BÀI 11: CÁC CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP THỜI KÌ CẬN ĐẠI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
LỊCH SỬ 10
BÀI 11: CÁC CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP THỜI KÌ CẬN ĐẠI
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài học này, em sẽ
Ảnh
Học xong bài học này, em sẽ:
Trình bày được những nét chính về bối cảnh lịch sử, thành tựu cơ bản của hai cuộc cách mạng công nghiệp thời cận đại. Biết cách sưu tầm tư liêu và tìm hiểu về các cuộc cách mạng công nghiệp này. Phân tích được ý nghĩa và tác động của các cuộc cách mạng công nghiê thời cận đại. Từ đó có thái độ đúng đắn với những thành quả của các cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử.
Khỏi động
- Khỏi động (Khỏi động)
Ảnh
Ảnh
Trong suốt tiến trình lịch sử, con người không ngừng lao động, sáng tạo để thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội. Các cuộc cách mạng công nghi thời kì cần đại đưa đến những thayổi lớn lao trong các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, thay đổi cả bản chất của sản xuất, tạo ra các đột phá về khoa học kĩ thuật, đa nhân loại vào thời kì công nghiệp hoá. Bài học sẽ lí giải rõ vấn đề này.
Ảnh
I. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
1. Bối cảnh lịch sử (I. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất)
1. Bối cảnh lịch sử
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Vì sao Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra đầu tiên ở nước Anh?
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Ở Tây Âu (TK XIV - XV), công trường thủ công ra đời thay thế cho phường hội giúp năng suất lao động tăng nhanh. Các cuộc phát kiến địa lí (TK XV - XVI) dẫn đến sự phát triển của thương mại biển, góp phần thúc đẩy sự nảy sinh của mầm mống tư bản chủ nghĩa. Thế kỉ XVII - XVIII, các cuộc cách mạng tư sản nổ ra và giành thắng lợi ở nhiều quốc gia Tây Âu và Bắc Mỹ.
=> Tạo cơ sở chuyển biến từ sản xuất thủ công, quy mô nhỏ sang sản xuất bằng máy móc, quy mô lớn, mở ra thời kì cơ khí hoá trong sản xuất.
2. Thành tựu tiêu biểu
2. Thành tựu tiêu biểu
Ảnh
1. Nêu thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất. 2. Dựa vào thông tin SGK, cho biết vì sao máy hơi nước ra đời đã mở ra kì nguy sản xuất cơ khí, cơ giới hoá?
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Năm 1764, chiếc máy kéo sợi Gien-ni được chế tạo bởi Giêm Ha-gri-vơ Năm 1785, máy dệt vải chạy bằng sức nước ra đời bởi Ét-mơn Các-rai, giúp tăng năng suất dệt lên tới 40 lần so với dệt thủ công. Năm 1782, máy hơi nước được làm ra bởi Giêm Oát, góp phần tăng năng suất lao động và tốc độ sản xuất Năm 1885, lò cao có khả năng luyện gang lỏng thành thép được phát minh bởi H. Bét-xơ-me.
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Năm 1814, chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên chạy bằng hơi nước được phát minh nhằm thúc đẩy ngành giao thông vận tải phát triển. Đến thế kỉ XIX, ở Tây Âu và Bắc Mĩ hệ thống đường sắt phát triển mạnh. Năm 1807, tàu thủy chạy bằng hơi nước được R. Phơn-tơn chế ra.
II. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
1. Bối cảnh lịch sử (II. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai)
1. Bối cảnh lịch sử
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Trình bày những nét chính về bối cảnh lịch sử diễn ra Cách mạng công nghiệp lần thứ hai (nửa sau thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX).
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận
Những thành tựu, phát minh hiệu quả của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã góp phần giúp cho nền kinh tế chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ. Nửa sau thế kỉ XIX, nhiều thành tựu khoa học và kỹ thuật mới xuất hiện, đặc biệt là sự ra đời của động cơ đốt trong và động cơ điện, kéo theo sự hình thành và phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ hai. Thời gian diễn ra cách mạng lần thứ hai: từ thập niên 70 của thế kỉ XIX đến năm 1914. Cuộc cách mạng này diễn ra trong lúc quá trình công nghiệp hóa đã diễn ra mạnh mẽ.
2. Thành tựu tiêu biểu
2. Thành tựu tiêu biểu
- Đọc thông tin SGK và quan sát hình:
Ảnh
Ảnh
- Hình 11.5
Ảnh
- Trả lời câu hỏi
- Trả lời câu hỏi:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Em hãy nêu những thành tựu tiêu biểu của Cách mạng công nghiệp lần thứ hai.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận
Năm 1832, máy phát điện do H. Pi-xi phát minh dựa trên nguyên lý hoạt động của máy phát điện của Pha-ra-đây. Năm 1876, chiếc điện thoại đầu tiên ra đời bởi A-lếch-xan-đơ G. Ben Quá trình điện khí hóa sản xuất được mở ra bởi các phát minh về động cơ dòng điện một chiều và xoay chiều.
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai được mở đầu bằng các phát minh về điện:
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Đức đã phát triển ô-tô sử dụng dầu mỏ làm nhiên liệu vào năm 1885. Giô-dép Đây phát minh ra động cơ đốt trong vào năm 1889. Cuộc cách mạng trong lĩnh vực giao thông vận tải được hình thành từ sự phát minh ra ô-tô và máy bay.
- Dầu mỏ được phát hiện giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp dầu khí:
III. Ý nghĩa và tác động của cách mạng công nghiệp thời kì cận đại
- Trả lời câu hỏi
III. Ý nghĩa và tác động của cách mạng công nghiệp thời kì cận đại
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
1. Trình bày ý nghĩa của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại. 2. Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại đã tác động đến các lĩnh vực xã hội và văn hoá như thế nào?
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận
Thúc đẩy quá trình thị trường hoá nền kinh tế thế giới và xã hội hoá hoạt động sản xuất, góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người. Nền sản xuất lớn bằng máy móc đã giải phóng sức lao động, làm thay đổi cách thức lao động của con người.
+ Kinh tế:
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Góp phần thúc đẩy quá trình đô thị hoá dẫn đến sự ra đời của nhiều đô thị quy mô lớn. Dân số tăng nhanh, cơ cấu xã hội thay đổi, hình thành hai giai cấp cơ bản là tư sản và vô sản. Sự bóc lột của giai cấp tư sản dẫn đến cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, tạo ra những tiền đề cho cách mạng xã hội chủ nghĩa.
+ Xã hội:
+ tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Thúc đẩy quan hệ quốc tế, giao lưu và kết nối văn hoá toàn cầu. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân ở các nước tư bản được nâng cao thể hiện qua đời sống văn hoá phong phú, đa dạng,... Hình thành một lối sống, tác phong công nghiệp gắn với quá trình công nghiệp hoá.
+ Văn hoá:
Luyện tập và vận dụng
1. Luyện tập
Ảnh
1. Luyện tập
Hình vẽ
1. Theo em, động lực chính của hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại là gì? 2. Em hãy chọn và kể tên một số thành tựu cách mạng công nghiệp thời kì cận đại có ảnh hưởng đến lịch sử văn minh thế giới. Giải thích lí do lựa chọn của em.
2. Vận dụng
Ảnh
2. Vận dụng
1. Có quan điểm cho rằng:" Sự ra đời của máy bay trong Cách mạng công nghiệp lần thứ hai đã thúc đẩy kết nối mạnh mẽ các quốc gia trên thế giới". Em hãy chứng minh nhận định trên.
+ tiếp (- Vận dụng)
Ảnh
2. Em hãy chọn và phân tích một thành tựu văn minh trong hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hằng ngày và việc học tập của bản thân.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Đọc " Âm vang di sản" rút ra ý nghĩa và bài học.
Chuẩn bị bài sau: "Bài 12: Các cuộc Cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại".
- Cảm ơn
Ảnh