BÀI 8. AN TOÀN ĐIỆN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CHƯƠNG 3. KĨ THUẬT ĐIỆN BÀI 8. AN TOÀN ĐIỆN
DẪN DẮT
Mục tiêu bài học
Ảnh
MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Nhận biết được một số nguyên nhân gây tai nạn điện - Trình bày được một số biện pháp an toàn điện - Sử dụng được một số dụng cụ bảo vệ an toàn điện - Thực hiện được một số động tác cơ bản sơ cứu người bị tai nạn điện
Hoạt động 1
Em nên làm gì để phát hiện và khắc phục các trường hợp gây nguy hiểm về điện tương tự như hình 8.1?
- Những nguyên nhân chính gây tai nạn điện bao gồm: tiếp xúc trực tiếp với vật mang điện; tiếp xúc gián tiếp với vật nhiễm điện; vi phạm an toàn lưới điện cao thế. - Các biện pháp bảo vệ an toàn điện bao gồm: ngắt nguồn điện khi sửa chữa đồ dùng thiết bị điện; thường xuyên kiểm tra để phát hiện và sửa chữa kịp thời những tình huồng gây mất an toàn điện; sử dụng các dụng cụ bảo vệ an toàn điện. - Khi có người bị tai nạn điện cần nhanh chóng ngắt nguồn điện; tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện; kiểm tra hô hấp và sơ cứu; đưa nạn nhân đến trạm y tế gần nhất hoặc liên hệ nhân viên y tế.
Ảnh
8.1. Dây nguồn hỏng vỏ cách điện
MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN GÂY TAI NẠN ĐIỆN
Hình ảnh minh họa
1, Một số nguyên nhân gây tai nạn điện
8.2. Một số nguyên nhân gây tai nạn điện
Ảnh
Nguyên nhân
1.1 Do tiếp xúc trực tiếp với vật mang điện
- Sửa chữa điện khi chưa ngắt nguồn điện - Kiểm tra các thiết bị điện nhưng không dùng dụng cụ hỗ trợ, bảo vệ - Dùng vật dẫn điện chạm vào ổ điện - Chạm vào dây điện trần hoặc dây dẫn điện bị hở
- Sử dụng các thiết bị đang bị rò rỉ điện - Tiếp xúc với khu vực có dây dẫn có điện bị đứt rơi xuống đất
1.2 Do tiếp xúc gián tiếp với máy móc, thiết bị điện bị nhiễm điện
- Đường dây cao áp và trạm biến áp có thể phóng điện qua không khí hoặc truyền điện xuống đất gây nguy hiểm cho người khi đến gần
1.3 Do vi phạm khoảng cách an toàn với lưới điện cao áp và trạm biến áp
BIỆN PHÁP AN TOÀN ĐIỆN
Hình ảnh minh họa
8.3 Một số biện pháp an toàn trong sử dụng điện
2, Biện pháp an toàn điện
Ảnh
Biện pháp
- Để đảm bảo an toàn trong sử dụng điện, chúng ta cần phải tuyệt đối tuân thủ các nguyên tắc sau: *Khi sử dụng điện: - Lựa chọn những thiết bị điện an toàn và sử dụng theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất - Thường xuyên kiểm tra các thiết bị điện, dây cấp nguồn để phát hiện và khắc phục kịp thời những hư hỏng - Chỉ sử dụng dây dẫn có vỏ cách điện làm dây cấp nguồn. - Sử dụng thiết bị chống giật cho hệ thống điện gia đình, cơ quan, xí nghiệp - Tuân thủ khoảng cách an toàn đối với lưới điện cao áp và trạm biến áp
Hoạt động 2
*Khi sửa chữa điện: - Ngắt nguồn điện và treo biển thông báo trước khi lắp đặt, sửa chữa - Sử dụng đúng cách các dụng cụ bảo vệ an toàn điện
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng các thiết bị điện như nồi cơm điện, bàn là,... em cần phải làm gì?
Trả lời: Thường xuyên kiểm tra các thiết bị điện, dây cấp nguồn để phát hiện và khắc phục kịp thời những hư hỏng
DỤNG CỤ BẢO VỆ AN TOÀN ĐIỆN
Hình ảnh minh họa
8.5 Một số dụng cụ và trang phục bảo vệ an toàn điện
3, Dụng cụ bảo vệ an toàn điện 3.1 Dụng cụ bảo vệ an toàn điện
Ảnh
Dụng cụ bảo vệ an toàn điện
- Một số dụng cụ bảo vệ an toàn điện thông dụng thường được sử dụng trong lắp đặt, sửa chữa điện như sau: + Găng tay cách điện: thường có chất liệu cao su hoặc vải cách điện để đảm bảo vừa cách điện vừa dễ dàng thao tác + Giày hoặc ủng cách điện: thường được làm bằng cao su giúp bảo vệ đôi chân không chạm vào vùng bị nhiễm điện khi phải làm việc trong môi trường có nguy cơ rò rỉ điện + Các dụng cụ có chuôi cách điện: các dụng cụ như tua vít, kim, búa,... có tay cầm được bọc cao su cách điện để tránh tiếp xúc trực tiếp với vật mang điện khi sử dụng.
Cấu tạo bút thử điện
8.6 Cấu tạo bút thử điện
3.2 Sử dụng bút thử điện a) Cấu tạo bút thử điện
Ảnh
Nguyên lí làm việc
b) Nguyên lí làm việc
- Khi chạm tay vào kẹp kim loại và đặt đầu bút lên vật mang điện, dòng điện từ vật mang điện đi qua điện trở, qua bóng đèn và qua cơ thể người để hình thành mạch kín, làm cho bóng đèn sáng lên - Dòng điện khi qua bóng đèn rất nhỏ chỉ đủ để làm sáng bóng đèn nên không gây nguy hiểm cho người
Sử dụng bút thử điện
8.7 Cách sử dụng bút thử điện
c) Sử dụng bút thử điện
- Đặt đầu bút thử điện vào vị trí cần kiểm tra nguồn điện - Ấn nhẹ ngón tay cái vào kẹp kim loại ở đầu còn lại của bút (nắp bút) - Quan sát đèn báo, nếu đèn phát sáng thì tại vị trí kiểm tra có điện
Ảnh
SƠ CỨU NGƯỜI BỊ ĐIỆN GIẬT
Các bước cần làm khi có người bị tai nạn điện giật
4, Sơ cứu người bị điện giật 4.1 Các bước cần làm khi có người bị tai nạn điện giật
- Khi có người bị tai nạn điện giật, cần thực hiện thận trọng và nhanh chóng các bước sau đây: + Bước 1: Ngắt ngay nguồn điện ở nơi gần nhất bằng cách ngắt cầu dao hoặc rút phích cắm điện,... + Bước 2: Dùng vật cách điện tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện hoặc nguồn gây ra tai nạn điện + Bước 3: Đưa nạn nhân đến nơi thoáng khí, rộng rãi, thuận tiện để kiểm tra hô hấp và thực hiện sơ cứu + Bước 4: Đưa nạn nhân đến trạm y tế gần nhất hoặc gọi điện cho nhân viên y tế
Hoạt động 3
Vì sao cần ngắt ngay nguồn điện khi có người bị tai nạn khi điện giật?
Trả lời: Nguồn điện được tắt càng sớm thì mức độ tổn thương cho nạn nhân càng thấp, nếu nguồn điện không được tắt sớm, nạn nhân bị điện giật lâu dễ dẫn đến mức độ tổn thương càng nặng, thậm chí tử vong.
Thực hành sơ cứu người bị tai nạn điện giật
4.2 Thực hành sơ cứu người bị tai nạn điện giật a) Yêu cầu thực hiện
- Đặt nạn nhân nằm ngửa trên mặt phẳng (sàn nhà hoặc mặt bàn) - Thực hiện hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực theo đúng số lần thao tác trong mỗi phút - Đảm bảo an toàn trong quá trình thực hành.
b) Dụng cụ, vật liệu
- Khăn lau sạch - Khăn lót sàn cho nạn nhân nằm - Đồng hồ bấm giờ
Quy trình sơ cứu người bị tai nạn điện giật
c) Quy trình sơ cứu người bị tai nạn điện giật
Em hãy thực hành sơ cứu người bị tai nạn điện giật theo thứ tự các bước như trong Bảng 8.1
Ảnh
Bảng 8.1 Các bước sơ cứu người bị tai nạn điện
Quy trình sơ cứu người bị tai nạn điện giật
Ảnh
Bảng 8.1 Các bước sơ cứu người bị tai nạn điện
Đánh giá kết quả thực hành
d) Đánh giá kết quả thực hành
- Thực hiện đúng quy trình sơ cứu người bị tai nạn điện - Thực hiện đúng thao tác trong mỗi bước - Thực hiện đủ số lần thao tác trong mỗi phút
LUYỆN TẬP
Ghi nhớ
Ảnh
GHI NHỚ
- Những nguyên nhân chính gây tai nạn điện bao gồm: tiếp xúc trực tiếp/gián tiếp với vật nhiễm điện; vi phạm an toàn lưới điện cao thế - Các biện pháp bảo vệ an toàn điện bao gồm: ngắt nguồn điện khi sửa chữa đồ dùng thiết bị điện; thường xuyên kiểm tra để phát hiện và sửa chữa kịp thời những tình huống gây mất an toàn điện; sử dụng các dụng cụ bảo vệ an toàn điện - Khi có người bị tai nạn điện cần nhanh chóng ngắt nguồn điện; tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện; kiểm tra hô hấp và sơ cứu; đưa nạn nhân đến trạm y tế gần nhất hoặc liên hệ nhân viên y tế.
BT1
Bài tập trắc nghiệm
Sau khi cứu nạn nhân bị điện giật trường hợp nạn nhân còn tỉnh ta nên làm thế nào?
Để nạn nhân nằm chỗ thoáng, gọi người sơ cứu
Để nạn nhân nằm chỗ thoáng, báo nhân viên y tế. Tuyệt đối không cho ăn uống gì
Để nạn nhân nằm chỗ thoáng, báo nhân viên y tế. Cho nạn nhân uống nước
Hô hấp nhân tạo cho nạn nhân
BT2
Bài tập trắc nghiệm
Một người đang đứng dưới đất, tay chạm vào tủ lạnh rò điện. Em phải làm gì để tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện
Dùng tay trần kéo nạn nhân rời khỏi tủ lạnh
Gọi người đến cứu
Rút phích cắm(nắp) cầu chì hoặc ngắt aptomat, lót tay bằng vải khô kéo nạn nhân ra
Lót tay bằng vải khô kéo nạn nhân rời khỏi tủ lạnh
BT3
Bài tập trắc nghiệm
Hai bộ phận quan trọng của bút thử điện là?
Điện trở và đèn báo
Điện trở và thân bút
Thân bút và đèn báo
Đầu bút thử điện và thân bút