BÀI 7: ANH HÙNG VÀ NGHỆ SĨ. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 7: ANH HÙNG VÀ NGHỆ SĨ
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Khỏi động
- Khởi động
Ảnh
- Khởi động:
Đọc đoạn đầu bài Bình Ngô đại cao ( từ đầu đến "chứng cứ còn ghi") và thực hiện yêu cầu sau:
Chỉ ra từ ngữ Hán Việt có trong bài? Giải nghĩa của từ Hán Việt mà em vừa tìm được.
Lí thuyết
- Câu hỏi học tập (I. Lí thuyết)
Ảnh
Ảnh
Khái niệm thế nào là từ Hán Việt? Từ Hán Việt được dùng trong những trường hợp nào?
???
Câu hỏi học tập:
1. Khái niệm từ Hán Việt
1. Khái niệm từ Hán Việt
Ảnh
Hình vẽ
Từ Hán Việt được tạo nên bởi các yêu tố Hán Việt. Phần ln các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng để tạo từ ghép. Một số yếu tố Hán Việt: hoa, quả, bút, bảng, học, ...-> có lúc dùng để tạo từ ghép, có lúc được dùng độc lập như một từ.
2. Các trường hợp dùng từ Hán Việt
2. Các trường hợp dùng từ Hán Việt
Ảnh
Hình vẽ
Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn kính. Tạo sắc thái tao nhã, tránh gây cảm giác thô tục, ghê sợ. Tạo sắc thái cổ, phù hợp với bầu không khí xã hội xa xưa.
Luyện tập
- Câu 1
Ảnh
Ảnh
Câu 1: Các em hãy suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu sau đây:
a. Chỉ ra những lỗi dùng từ Hán Việt trong những câu cho sẵn ở SGK trang 44 - 45. b. Phân tích những lỗi ấy và sửa lại cho đúng.
+ Gợi ý trả lời (Câu 1)
- Gợi ý trả lời:
a. Song thân của thằng bé ấy đều làm công nhân ở xí nghiệp in.
Lỗi dùng từ không phù hợp phong cách. => Cách sửa: Song thân -> Ba mẹ.
Ảnh
b. Ông ấy vừa giỏi về cơ khí lại vừa giỏi về kinh doanh, thật là tài hoa.
Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. => Cách sửa: tài hoa -> tài năng.
c. Sáng mai, các bạn tập họp đúng giờ nhé.
Lỗi dùng từ không đúng hình thức ngữ âm. => Cách sửa: tập họp -> tập hợp.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
+ tiếp (- Gợi ý)
Ảnh
d. Đọc sách nơi không đủ ánh sáng dễ làm giảm sút thị giác.
Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. => Cách sửa: thị giác -> thị lực.
đ. Chú tôi thường lợi dụng những vật phế thải để tạo nên những món đồ trang trí xinh xắn.
Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. => Cách sửa: lợi dụng -> tận dụng.
e. Nông nghiệp và nghề đánh cá nước ta phát triển mạnh ở quý III năm nay.
Lỗi dùng từ không phù hợp với khả năng kết hợp. => Cách sửa: nghề đánh cá -> ngư nghiệp.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
+ tiếp (- Gợi ý)
Ảnh
ê. Năm mới cháu chúc ông luôn được an khang và bách niên giai lão.
Lỗi dùng từ không phù hợp với khả năng kết hợp. => Cách sửa: bách niên giao lão -> bách niên trường thọ
g. Hoa xuân đua nở tân trang cho đời thêm những sắc màu tươi thắm.
Lỗi dùng từ không nghĩa. => Cách sửa: tân trang -> tô điểm.
h. Cảnh vật nơi đây trông rất kiều diễm.
Lỗi dùng từ không nghĩa. => Cách sửa: kiều diễm -> tươi đẹp.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
- Câu 2
Ảnh
Ảnh
Câu 2: Các em hãy suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu sau đây: Chọn Chọn từ Hán Việt ở cột B có ý nghĩa tương đương với từ ngữ hoặc cách nói ở cột A (hoàn thành vào vở).
+ Gợi ý trả lời
Bài kiểm tra tổng hợp
Câu 2
Chọn từ Hán Việt ở cột B có ý nghĩa tương đương với từ ngữ hoặc cách nói ở cột A - 1. non sông đất nước - a. cầu hiền - 2. yêu thương người và chuộng lẽ phải - b. độc lập - 3. tự mình làm chủ, không phụ thuộc vào người khác - c. hào kiệt - 4. người có tài năng, chí khí hơn người - d. bôn tẩu - 5. chạy vạy nhọc nhằn để lo toan việc gì đó - đ. nhân nghĩa - 6. mong tìm được người tài đức - e. giang sơn
Chọn từ Hán Việt ở cột B có ý nghĩa tương đương với từ ngữ hoặc cách nói ở cột A - 7. gió mây - ê. phong vân - false - 8. yêu thương, trân trọng sự sống - g. kì diệu - false - 9. lạ và hay khác thường - h. hiếu sinh - false - 10. đổi mới - i. duy tân - false - false - false
- Câu 3
Ảnh
Ảnh
Câu 3: Các em hãy suy nghĩ và thay thế các câu có sẵn ở Bài tập 3 (SGK Tr45) bằng các câu có dùng từ Hán Việt sao cho tương đồng về ý nghĩa và trang nhã hơn.
+ Gợi ý trả lời
- Gợi ý trả lời:
a. Ăn uống ở Việt Nam có rất nhiều thứ.
Ẩm thực Việt Nam rất đa dạng, phong phú.
Ảnh
b. Tổng thống Pháp và vợ sẽ đến thăm chơi nước ta vào khoảng từ ngày 10 đến ngày 20 tháng 11 năm nay.
c. Bẻ bông, giẫm lên cỏ trong vườn hoa chung, xả rác nơi ở chung là hành động cần phải dẹp bỏ.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Tổng thống Pháp và phu nhân sẽ công du nước ta vào khoảng từ ngày 10 đến ngày 20 tháng 11 năm nay.
Bẻ bông, giẫm lên cỏ trong công viên, xả rác nơi công cộng là hành động cần phải dẹp bỏ.
+ tiếp (- Gợi ý trả lời)
d. Người đứng đầu các nước đều bày tỏ sự lo sợ trước tình hình làm ăn buôn bán đang có nhiều thay đổi rắc rối hiện nay.
Người đứng đầu các quốc gia đều bày tỏ sự lo sợ trước tình hình kinh tế đang có nhiều thay đổi phức tạp như hiện nay.
Ảnh
đ. Tiền công viết báo của ông ấy rất cao.
e. Anh ấy bảo tôi thay anh ấy làm hết những giấy tờ này.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Nhuận bút của ông ấy rất cao.
Anh ấy bảo tôi thay anh ấy làm hết những thủ tục này.
+ tiếp (a. Hiệu quả của viêc sử dụng các từ Hán Việt:)
ê. Nền kinh tế nước ấy đã mạnh trở lại và từ chỗ đi sau dần trở thành đi trước.
Nền kinh tế nước ấy đã phục hồi mạnh mẽ và từ chỗ tụt hậu dần trở thành tiên phong.
Ảnh
g. Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã bạo dạn đánh vào đồn giặc Pháp, không sợ chết chóc.
h. Những điều ông ấy nói trong cuộc họp đã bị nhiều người chống lại.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã dũng cảm đánh vào đồn giặc Pháp, không sợ hi sinh.
Những điều ông ấy nói trong cuộc họp đã bị nhiều người phản đối.
Từ đọc đến viết
- Nhiệm vụ
Ảnh
- Nhiệm vụ:
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nhận xét về tài năng văn chương của Nguyễn Trãi.
V. Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Hoàn thành bài tập Khái quát nội dung bài học bằng sơ đồ tư duy. Chuẩn bị bài: "Bài 7: Anh hùng và nghệ sĩ. Đọc mở rộng: Dục Thuý sơn".
Dặn dò
- Cảm ơn
Ảnh