BÀI 1. CÂU CHUYỆN VÀ ĐIỂM NHÌN TRONG TRUYỆN KỂ. TRI THỨC NGỮ VĂN TRANG 9
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 1. CÂU CHUYỆN VÀ ĐIỂM NHÌN TRONG TRUYỆN KỂ
TRI THỨC NGỮ VĂN TRANG 9
Yêu cầu cần đạt
- Năng lực (Yêu cầu cần đạt)
- Năng lực:
Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của truyện ngắn hiện đại như: không gian, thời gian, câu chuyện, nhân vật, người kể chuyện ngôi thứ ba, người kể chuyện ngôi thứ nhất, sự thay đổi điểm nhìn, sự nối kết giữa lời người kể và lời nhân vật. Phân tích được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm; nhận xét được những chi tiết quan trọng trong việc thể hiện nội dung văn bản. Nhận biết được các đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ viết và ngôn ngữ nói để có hướng vận dụng phù hợp, hiệu quả. Viết được VBNL về một tác phẩm truyện, chú ý phân tích đặc điểm riêng trong cách kể của tác giả. Biết thuyết trình về nghệ thuật kể chuyện trong một TP truyện.
- Phẩm chất (Yêu cầu cần đạt)
Ảnh
- Phẩm chất:
Thể hiện được tinh thần nhân văn trong việc nhìn nhận, đánh giá con người: đồng cảm với những hoàn cảnh, số phận không may mắn; trân trọng niềm khát kha được chia sẻ, yêu thương.
Hình thành kiến thức
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Ảnh
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Dựa vào nội dung phần Tri thức ngữ văn, em hãy cho biết: * Truyện ngắn hiện đại là gì? * Khái niệm điểm nhìn trong truyện kể là gì? Các câu chuyện kể có thể được nhìn theo những điểm nhìn nào.
1. Truyện ngắn hiện đại
1. Truyện ngắn hiện đại:
Ảnh
Là thể loại tự sự cỡ nhỏ, ở đó, sự ngắn gọn được nhìn nhận là một đặc trưng nổi bật, phản ánh nét riêng của tư duy thể loại. Thường chỉ xoay quanh một, hai tình huống diễn ra trong khoảng thời gian, không gian hạn chế. Do dung lượng bị giới hạn, truyện ngắn đòi hỏi sự chắt lọc, dồn nén của các chi tiết và việc vận dụng các bút pháp chấm phá trong trần thuật.
2. Điểm nhìn trong truyện kể
Ảnh
2. Điểm nhìn trong truyện kể:
Điểm nhìn được hiểu là vị trí để quan sát, trần thuật đánh giá của người kể chuyện. Phân loại điểm nhìn trong tác phẩm tự sự: điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật được kể; điểm nhìn bên ngoài ; điểm nhìn bên trong ; điểm nhìn không gian và điểm nhìn thời gian.
3. Câu chuyện và truyện kể
3. Câu chuyện và truyện kể:
Câu chuyện là nội dung của tác phẩm tự sự bao gồm nhân vật, bối cảnh và sự kiện được sắp xếp theo trật tự thời gian. Truyện kể gắn liền với câu chuyện nhưng không đồng nhất: gồm các sự kiện được tổ chức theo mạch kể của văn bản tự sự, gắn liền với vai trò của người kể chuyện, hệ thống điểm nhìn.
Ảnh
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Ảnh
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Dựa vào nội dung phần Tri thức ngữ văn, em hãy cho biết: Trong truyện hiện đại lời người kể chuyện và lời nhân vật được xác định bằng cách nào?
4. Lời người kể chuyện và lời nhân vật
Ảnh
4. Lời người kể chuyện và lời nhân vật:
Lời người kể chuyện gắn với ngôi kể, điểm nhìn, ý thức và giọng điệu của người kể chuyện. Chức năng: miêu tả, trân thuật, đưa ra những phán đoán, đánh giá đối với đối tượng miêu tả, trần thuật cũng như định hướng việc hình dung, theo dõi mạch kể của người đọc. Lời nhân vật là ngôn ngữ độc thoại hay đối thoại gắn với ý thức, quan điẻm, giọng điệu của chính nhân vật.
+ Nhận xét
Ảnh
- Nhận xét:
Trong văn bản tự sự, đặc biệt ở các thể loại tự sự hiện đại, lời người kể chuyện và lời nhân vật có khả năng kết nối, cộng hưởng, giao thoa với nhau tạo nên một số hiện tượng đặc biệt về lời văn như lời nửa trực tiếp (lời của người kể chuyện như tái hiện ý thức, giọng điệu của nhân vật), lời độc thoại nội tâm (tái hiện lời nói bên trong nhân vật), lời nhại (lời mô phỏng quan điểm, ý thức của nhân vật với chủ ý mỉa mai hay bông đùa,…)
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Ảnh
HĐ: Khám phá tri thức ngữ văn
Dựa vào nội dung phần Tri thức ngữ văn, cho biết: Phân biệt ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết? Lấy ví dụ về ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết trong cuộc sống hàng ngày mà em biết.
5. Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết
Ảnh
5. Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết:
a. Ngôn ngữ nói
Là ngôn ngữ âm thanh được tiếp nhận bằng thính giác. Gắn liền với hoạt động giao tiếp của con người trong đời sống thường nhật như trò chuyện ở gia đình, nhà trường, nhà máy, công sở,…; phát biểu giờ học, cuộc họp, hội thảo; trao đổi khi mua bán ở chợ, siêu thị;…
Hình vẽ
Ví dụ: tin nhắn qua điện thoại, lời khai,…
b. Ngôn ngữ viết
- Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết:
b. Ngôn ngữ viết
Là ngôn ngữ được thể hiện bằng chữ viết, được dùng trong sách báo,văn bản hành chính, thư từ,... Tồn tại trong các văn bản xuất hiện dưới nhiều hình thức vật thể khác nhau: bản viết tay, bản đánh máy, bản in, bản chữ nổi dành cho người khiếm thị,……
Ảnh
Cảm ơn
- Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 1. Câu chuyện và điểm nhìn trong truyện kể. Vợ nhặt".
- Cảm ơn
Ảnh