tạo và gần với thực tế. Nên có phần phản đề trong bài nghị luận. Kết luận cần phải khẳng định lại vấn đề được bàn luận. 
Bài 3
Ảnh
Bài 3:
Yếu tố thuyết minh, miêu tả, tự sự, biểu cảm được sử dụng trong văn bản nghị luận có tác dụng gì?
- Gợi ý
- Gợi ý:
Ảnh
Thuyết minh trong văn bản nghị luận có tác dụng giải thích, cung cấp những thông tin cơ bản xung quanh một vấn đề, khái niệm, đối tượng nào đó, làm cho việc luận bàn trở nên xác thực. Miêu tả được dùng để tái hiện rõ nét, sinh động hơn những đối tượng có liên quan.
+) tiếp
- Gợi ý:
Ảnh
Tự sự đảm nhiệm việc kể câu chuyện làm bằng chứng cho luận điểm mà người viết nêu lên. Biểu cảm giúp người viết bộc lộ cảm xúc, tình cảm làm cho văn bản có thêm sức lôi cuốn, thuyết phục.
Bài 4
Ảnh
Bài 4:
Bạn hãy chọn một đề tài trong mục Chuẩn bị viết của phần Viết và thực hiện các nhiệm vụ sau: a. Tìm ý và lập dàn ý cho bài viết về đề tài đã chọn. Viết hai đoạn triển khai hai ý kề nhau. b. Chuyển từ dàn ý bài viết sang dàn ý bài nói, dựa vào đó để tập luyện cách trình bày bài nói.
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Chọn đề tài: Ý nghĩa của phát ngôn có trách nhiệm trong giao tiếp xã hội là gì?
a. Tìm ý
Ảnh
a. Tìm ý
Kiểm chứng tính đúng đắn, chuẩn mực của phát ngôn hoặc thông tin được chia sẻ. Trang bị những kiến thức, kĩ năng cần thiết để có thể ứng xử phù hợp trên mạng xã hội. Trách nhiệm của cá nhân khi phát ngôn Trách nhiệm của cá nhân khi chia sẻ thông tin Hậu quả của việc phát ngôn không đúng. Bài học và hành động để mọi người ý thức được trách nhiệm khi phát ngôn.
b. Lập dàn ý
Ảnh
b. Lập dàn ý:
Mở bài: Giới thiệu được vấn đề nghị luận. Thân bài: Kiểm chứng tính đúng đắn, chuẩn mực của phát ngôn hoặc thông tin được chia sẻ. Kết bài: Đưa ra bài học và khẳng định lại vấn đề.
c. Dàn ý bài nói
Ảnh
c. Dàn ý bài nói
Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Nghị luận về hậu quả của việc phán xét người khác một cách dễ dàng.
* Thân bài (c. Dàn ý bài nói)
Ảnh
* Thân bài:
+) Giải thích:
Phán xét người khác một cách dễ dàng là việc chỉ dựa vào ngoại hình hoặc một lời nói, một hành động để nhận xét người khác, đưa ra những lời lẽ, những suy nghĩ không hay về họ. Đây là một hành động thiển cận mà con người không nên có.
* Phân tích (* Thân bài)
* Thân bài:
+) Phân tích:
Đôi lúc những gì chúng ta chứng kiến, mắt thấy tai nghe cũng chưa chắc là sự thật. Để đánh giá đúng một con người cần có thời gian, cần hiểu họ và hiểu những việc mà họ đang làm. “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”: con người có tốt hay không không thể đánh giá họ qua ngoại hình. Có nhiều người xinh đẹp nhưng chưa chắc đã phải người tốt, cũng như cũng có người có ngoại hình bình thường nhưng lại có sức hấp dẫn riêng. Việc đánh giá người khác một cách dễ dàng không thể hiện phong cách hay tầm hiểu biết mà nó chứng tỏ rằng người đánh giá người khác một cách dễ dàng là người nông cạn, thiếu hiểu biết, thiếu tinh tế.
* Chứng minh và Phản đề (c. Dàn ý bài nói)
Ảnh
* Thân bài:
+) Chứng minh và Phản đề:
Chứng minh: Tự lấy dẫn chứng về hậu quả của việc phán xét người khác một cách dễ dàng để minh họa cho bài làm văn của mình. Phản đề: Trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người sống tôn trọng người khác, biết lắng nghe quan điểm của họ và không phán xét ai qua một lời nói hay một hành động… những người này đáng được học tập và lan tỏa.
* Kết bài
Ảnh
c. Dàn ý bài nói
Kết bài: Khái quát lại vấn đề nghị luân: hậu quả của việc phán xét người khác một cách dễ dàng; đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.
Bài 5
- Bài 5:
Ảnh
Tìm đọc thêm một số văn bản nghị luận và ghi chép các thông tin cơ bản sau: - Vấn đề được bàn luận, ý nghĩa của vấn đề; - Quan điểm của người viết; - Đối tượng tác động; - Mức độ thuyết phục;
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Một số văn bản nghị luận khác: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Hồ Chí Minh, Sự giàu đẹp của tiếng Việt - Đặng Thai Mai…
* Một số thông tin cơ bản của văn bản: Ý nghĩa của văn chương – Hoài Thanh (- Gợi ý)
Ảnh
* Một số thông tin CB của VB: Ý nghĩa của văn chương - Hoài Thanh
Vấn đề bàn luận: Nguồn gốc, nhiệm vụ, công dụng của văn chương trong lịch sử nhân loại. Quan điểm của người viết: Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là tình cảm, là lòng vị tha; văn chương là hình ảnh của sự sống đa dạng, văn chương sáng tạo ra sự sống, gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có, cho nên: không thể thiếu văn chương trong đời sống tinh thần của nhân loại. Đối tượng tác động: Những người yêu thích văn chương.
* tiếp (- Gợi ý)
Ảnh
* Một số thông tin CB của VB: Ý nghĩa của văn chương - Hoài Thanh
Nghệ thuật lập luận:
+ Dùng lí lẽ, ngôn từ sắc bén, thuyết phục + Lập luận chặt chẽ + Luận điểm rất rõ ràng
Mức độ thuyết phục: Bài học rất ý nghĩa về cách cư xử, đối nhân xử thế giữa con người với con người trong xã hội.
Tổng kết
- Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 3. Cấu trúc của văn bản nghị luận. Thực hành đọc. Tiếp xúc với tác phẩm".
- Cảm ơn
Ảnh