BÀI 9. BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 9. BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI
MỞ ĐẦU
Mục tiêu bài học
Ảnh
MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Mô tả được một số phương pháp bảo quản một số loại thức ăn chăn nuôi. - Trình bày được một số ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản thức ăn chăn nuôi.
Hoạt động 1
Bảo quản thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích gì? Người ta thường bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng những phương pháp nào?
- Bảo quản thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình giảm chất lượng hoặc hư hỏng thức ăn trong khoảng thời gian nhất định. - Phương pháp bảo quản thức ăn chăn nuôi: + Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho. + Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô. + Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản thức ăn chăn nuôi.
I. KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI
Khái niệm và ý nghĩa
I. KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI
- Bảo quản thức ăn chăn nuôi là quá trình xử lí nhằm ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình giảm chất lượng hoặc hư hỏng thức ăn trong khoảng thời gian nhất định. - Các phương pháp bảo quản thức ăn chăn nuôi thường làm giảm quá trình oxi hoá của lipid; ngăn chặn sự phát triển của các loại vi khuẩn, nấm men, nấm mốc gây hại; hạn chế sự phá hoại của sâu, một và các loài gặm nhấm.
II. PHƯƠNG PHÁP BẢO QUẢN MỘT SỐ LOẠI THỨC ĂN CHĂN NUÔI
Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho
II. PHƯƠNG PHÁP BẢO QUẢN MỘT SỐ LOẠI THỨC ĂN CHĂN NUÔI
1. Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho
- Kho bảo quản thức ăn chăn nuôi cần phải thoáng, mát, ngăn chặn được chuột, kiến, gián và thuận tiện cho việc cơ giới hoá quá trình xuất và nhập kho. Kho cần được khử trùng trước khi chứa thức ăn chăn nuôi. Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho cần lưu ý một số vấn đề sau: + Đối với thức ăn đỗ rời (thóc, ngô,...), sàn kho phải được lót bạt chống ẩm, thức ăn đổ vào kho phải gọn, đỗ đủ độ cao từ trong ra ngoài, đặt thông hơi tại các vị trí định sẵn khi đổ thức ăn.
Hình 9.1. Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho
Hình 9.1. Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho
+ Đối với thức ăn đóng bao, chất liệu làm bao phải đủ bền, an toàn, có khả năng chống ẩm, các bao thức ăn phải được xếp lên kệ (Hình 9.1), không để trực tiếp trên sàn, không kê sát tường, không để lẫn bao thức ăn cũ với các bao thức ăn mới.
Ảnh
Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô
2. Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô
- Nguyên lí: Khi lượng nước trong thức ăn chăn nuôi chỉ còn khoảng 10 - 15% sẽ kim hãm sự hoạt động của các enzyme có trong tế bào thực vật và sự phân huỷ của vi sinh vật. - Cách làm: Tiến hành phơi hoặc sấy để làm giảm lượng nước có trong thức ăn chăn nuôi (Hình 9.2). - Ý nghĩa: Phương pháp này dễ thực hiện, ít tốn kém và thuận lợi cho việc bảo quản.
Hình 9.2. Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô
Hình 9.2. Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô
Ảnh
Hình 9.3. Các bước bảo quản rơm làm thức ăn cho trâu, bò bằng kiềm hoá và làm khô
Hình 9.3. Các bước bảo quản rơm làm thức ăn cho trâu, bò bằng kiềm hoá và làm khô
Ảnh
Hoạt động 2
Theo em, việc làm khô thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích gì? Ở gia đình, địa phương em loại thức ăn chăn nuôi nào thường được bảo quản bằng phương pháp làm khô?
- Làm khô thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích bảo quản thức ăn được lâu. - Địa phương em, loại thức ăn chăn nuôi thường được bảo quản bằng phương pháp làm khô là cỏ.
Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản thức ăn chăn nuôi
3. Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản thức ăn chăn nuôi a) Sử dụng chất bảo quản có nguồn gốc sinh học
- Một số loại enzyme như cellulase, hemicellulase, xylanase và amylase được sử dụng trong ủ chua để hỗ trợ quá trình lên men khi hàm lượng đường tan trong nguyên liệu thấp. - Các enzyme này giúp phân giải các chất hữu cơ trong cây thức ăn như tinh bột, cellulose, hemicellulose, lignin, giúp quá trình bảo quản thức ăn chăn nuôi được tốt hơn. - Một số hợp chất sinh học có hoạt tính kháng khuẩn cao (bacteriocin, nisin,...) thường được sử dụng bằng cách trộn vào thức ăn chăn nuôi với một tỉ lệ phù hợp để ức chế mạnh mẽ sự sinh trưởng và phát triển của một số vi khuẩn, nấm gây hại, nhờ đó thức ăn chăn nuôi được bảo vệ, duy trì được chất lượng, kéo dài được thời gian bảo quản.
Bảo quản thức ăn bằng silo
b) Bảo quản thức ăn bằng silo
- Kho silo là một nơi để lưu trữ và bảo quản thức ăn chăn nuôi (các loại hạt ngũ cốc, thức ăn ủ chua) không đóng bao với số lượng lớn (Hình 9.4). Quá trình bảo quản thường gồm các bước cơ bản như Hình 9.5. - Ưu điểm: Silo có sức chứa lớn, có thể chứa hơn 1.000 tấn thức ăn; có thể tự động hoá trong qua trình nhập, xuất kho; ngăn chặn được sự phá hoại của động vật, vi sinh vật; tiết kiệm được diện tích, chi phí lao động. - Nhược điểm: Chi phí đầu tư cao.
Hình 9.4. Kho silo
Hình 9.4. Kho silo
Ảnh
Hình 9.5. Các bước bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng silo
Hình 9.5. Các bước bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng silo
Ảnh
Hoạt động 3
Nêu ưu và nhược điểm của phương pháp bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng kho silo.
Ưu và nhược điểm của phương pháp bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng kho silo: - Ưu điểm: + Có sức chứa lớn. + Tự động hoá trong quá trình nhập, xuất kho. + Ngăn chặn sự phá hoại của động vật, vi sinh vật. + Tiết kiệm diện tích, chi phí lao động. - Nhược điểm: chi phí đầu tư cao.
LUYỆN TẬP
BT1
Bài tập trắc nghiệm
Thức ăn ủ men được sản xuất bằng phương pháp:
Dùng men kết hợp với các enzyme tự nhiên trong thực phẩm.
Lên men nguyên liệu giàu tinh bột như cám gạo, bột ngô, bột sắn,... với nấm men.
Bão hoà các chất kết dính trong các nguyên liệu giàu tinh bột như cám gạo, bột ngô, bột sắn,... với nấm men
Tất cả các đáp án trên
BT2
Bài tập trắc nghiệm
Trong quy trình sản xuất thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh ở quy mô công nghiệp, công việc nào cần làm trước công việc “hấp chín bằng hệ thống hơi nước”?
Phối trộn các nguyên liệu theo công thức tính toán sẵn
Ép viên, làm nguội
Sàng phân loại viên
Chuyển vào bồn chứa
BT3
Bài tập trắc nghiệm
Khi ủ men bột sắn thì khi ủ xong phải có màu gì?
Vàng nâu
Vàng ươm
Vàng rơm
Trắng xám