BÀI 40: BIỂU ĐỒ CỘT
Trang bìa
Trang bìa
Toán 6 CHƯƠNG IX : DỮ LIỆU VÀ XÁC SUẤT THỰC NGHIỆM BÀI 40: BIỂU ĐỒ CỘT
Ảnh
I. Vẽ biểu đồ cột
Nêu vấn đề
Ảnh
Ảnh
Tết Nguyên đán năm nay, các bạn học sinh khối lớp 6 của một trường trung học đã nghĩ ra ý tưởng tự thiết kế phong bao lì xì để gây quỹ từ thiện cho các bạn học sinh miền núi và hải đảo. Bảng 9.2 cho biết số lượng phong bao lì xì các lớp đã bán được trong ngày đầu tiên. Nếu dùng biểu đồ tranh để thể hiện bảng thống kê này, em có thể gặp những khó khăn gì? Để biểu diễn bảng thống kê trên, người ta thường dùng biểu đồ cột (h.9.2). Việc vẽ biểu đồ cột và phân tích dữ liệu dựa vào biểu đồ cột như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu.
- Đáp án
- Nếu mỗi biểu tượng biểu diễn một phong bao lì xì thì phải vẽ nhiếu biểu tượng (tổng số là 124 biểu tượng) - Nếu dùng 1 biểu tượng biểu diễn nhiều phong bao lì xì thì do 32, 27, 35, 30 không có ước chung lớn hơn 1 nên sẽ phải biểu diễn thông qua một phần của biểu tượng. Ví dụ, mỗi biểu tượng biểu diễn 2 phong bao lì xì thì 27 phong bao lì xì sẽ phải biểu diễn bằng 13 biểu tượng và Latex(1/2) biểu tượng.
Các khó khăn khi dùng biểu đổ tranh là:
Luyện tập 1
Bước 1. Vẽ trục ngang biểu diễn các lớp của khối 6. Vẽ trục đứng biểu diễn số phong bao lì xì bán được (h.9.3). Bước 2. Với mỗi lớp trên trục ngang, ta vẽ một hình chữ nhật có chiều cao bằng số phong bao lì xì mà lớp đó bán được trong ngày đầu tiên (chiều rộng của các hình chữ nhật bằng nhau) (h.9.4). Bước 3. Đặt tên cho biểu đồ, ghi chú thích và tô màu cho các cột (nếu cần) để hoàn thiện biểu đồ (h.9.2).
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Để vẽ biểu đồ cột biểu diễn số liệu trong bảng 9.2, ta thực hiện theo các bước sau:
Vẽ biểu đồ cột
- Bước 2, 3
Bước 2. Với mỗi lớp trên trục ngang, ta vẽ một hình chữ nhật có chiều cao bằng số phong bao lì xì mà lớp đó bán được trong ngày đầu tiên (chiều rộng của các hình chữ nhật bằng nhau) (h.9.4). Bước 3. Đặt tên cho biểu đồ, ghi chú thích và tô màu cho các cột (nếu cần) để hoàn thiện biểu đồ (h.9.2).
Ảnh
Vẽ biểu đồ cột
Chú ý
Chú ý. Trên biểu đo hình 9.5, ta thấy khoảng cách từ gốc 0 đến vạch 20 không phải 20 đơn vị độ dài. Trong một số biểu đồ, ta cũng vẽ theo cách tương tự.
Ảnh
Ảnh
• Ta có thể sử dụng công cụ Excel để vẽ biểu đồ cột. Xem thêm trong Hoạt động thực hành trải nghiệm. • Người ta cũng dùng biểu đồ thanh ngang để biểu diễn số liệu bảng 9.2 như sau:
Hình vẽ
Luyện tập 1
1. Để chuẩn bị cho việc xây dựng tủ sách lớp học, lớp trưởng làm một bảng hỏi về thể loại văn học dân gian yêu thích của các bạn trong lớp và thu được kết quả như bảng 9.3 (mỗi gạch ứng với một bạn).
Ảnh
a) Lập bảng thống kê số học sinh yêu thích các thể loại văn học dân gian từ bảng 9.3; b) Vẽ biểu đồ hình 9.7 vào vở rồi hoàn thiện biểu đồ cột biểu diễn bảng thống kê ở câu a.
Ảnh
- 1.2
2. Mai đếm số cánh hoa của một số loài hoa và thống kê theo bằng 9.4. Em hãy vẽ biểu đồ cột cho bảng thống kê này.
Ảnh
II. Phân tích số liệu với biểu đồ cột
Ví dụ
Ví dụ
Nam quan sát để thu thập dữ liệu về hoạt động của các bạn lớp mình trong một giờ ra chơi và biểu diễn dưới dạng biểu đồ cột như hình 9.8. a) Cho biết hoạt động nào thu hút nhiều bạn tham gia nhất?
Ảnh
b) Hãy lập bảng thống kê số lượng các bạn lớp Nam tham gia các hoạt động trong giờ ra chơi từ biểu đồ bên. c) So sánh số học sinh tham gia hoạt động tại chỗ và hoạt động vận động trong giờ ra chơi.
- Đáp án
Giải
a) Hoạt động đá cầu thu hút nhiều bạn tham gia nhất. b) Ta có bảng thống kê như sau:
Ảnh
c) Đọc sách, chơi cờ vua là các hoạt động tại chỗ; Nhảy dây, đá cầu là các hoạt động vận động. Số học sinh tham gia hoạt động tại chỗ là: 11 + 2 = 13 (học sinh) Số học sinh tham gia hoạt động vận động là: 8 + 12 = 20 (học sinh) Số học sinh tham gia hoạt động vận động nhiều hơn.
Luyện tập 2
Luyện tập 2.1 Biểu đồ cột ở hình 9.9 cho biết tốc độ tối đa của một số loài động vật (đơn vị là dặm/giờ; dặm (mile) là một đơn vị đo độ dài; 1 dặm = 1,609 km).
Ảnh
- Luyện tập 2.1
Ảnh
Ảnh
a) Trong các nhận xét dưới đây, nhận xét nào phù hợp với thông tin từ biểu đồ? Vi sao?
b) Trong biểu đồ trên, em thấy những loài nào có tốc độ tối đa từ 10 đến 19, 40 đến 49 (dặm/giờ)
- Đáp án
Giải
Ảnh
Hình vẽ
a. Chỉ có nhận xét của Vuông phù hợp với thông tin từ biểu đồ. b. Sóc và gà rừng có tốc độ tối đa từ 10 đến 19 dặm/giờ. Ngựa vằn và nai có tốc độ tối đa từ 40 đến 49 dặm/giờ.
- 2. 2
2. Cho biểu đồ cột hình 9.1.
Ảnh
Ảnh
a) Thay dấu "?" trong biểu đồ trên bằng số liệu thích hợp nếu biết GDP của Việt Nam năm 2014 là 186 tỉ đô la. b) Từ năm 2014 đến năm 2017, GDP của Việt Nam có xu hướng tăng hay giảm?
- Đáp án
Ảnh
a. Dấu ? được thay bằng 186. b. Từ năm 2014 đến năm 2017, GDP của Việt Nam có xu hướng tăng.
Thử thách nhỏ
Thử thách nhỏ Bảng 9.5 cho biết lợi nhuận của một cửa hàng trong quý I năm 2020.
Ảnh
Ảnh
Bảng 9.5
Mình vẽ biểu đồ cột để biểu diễn bảng thống kê này như hình 9.11. Theo em, biểu đồ Minh vẽ có hợp lí không? Các cột nằm dưới trục ngang thể hiện điều gì?
- Đáp án
Ảnh
Biểu đồ hợp lí. Các cột nằm dưới trục ngang biểu diễn số liệu âm. Trong trường hợp này, lợi nhuận âm tức là cửa hàng bị lỗ.
Dặn dò- củng cố
Dặn dò
Ảnh
- Làm tất cả các bài tập trong SGK và sách bài tập. - Chuẩn bị bài sau:" Biểu đồ cột thép"
Dặn dò
Lời cảm ơn
Ảnh