Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 13 - ĐỌC VĂN BÀI CA NGẤT NGƯỞNG (Nguyễn Công Trứ) I/. TÁC GIẢ
1. Tác giả:
I/. TÁC GIẢ - Nguyễn Công Trứ (1778 - 1859), tự Tồn Chất biệt hiệu Hy Văn, nguyên quán ở làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, trấn Nghệ An (nay thuộc tỉnh Nghệ An) - Ông xuất thân trong gia đình quan lại, có truyền thống văn thơ. - Tuy xuất thân từ dòng dõi thế phiệt nhưng Nguyễn Công Trứ phải sống trong cảnh hàn vi vì gia sản bị chiến tranh tàn phá. Từ nhỏ, ông đã có chí học hành mong giúp dân, giúp nước. 2. Thơ văn:
I/. TÁC GIẢ 2. Thơ văn - Trên 50 bài - Trên 60 bài ca trù - 1 bài phú Nôm nổi tiếng: Hàn nho phong vị phú Góp phần quan trọng vào việc phát triển thể hát nói Việt Nam. Nghệ thuật ca trù:
II/. TÌM HIỂU BÀI
1. Hát nói:
1. Hát nói II/. TÌM HIỂU BÀI a. Khái niệm Là làn điệu hát ca trù có nhạc kèm theo b. Bố cục - 11 câu, 3 khổ Khổ đầu: 4 câu Khổ giữ: 4 câu Khổ cuối (xếp): 3 câu Hát nói:
II/. TÌM HIỂU BÀI 1. Hát nói c. Ngôn ngữ - Phần cố định Câu khổ giữa: ngũ ngôn hoặc thất ngôn Câu mưỡu: phải là lục bát Câu cuối: phải là câu lục - Phần tự do: phổ biến là 7, 8 tiếng d. Vần nhịp - Câu đầu: vần chân, thanh trắc - Hai câu tiếp: vần chân, thanh bằng - Hai câu tiếp: vần chân, thanh trắc - Luân phiên cho hết Hát nói:
Phù hợp với việc thể hiện những tư tưởng, tình cảm tự do, phóng túng. 2. Ngất ngưởng:
2. Ngất ngưởng II/. TÌM HIỂU BÀI - Nghiêng ngã, trực đổ - Thái độ sống Đề cao bản thân Khinh đời, ngạo nghễ Làm điều khác thường, trái khoáy - Xuất hiện 4 lần Lần 1: ngất ngưởng trên hành trình hoạn lộ Lần 2, 3: ngất ngưởng khi cáo quan về quê Lần 4: ngất ngưởng chốn triều đình Bản đồ tư duy:
III/. CÂU HỎI THẢO LUẬN
1. Câu hỏi 1:
III/. CÂU HỎI THẢO LUẬN Có người cho rằng: Tuy Nguyễn Công Trứ công khai khoe tài năng, danh vị bản thân nhưng cái ngất ngưởng của ông lại không khiến cho người ta cảm thấy khó chịu như ai đó có thói khoe khoang, hợm hĩnh. Anh/chị nghĩ sao về ý kiến này? 1. Câu hỏi Trả lời:
III/. CÂU HỎI THẢO LUẬN 1. Câu hỏi 1 - Khi làm quan Chơi ngông dựa trên tài năng, sự nghiệp Ý thức về tài năng và danh vị của bản thân - Khi nghỉ hưu Việc làm trái khoáy, khác người, khác thường Coi thường được - mất, khen - chê Nhập tục mà không vướng tục Khẳng định mình là bề tôi trung thành - Ở trốn triều đình Khẳng định mình là đại thần Vượt ra khỏi đạo đức nho gia Tấm lòng trước sau như một với đất nước Bản đồ tư duy:
Hết lòng vì vua, vì nước, bất chấp mọi được – mất, khen –chê. Ý thức rõ giá trị bản thân: tài năng, địa vị, bản chất. 2. Câu 2:
III/. CÂU HỎI THẢO LUẬN 2. Câu 2 (?) Nếu ngất ngưởng là một phong cách sống thì phong cách sống ấy như thế nào? Đó có phải là cách sống lập dị giống như một số người hiện đại? Ngất ngưởng: là phong cách sống có bản lĩnh, có cá tính, trung thực, thảng thắn, ý thức rõ về bản thân (bao hàm cả điều lí tưởng và trần tục). Khác lối sống lập dị. 3. Câu 3:
III/. CÂU HỎI THẢO LUẬN 3. Câu 3 (?) Muốn thể hiện phong cách sống tích cực như Nguyễn Công Trứ, tuổi trẻ cần có những phẩm chất, năng lực gì? Có những phẩm chất trí tuệ và năng lực nhất định. VI/. CỦNG CỐ
1. Củng cổ:
IV/. CỦNG CỐ Từ “Ngất ngưởng” trong Bài ca ngất ngưởng được hiểu là?
A. Một người với thân hình cao vượt hẳn xung quang nhưng trong tư thế ngả nghiêng , chông chênh không vững chắc.
B. Một thái độ khoe tài, tự tôn, cố tình làm những điều khác thường trái với thế tục, với lễ giáo phong kiến.
C.Một ý thức về trách nhiệm, tài năng, danh vị, bản lĩnh, phẩm chất, giá trị , quyền lợi của bản thân nhà thơ.
D. Một quan điểm sống, triết lí sống cao đẹp của Nguyễn Công Trứ: mình vì mọi người, mọi người vì mình.
1. Củng cố 2. Dặn dò:
IV/. CỦNG CỐ 2. Dặn dò - Đọc lại bài - Ôn tập các kiến thức đã học - Làm bài tập về nhà - Chuẩn bị bài sau: " Bài ca ngắn đi trên bãi cát"