BÀI 2. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ HỌC TẬP MÔN SINH HỌC
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
SINH HỌC 10
BÀI 2. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ HỌC TẬP MÔN SINH HỌC
Ảnh
Mở đầu
Mở đầu
Hình vẽ
Mở đầu
Em đã học những phương pháp nghiên cứu khoa học nào? Khi học tập ở phòng thí nghiệm và ngoài thiên nhiên, em cần tuân theo những quy định gì?
Ảnh
I. Phương pháp nghiên cứu và học tập môn sinh học
1. Phương pháp quan sát
I. Phương pháp nghiên cứu và học tập môn sinh học
Hình vẽ
1. Phương pháp quan sát
Đọc thông tin trong SGK, em hãy nêu khái niệm phương pháp quan sát.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Phương pháp quan sát là phương pháp sử dụng các giác quan và phương tiện hỗ trợ để thu thập thông tin về một hay nhiều đối tượng hoặc hiện tượng. Phương pháp quan sát được thực hiện theo các bước: xác định mục tiêu -> tiến hành -> báo cáo.
Ảnh
- Hình 2.1
Hình vẽ
Hình 2.1. Sơ đồ các bước quan sát
Ảnh
Ảnh
- Ví dụ 1: Quan sát và phân loại hạt giống đậu xanh (đỗ xanh)
- Ví dụ 1: Quan sát và phân loại hạt giống đậu xanh (đỗ xanh)
Các bước thực hiện:
Bước 1: Xác định mục tiêu Bước 2: Tiến hành Bước 3: Báo cáo
+) Lập bảng báo cáo kết quả về số lượng hạt và khối lượng hạt các loại I, II theo gợi ý bảng 2.1.
Ảnh
+) Đưa ra nhận xét về số lượng hạt và khối lượng trung bình của các hạt loại I với loại II.
- Vận dụng
- Vận dụng
Ảnh
1. Hãy chọn một đối tượng sinh vật để quan sát và xây dựng các bước quan sát đối tượng đó.
2. Phương pháp làm viêc trong phòng thí nghiệm
2. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
Ảnh
Hình vẽ
Những hoạt động nào được tiến hành trong phòng thí nghiệm ở trường? Khi làm một thí nghiệm ở phòng thí nghiệm, em thường tiến hành theo các bước nào?
- Kết luận
- Kết luận:
Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm là phương pháp nghiên cứu (thu thập thông tin) được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm. Các bước làm việc trong phòng thí nghiệm gồm: chuẩn bị -> tiến hành -> báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm.
Ảnh
- Hình 2.2
Hình vẽ
Hình 2.2. Sơ đồ các bước làm việc trong phòng thí nghiệm
Ảnh
Ảnh
- Ví dụ 2: Thí nghiệm tìm hiểu khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh trong phòng thí nghiệm
Ảnh
- Ví dụ 2: Thí nghiệm tìm hiểu khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh trong phòng thí nghiệm
Các bước thực hiện:
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất; mẫu vật và thiết bị an toàn. Bước 2: Ngâm hạt vào nước trong 3 giờ và tiến hành thí nghiệm. Bước 3: Làm báo cáo kết quả thí nghiệm; thu gom rác thải và để dụng cụ thí nghiệm vào đúng nơi quy định, Rửa sạch tay bằng nước, xà phòng sau khi kết thúc thí nghiệm.
3. Phương pháp thực nghiệm khoa học
3. Phương pháp thực nghiệm khoa học
Ảnh
Hình vẽ
Đọc thông tin trong SGK, em hãy cho biết phương pháp thực nghiệm khoa học là gì?
- Kết luận
- Kết luận:
Thực nghiệm khoa học là phương pháp thu thập thông tin trên đối tượng nghiên cứu trong những điều kiện được tác động có chủ đích. Thực nghiệm khoa học gồm các bước: Thiết kế mô hình thực nghiệm, chuẩn bị các điều kiện -> Tiến hành và thu thập dữ liệu thực nghiệm -> Xử lí số liệu thực nghiệm và báo cáo.
Ảnh
- Hình 2.3
Hình vẽ
Hình 2.3. Sơ đồ các bước thực nghiệm khoa học
Ảnh
Ảnh
- Ví dụ 3: Thí nghiệm tìm hiểu khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh ở thực địa
Ảnh
- Ví dụ 3: Thí nghiệm tìm hiểu khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh ở thực địa
Các bước thực hiện:
Bước 1: Thiết kế mô hình thực nghiệm và chuẩn bị các điều kiện thí nghiệm. Bước 2. Tiến hành và thu thập số liệu thực nghiệm. Bước 3: Xử lí số liệu thực nghiệm và báo cáo.
- Vận dụng
- Vận dụng
Ảnh
2. Dựa vào hình 2.3 và ví dụ 3, hãy thiết kế thí nghiệm tìm hiểu ảnh hưởng của nước đến chiều cao cây đậu tương ngoài thực địa.
II. Các kĩ năng trong tiến trình nghiên cứu khoa học
- Tìm hiểu
II. Các kĩ năng trong tiến trình nghiên cứu khoa học
Ảnh
- Nghiên cứu khoa học được thực hiện theo các bước tạo thành một tiến trình và mỗi bước là một kĩ năng. - Các bước trong tiến trình nghiên cứu:
Bước 1: Quan sát và đặt câu hỏi Bước 2: Hình thành giả thuyết khoa học Bước 3: Kiểm tra giả thuyết khoa học Bước 4: Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.
- Hình 2.4
Ảnh
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
1. Vì sao quan sát và thực nghiệm là các phương pháp đặc trưng cho nghiên cứu sinh học? Nêu mối quan hệ giữa các phương pháp nghiên cứu sinh học.
+) tiếp (- Luyện tập)
Ảnh
2. Vì sao việc thử nghiệm cần lặp lại nhiều lần mặc dù dữ liệu thu được đã phù hợp với giả thiết.
III. Giới thiệu tin sinh học
- Câu hỏi
III. Giới thiệu tin sinh học
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Quan sát hình 2.5, cho biết tin sinh học là gì.
- Kết luận
- Kết luận:
Tin sinh học là một lĩnh vực nghiên cứu liên ngành, kết hợp dữ liệu sinh học với khoa học máy tính và thống kê. Phương pháp tin sinh học là phương pháp thu thập, xử lí và phân tích các thông tin và dữ liệu sinh học bằng phần mềm máy tính, từ đó xây dựng cơ sở dữ liệu và cho phép cho phép thực hiện các liên kết giữa chúng.
Ảnh
IV. Một số vật liệu, thiết bị nghiên cứu và học tập môn sinh học
- Câu hỏi
IV. Một số vật liệu, thiết bị nghiên cứu và học tập môn sinh học
Ảnh
Hình vẽ
Hãy kể tên các vật liệu, thiết bị có trong phòng thí nghiệm sinh học mà em biết.
- Kết luận
- Kết luận:
Một số vật liệu, thiết bị nghiên cứu và học tập môn Sinh học:
Ảnh
Dụng cụ: kính hiển vi, kính lúp,... Máy móc thiết bị: tủ lạnh, tủ cấy vi sinh, cân điện tử,... Các phần mềm: thí nghiệm ảo, phần mềm dạy học,... Tranh ảnh, mô hình, mẫu vật: bộ tranh cơ thể người, bộ tranh các cấp tổ chức sống,... Thiết bị an toàn: găng tay, kính bảo vệ mắt, áo bảo hộ,...
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau:" Bài 3. Giới thiệu chung về các cấp độ tổ chức của thế giới sống".
Cảm ơn
Ảnh