BÀI 19: CÁC LOẠI VA CHẠM
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 19: CÁC LOẠI VA CHẠM
1. MỐI LIÊN HỆ GIỮA LỰC TỔNG HỢP TÁC DỤNG LÊN VẬT VÀ TỐC ĐỘ THAY ĐỔI CỦA ĐỘNG LƯỢNG
Mối liên hệ giữa lực tổng hợp tác dụng lên vật và tốc độ thay dổi của động lượng
Hình vẽ
Lực tác dụng lên vật bằng tốc độ thay đổi động lượng của vật. latex(vecF) = latex((∆vecp)/(∆t))
Lưu ý
Hình vẽ
Nếu vật chịu tác dụng của nhiều lực thì latex(vecF) là hợp lực tác dụng lên vật. Từ biểu thức trên, ta có ∆latex(vecp)= latex(vecF).∆t : Độ biến thiên động lượng của một vật bằng xung lượng của lực tác dụng lên vật. Trong đó, tích ∆latex(vecp)= latex(vecF).∆t được gọi là xung lượng của lực (xung lực).
Lưu ý:
Câu hỏi
Hình vẽ
1. Chứng minh công thức trên. 2. Đưa ra phương án kéo một tờ giấy ra khỏi cốc nước (Hình 19.2) sao cho cốc nước không đổ. Giải thích và làm thí nghiệm kiểm chứng.
Ảnh
Ảnh
Trả lời câu hỏi
Hình vẽ
1.Áp dụng định luật II Newton cho một vật có khối lượng không đổi: latex(vecF) = m.latex(veca) = m. latex((∆vecv)/(∆t) = (∆vecp)/(∆t) latex(∆vecp) = latex(vecF).∆t => latex(vecF) = latex((∆vecp)/(∆t) 2.Phải kéo tờ giấy sao cho tờ giấy chuyển động theo phương nằm ngang với tốc độ càng lớn càng tốt (rút càng nhanh càng tốt). Xuất phát từ công thức (19.1), ta có latex(∆vecp) = latex(vecF).∆t. Khi thời gian kéo tờ giấy rất nhỏ thì động lượng của cốc nước hầu như không thay đổi, tức là cốc nước vẫn giữ nguyên trạng thái nằm yên của mình.
Ứng dụng
Hình vẽ
Một trong những giải pháp khi cứu hộ người dân trong những vụ tai nạn hoả hoạn ở nhà cao tầng là sử dụng đệm hơi. Đệm hơi được đặt ở vị trí thích hợp để người bị nạn có thể nhảy xuống an toàn. Thảo luận để trình bày vai trò của đệm hơi.
Ảnh
Ảnh
Trả lời ứng dụng
Hình vẽ
Đệm hơi cứu hộ có vai trò giảm thiểu lực tác dụng vào người khi người nhảy từ một độ cao nhất định xuống. Khi người thoát hiểm tiếp xúc với phao hơi cứu hộ, phao sẽ lún xuống và thời gian tương tác tăng lên đáng kể. Vì vậy, lực do phao hơi tác dụng lên người thoát hiểm được giảm xuống đến ngưỡng an toàn.
Ảnh
2. THÍ NGHIỆM KHẢO SÁT VA CHẠM
Các loại va chạm
Va chạm đàn hồi Va chạm mềm
Ảnh
Câu hỏi
Hình vẽ
Quan sát Hình 19.4 mô tả về hai trường hợp va chạm và nhận xét những tính chất của va chạm: a) Va chạm giữa hai viên bi da. b) Va chạm giữa viên đạn và khối gỗ (viên đạn bị mắc lại trong khối gỗ sau khi va chạm).
Ảnh
Trả lời câu hỏi
Hình vẽ
a) Sau va chạm, các viên bida không bị biến dạng và chuyển động về các hướng khác nhau. b) Sau va chạm, viên đạn và khối gỗ bị biến dạng, dính vào nhau và chuyển động cùng nhau.
Ảnh
Thí nghiệm khảo sát va chạm đàn hồi và va chạm mềm
Hình vẽ
* Mục đích: - Xác định được tốc độ của hai vật trước và sau khi xảy ra va chạm. - Đánh giá được động lượng, năng lượng của từng vật và của hệ trước và sau khi xảy ra va chạm. * Dụng cụ: Tương tự như thí nghiệm khảo sát định luật bảo toàn động lượng trong Bài 18. *Tiến hành thí nghiệm và Báo cáo kết quả thí nghiệm Tham khảo SGK và hoàn thành bảng báo cáo kết quả thí nghiệm
Ứng dụng kiến thức động lượng vào cuộc sống
Cách thức giảm chấn thương não trong quyền anh
Ảnh
Ảnh
Vai trò của đai an toàn và túi khí trong otô
Ảnh
Ảnh
4. BÀI TẬP
Luyện tập
Bài kiểm tra tổng hợp
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG
Chọn từ/ cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong đoạn dưới đây: Va chạm mềm (còn gọi là va chạm (1) … ) xảy ra khi hai vật dính vào nhau và chuyển động với cùng (2) … sau va chạm. Động năng của hệ sau va chạm (3) … động năng của hệ trước va chạm - A. (1) đàn hồi; (2) vận tốc; (3) bằng. - false - B. (1) đàn hồi; (2) tốc độ; (3) lớn hơn. - false - C. (1) không đàn hồi; (2) vận tốc; (3) nhỏ hơn. - true - D. (1) không đàn hồi; (2) tốc độ; (3) bằng. - false - false - false
Va chạm đàn hồi và va chạm mềm khác nhau ở điểm nào sau đây? - A. Hệ va chạm đàn hồi có động lượng bảo toàn còn va chạm mềm thì động lượng không bảo toàn. - false - B. Hệ va chạm đàn hồi có động năng không thay đổi còn va chạm mềm thì động năng thay đổi. - true - C. Hệ va chạm mềm có động năng không thay đổi còn va chạm đàn hồi thì động năng thay đổi. - false - D. Hệ va chạm mềm có động lượng bảo toàn còn va chạm đàn hồi thì động lượng không bảo toàn. - false - false - false
Vật 1 khối lượng m đang chuyển động với tốc độ v0 đến va chạm đàn hồi với vật 2 có cùng khối lượng và đang đứng yên. Nếu khối lượng vật 2 tăng lên gấp đôi thì động năng của hệ sau va chạm - A. không đổi. - true - B. tăng 2 lần. - false - C. giảm 1,5 lần. - false - D. tăng 1,5 lần. - false - false - false