Bài 4. Thực hành tiếng Việt: Thành ngữ, dấu chấm phẩy (Tiết 1 + 2)
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Thực hành tiếng Việt: Thành ngữ, dấu chấm phẩy (Tiết 1 + 2)
I. Thành ngữ
Thành nhữ
Ảnh
I. THÀNH NGỮ
Kiến thức ngữ văn
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
- Thành ngữ là những cụm từ cố định quen dùng, thường ngắn gọn, có hình ảnh Ví dụ: khỏe như voi, chậm như rùa,trên đe dưới búa, một cổ hai tròng… -Việc sử dụng thành ngữ giúp cho lời ăn tiếng nói sinh động, có tính biểu cảm cao.  
Ví dụ: khỏe như voi, chậm như rùa, trên đe dưới búa, một cổ hai tròng…  
Bài tập 1
Hình vẽ
THÀNH NGỮ
NGHĨA
Hình vẽ
Hình vẽ
Lớn nhanh như thổi
Hình vẽ
Hôi như cú
Hình vẽ
Cá chậu chim lồng
Hình vẽ
Bể cạn non mòn
Hình vẽ
Buôn thúng bán bưng
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
chỉ người hoặc sự việc lớn rất nhanh
chỉ cơ thể có mùi hôi khó chịu
chỉ tình cảnh bị giam giữ, tù túng, mất tự do
chỉ tình cảnh bị giam giữ, tù túng, mất tự do
chỉ nhưng người nghèo khổ, có ít vốn liếng buôn bán vặt vãnh, tần tảo.
Bài tập 2
Hình vẽ
THÀNH NGỮ
NGHĨA
Hình vẽ
Hình vẽ
Êm như ru
Hình vẽ
Lúng túng như gà mắc tóc
Hình vẽ
Nhanh như chớp
Hình vẽ
Ngọt như mía lùi
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nhẹ nhàng êm ái,đem lại cảm giác dễ chịu
Thiếu bình tĩnh, bối rối
Rất nhanh giống như tia chớp trên bầu trời lóe lên rồi vụt tắt.
Nói năng khéo léo, nhẹ nhàng, có sức thuyết phục
Bài tập 3
Hình vẽ
THÀNH NGỮ
NGHĨA
Hình vẽ
Hình vẽ
Nói trước quên sau
Hình vẽ
Có mới nới cũ
Hình vẽ
Trước lạ sau quen
Hình vẽ
Ma cũ bắt nạt ma mới
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Vừa nói xong đã quên rồi
Phụ bạc không chung thủy, có cái mới thường coi thường rẻ rúng cái cũ, người cũ
Lần đầu gặp mặt một người cảmgiác rất lạ nhưng dần khi biết nhau rồi thì sẽ trở nên quen thuộc.
Người cũ cậy quen biết nhiều nên ra oai, bắt nạt người mới đến chưa hiểu biết gì.
Bài tập 4
Hình vẽ
THÀNH NGỮ
NGHĨA
Hình vẽ
Hình vẽ
1.Thả con săn sắt bắt con cá sộp
Hình vẽ
2.Thả mồi bắt bóng
Hình vẽ
3.Chuột sa chĩnh gạo
Hình vẽ
4.Buồn ngủ gặp chiếu manh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
a) Làm ra ít tiêu pha nhiều
b) May mắn rơi vào hoàn cảnh sung túc
c)May mắn có được cái đang cần
d) bỏ cái có thực chạy theo cái hư ảo.
Hình vẽ
5.Bóc ngắn cắn dài
Hình vẽ
e)Bỏ mối lợi nhỏ để thu mối lợi lớn.
Câu chuyện vui
CHUYỆN VUI VỀ DẤU CÂU Có một người chẳng may đánh mất dấu phẩy. Anh ta trở nên sợ những câu phức tạp…Sau đó, không may, anh lại làm mất dấu chấm than. Anh bắt đầu nói khe khẽ, đều đều, không ngữ điệu. Anh không cảm thán không suýt xoa…Kế đó, anh ta đánh mất dấu chấm hỏi và chẳng bao giờ hỏi ai điều gì nữa. Mọi sự kiện xảy ra ở đâu, dù trong vũ trụ hay trên mặt đất hay ngay trong nhà mình mà anh ta không biết, anh ta đánh mất khả năng học hỏi…Một vài tháng sau anh ta đánh mất dấu hai chấm. Từ đó anh ta không liệt kê được, không giải thích được hành vi của mình…Cứ mất dần các dấu cuối cùng anh ta chỉ còn dấu ngoặc kép mà thôi. Anh ta không phát biểu được một ý kiến nào của riêng mình nữa, lúc nào cũng chỉ trích dẫn lời của người khác…Cứ như vậy anh ta đi đến dấu chấm hết. … (Lược trích trên Báo Hoa học trò)
II. Dấu chấm phẩy
Dấu chấm phẩy
Ảnh
II. DẤU CHẤM PHẨY
Kiến thức ngữ văn
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
- Dấu chấm phẩy dùng để đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp. 
“Những bí quyết để sống lâu: từ: nhân đức, phúc hậu; kiệm: chừng mực; hòa: vui vẻ, khoan dung; tĩnh: điềm đạm, không nóng nảy” (Ngạn ngữ phương Đông).  
Tìm các dấu chấm phẩy
TÌM CÁC DẤU CHẤM PHẨY VÀ CHO BIẾT TÁC DỤNG
a) Ai đã từng tiếp xúc với Nguyên Hồng đều thấy rõ điều này: ông rất dễ xúc động, rất dễ khóc. Khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí từng chia bùi sẻ ngọt; khóc khi nghĩ đến đời sống khổ cực của nhân dân mình ngày trước; khóc khi nói đến công ơn của Tổ quốc, quê hương đã sinh ra mình, đến công ơn của Đảng, đến Bác Hồ đã đem đến cho mình lí tưởng cao đẹp của thời đại. (Nguyễn Đăng Mạnh)
b) Chẳng hạn, chuyện dân gian kể, lúc Lê Lợi sinh ra có ánh sáng đầy nhà, mùi hương lạ khắp xóm; còn Nguyễn Huệ khi ra đời, có hai con hổ chầu hai bên. (Bùi Mạnh Nhi)
Đánh dấu ranh giới các bộ phận trong phép liệt kê phức tạp.
III. Luyện viết đoạn
Luyện viết đoạn
III. LUYỆN VIẾT ĐOẠN VĂN
Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 dòng) về một tác phẩm, tác giả hoặc nhân vật trong những tác phẩm văn học em đã học trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh như trong câu sau: Có thể nói mỗi dòng chữ ông viết ra là một dòng nước mắt nóng bỏng tình xót thương ép thẳng ra từ trái timvoo cùng nhạy cảm của mình. (Nguyễn Đăng Mạnh). (Khuyến khích sử dụng thành ngữ hoặc dấu chấm phẩy)
IV. Vận dụng
Vận dụng
IV. VẬN DỤNG
Bạn có thích Xem phim hoạt hình Tom and Jerry
Tìm thành ngữ có hình ảnh con chuột
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
1. Tìm thành ngữ có hình ảnh con mèo
2. Soạn bài tuần tiếp theo
Bài tập về nhà
Kết thúc bài học
Chào tạm biệt
Ảnh