Bài 9. Thực hành Tiếng Việt
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 9 THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ
Xác định vấn đề
XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ
Ảnh
- Văn bản là một đơn vị giao tiếp, có tính hoàn chỉnh về nội dung và hình thức, tồn tại ở dạng viết hoặc dạng nói. Văn bản được dùng để trao đổi thông tin, trình bày suy nghĩ, cảm xúc… - Đoạn văn là một bộ phận cấu thành quan trọng của VB, gổm một tập hợp câu có sự thống nhất vê' chủ đề. Trong VB viết, đoạn văn thường được trình bày thành một khối dễ nhận biết bằng mắt: chữ đầu tiên được viết lùi đầu dòng; sau chữ cuối cùng có dấu ngắt xuống dòng.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hình thành kiến thức
Đọc lại văn bản “ Trái Đất – cái nôi của sự sống”
Nêu bằng chứng cụ thể để khẳng định “ Trái Đất – cái nôi của sự sống” là một văn bản?
- Trái Đất - cái nôi của sự sống thực sự là một văn bản hoàn chỉnh, trọn vẹn, do chứa đựng thông điệp rõ ràng và tất cả các thông tin đều tập trung vào vấn đê' chính: Trái Đất – cái nôi của sự sống”.
Ảnh
Hình thành kiến thức
Đọc lại văn bản “ Trái Đất – cái nôi của sự sống”
+ Hãy liệt kê những bộ phận tạo thành văn bản “ Trái Đất – cái nôi của sự sống”? Em có nhận xét gì khi đổi chiếu số lượng các yếu tổ, bộ phận tạo thành VB này với số lượng các yếu tố, bộ phận tạo thành một VB khác đã học? Theo em, những yếu tố, bộ phận nào không thể thiếu trong mọi trường hợp tạo lập VB?
Ảnh
- Văn bản “ Trái Đất – cái nôi của sự sống” gồm: nhan đề, sa-po, đề mục, đoạn in chữ đậm, hình ảnh, số liệu...
Hình thành kiến thức
Đọc lại văn bản “ Trái Đất – cái nôi của sự sống”
+ Có thể cắt bỏ các tranh ảnh trong bản được không? Vì sao?
Ảnh
- Tranh ảnh trong văn bản: tranh ảnh được sử dụng để cụ thể hoá, hình tượng hoá những mệnh đề khái quát, để khơi gợi cảm xúc và hỗ trợ đắc lực cho trí nhớ,... >> Văn bản “Trái Đất – cái nôi của sự sống” là văn bản thông tin, đa phương thức.
CHỨC NĂNG CỦA ĐOẠN VĂN
Chức năng của đoạn văn
CHỨC NĂNG CỦA ĐOẠN VĂN
- Văn bản có 9 đoạn văn khác nhau. Ta có thể dựa vào dấu hiệu hình thức: chữ đầu tiên và chữ cuối cùng trong đoạn để phân biệt đoạn văn này với đoạn văn khác. - Mỗi đoạn văn đảm nhiệm một trong các chức năng khác nhau: mở đầu văn bản, trình bày một khía cạnh nào đó của nội dung chính; kết thúc văn bản hoặc mở rộng, liên kết vấn đề.
LUYỆN TẬP
Bài tập 1
Các bằng chứng cụ thể để khẳng định “Trái Đất – cái nôi của sự sống” là một văn bản: - Hoàn chỉnh về nội dung và hình thức. - Tồn tại ở dạng viết. - VB dùng để trao đổi thông tin: Tác giả đã nêu ra 5 đề mục có các thông tin tới người đọc như vị trí của TĐ trong hệ MT, vai trò của nước, sự sống của sinh vật trên TĐ và hiện trạng TĐ. - Qua văn bản, tác giả trình bày suy nghĩ, cảm xúc của mình: suy nghĩ về trách nhiệm của loài người trước hiện trạng của TĐ hiện nay.
Bài tập 1. Qua văn bản “Trái Đất – cái nôi của sự sống”, em hãy nêu những bằng chứng cụ thể để khẳng định nó là một văn bản?
Bài tập 2
Bài tập 2: Hãy liệt kê những bộ phận tạo thành văn bản trái đất - cái nôi của sự sống.
VB “Trái Đất – cái nôi của sự sống” thuộc loại văn bản thông tin, chức năng chính là cung cấp thông tin tới người đọc. Các bộ phận cấu tạo của văn bản: - Nhan đề: Trái Đất – cái nôi của sự sống - Sa-pô: Vì sao Trái Đất …. Bảo vệ Trái Đất? - Đề mục: + Trái Đất trong hệ Mặt Trời. + “Vị thần hộ mệnh” của sự sống trên Trái Đất. + Trái Đất – nơi cư ngụ của muôn loài. + Con người trên Trái Đất. + Tình trạng Trái Đất hiện nay ra sao? - Các đoạn văn: - Tranh minh hoạ:
Bài tập 3
Bài tập 3: Có thể cắt bỏ các tranh ảnh trong văn bản hay không? vì sao?
- VB Trái Đất – cái nôi của sự sống là một văn bản hoàn chỉnh do chứa đựng thông điệp rõ ràng và tất cả các thông tin đều tập trung vào vấn đề chính. - Thông tin từ văn bản: + Trái đất hành tinh duy nhất trong hệ Mặt trời có sự sống. + Nước là tài nguyên bao phủ 2/3 bề mặt Trái Đất. Nhờ có nước sự sống trên Trái Đất được duy trì, phát triển phong phú. + Trái Đất là nơi cư trụ của muôn loài động vật từ bậc thấp đến bậc cao. + Con người trên Trái Đất khai thác tài nguyên thiên nhiên một các bừa bãi + Trái Đất đang từng ngày từng giờ bị tổn thương nghiêm trọng - Thông điệp từ văn bản: Con người cần có những suy nghĩ nghiêm túc và hành động tích cực để bảo vệ hành tinh xanh. Đó là vấn đề cần thiết và cấp bách.
Bài tập 4
Bài tập 4. Nhắc lại thông tin, thông điệp mà em tiếp nhận được từ văn bản trái đất - cái nôi của sự sống.
Ảnh
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm mở đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Đoạn 3 (Trái đất - nơi cư ngụ của muôn loài )
Điểm mở đầu: Muôn loài tồn tại trên Trái đất; Điểm kết thúc: Tất cả sự sống trên Trái đất đều tồn tại, phát triển theo những quy luật sinh học bí ẩn, lạ lùng)
Sự sống trên Trái Đất thật phong phú, muôn màu
Làm rõ nét thêm nội dung của văn bản: Trái đất là cái nôi của sự sống đối với muôn loài
III. Vận dụng
Vận dụng
VẬN DỤNG
Ảnh
Em hãy nêu vai trò của văn bản thông tin trong đời sống của con người?
Phim tư liệu
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ Ôn lại bài và chuẩn bị bài tiếp theo
Kết thúc
Chào tạm biệt
Ảnh