Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 85 SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT Kiểm tra bài cũ:
- Để chứng minh cho nhận định : Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta, tác giả đã đưa ra những dẫn chứng nào và sắp xếp theo trình tự như thế nào ? Trình bày những đặc sắc nghệ thuật của bài. KIỂM TRA BÀI CŨ Phim tư liệu: Nét đẹp của Tiếng Việt
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả:
I. Đọc - tìm hiểu chung 1. Tác giả - Đặng Thai Mai ( 1902- 1984), quê ở Nghệ An - Ông là nhà văn, nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng, nhà hoạt động xã hội có uy tín; là giáo sư văn học, Hội viên sáng lập Hội nhà văn Việt Nam ( 1957). - Đặng Thai Mai xuất thân trong một gia đình có truyền thống khoa bảng, giàu lòng yêu nước. - Ông để lại cho đời những tác phẩm lớn, đó là những bài phê bình, những công trình nghiên cứu có giá trị về học thuật mang đến cho bạn đọc những nhận thức sâu sắc về tác gia, tác phẩm văn học, về ngôn ngữ dân tộc. Tiêu biểu như: Văn học khái luận (1944), Văn thơ cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX, Đặng Thái Mai tác phẩm... - Trong sự nghiệp của mình ông đã nhận được Huân chương Hồ Chí Minh (1982), Giải A Giải thưởng của Hội nhà văn Việt Nam (1986), giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật ( đợt 1 - 1996). Gia đình Đặng Thai Mai:
Ông cùng vợ và các con Đặng Thai Mai và Nguyễn Huy Tưởng:
Ông và con rể:
Ông và con rể : Đại tướng Võ Nguyên Giáp Hiệu trưởng đầu tiên:
Ông là Hiệu trưởng đầu tiên của trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. Tác phẩm:
Đặng Thai Mai (1902- 1984) 2. Tác phẩm - Xuất xứ: Văn bản trích từ bài nghiên cứu: “ Tiếng Việt một biểu hiện hùng hồn của sức sống dân tộc”. - Phương thức biểu đạt: Văn giải thích kết hợp với chứng minh - Bố cục: 2 phần Phần 1: Từ đầu cho đến” qua các thời kì lịch sử "à Nêu nhận định Tiếng Việt là một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay, giải thích về nhận định ấy. Phần 2: Còn lại Làm rõ sự giàu đẹp của Tiếng Việt Sự nghiệp sáng tác:
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhận định về Tiếng Việt:
II. §äc- hiÓu v¨n b¶n. 1. Tìm hiểu phần đầu NhËn ®Þnh vÒ TiÕng ViÖt. - Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào về tiếng nói của mình. Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của nó. => Luận điểm: Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Dẫn chứng:
1. NhËn ®Þnh vÒ TiÕng ViÖt. - LuËn ®iÓm: TiÕng ViÖt cã nh÷ng ®Æc s¾c cña mét thø tiÕng ®Ñp, mét thø tiÕng hay. - Nãi thÕ cã nghÜa lµ nãi r»ng: tiÕng ViÖt lµ mét thø tiÕng hµi hßa vÒ mÆt ©m h­ëng, thanh ®iÖu vµ còng rÊt tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn trong c¸ch ®Æt c©u. Nãi thÕ còng cã nghÜa lµ nãi r»ng: tiÕng ViÖt cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó diÔn ®¹t t×nh c¶m, t­ t­ëng cña ng­êi ViÖt Nam vµ ®Ó tháa m·n cho yªu cÇu cña ®êi sèng v¨n hãa n­íc nhµ qua c¸c thêi k× lÞch sö. Nghệ thuật:
1. NhËn ®Þnh vÒ TiÕng ViÖt. - Nãi thÕ cã nghÜa lµ nãi r»ng: tiÕng ViÖt lµ mét thø tiÕng hµi hßa vÒ mÆt ©m h­ëng, thanh ®iÖu vµ còng rÊt tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn trong c¸ch ®Æt c©u. Nãi thÕ còng cã nghÜa lµ nãi r»ng: tiÕng ViÖt cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó diÔn ®¹t t×nh c¶m, t­ t­ëng cña ng­êi ViÖt Nam vµ ®Ó tháa m·n cho yªu cÇu cña ®êi sèng v¨n hãa n­íc nhµ qua c¸c thêi k× lÞch sö. - §iÖp ng÷: “Nãi thÕ cã nghÜa lµ nãi r»ng” => nhÊn m¹nh vµ thÓ hiÖn tÝnh chÊt gi¶i thÝch cña ®o¹n v¨n. - BiÖn ph¸p më réng c©u => lµm cho c©u v¨n thªm râ nghÜa, bæ sung më réng ®iÒu ®ang nãi. Thứ tiếng đẹp, hay:
- Tiếng Việt là thứ tiếng hài hòa về mặt âm hưởng, thanh điệu, tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu. - Tiếng Việt có đầy đủ khả năng diễn đạt tư tưởng tình cảm, thỏa mãn cho yêu cầu đời sống của văn hóa nước nhà. Câu hỏi:
/ Tìm bố cục của bài văn và lập dàn ý theo trình tự lập luận trong bài. / Tìm bố cục của bài văn và lập dàn ý theo trình tự lập luận trong bài. 2. Tiếng Việt là thứ tiếng đẹp và hay:
2/ Tìm hiểu phần cuối : Tác giả đưa ra những dẫn chứng để chứng minh cho cái đẹp và cái hay của tiếng Việt : a/ Tiếng Việt là thứ tiếng đẹp : - Giàu chất nhạc ( nhận xét của người nước ngoài ) - Hệ thống nguyên âm và phụ âm phong phú. - Giàu về thanh điệu. - Giàu hình tượng ngữ âm. Tiếng Việt là thứ tiếng hay:
b/ Tiếng Việt là thứ tiếng hay : - Khả năng dồi dào về cấu tạo từ ngữ và hình thức diễn đạt. - Từ ngữ qua các thời kì tăng lên ngày một nhiều. - Ngữ pháp cũng dần trở nên uyển chuyển, chính xác. Trang 18:
/ Tìm bố cục của bài văn và lập dàn ý theo trình tự lập luận trong bài. / Tìm bố cục của bài văn và lập dàn ý theo trình tự lập luận trong bài. 3. Đặc sắc về nghệ thuật:
3/ Đặc sắc về nghệ thuật : Nghệ thuật viết văn nghị luận của tác giả trong bài này có đặc điểm gì nổi bật ? - Kết hợp giải thích và chứng minh. - Lập luận chặt chẽ. - Các dẫn chứng toàn diện, bao quát. 4. Ý nghĩa văn bản:
4/ Ý nghĩa văn bản : - Tiếng Việt mang trong nó những giá trị văn hóa rất đáng tự hào của người Việt Nam. - Trách nhiệm giữ gìn, phát triển tiếng nói dân tộc của mỗi người Việt Nam. Luyện tập:
III/ Tổng kết: Ghi nhớ SGK/37 IV/ Luyện tập : Tìm dẫn chứng thể hiện sự giàu đẹp của tiếng Việt về ngữ âm và từ vựng : Ca dao:
Hỡi cô tát nước bên đàng Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi ( Ca dao ) Thơ Hàn Mặc Tử:
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời.  Bao cô thôn nữ hát trên đồi ... ( Hàn Mặc Tử )  Thơ Bích Khê:
Ô hay buồn vương cây ngô đồng Vàng rơi, vàng rơi, thu mênh mông ( Bích Khê ) Thơ Xuân Diệu:
Con đường nho nhỏ gió xiêu xiêu La lả cành hoang nắng trở chiều ( Xuân Diệu ) Thơ Nguyễn Du:
Vầng trăng ai xẻ làm đôi Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường ( Nguyễn Du ) Thơ Bác Hồ:
Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa ( Hồ Chí Minh ) Thơ Bác Hồ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân ( Hồ Chí Minh ) Ca dao:
Thuyền về có nhớ bến chăng ? Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền. ( Ca dao ) Thơ Nguyễn Du:
Long lanh đáy nước in trời Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng ( Nguyễn Du ) Thơ Huy Cận:
Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp, Con thuyền xuôi mái nước song song Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả; Củi một cành khô lạc mấy dòng. ( Huy cận ) Củng cố:
CỦNG CỐ Trong đoạn đầu, tác giả đã giải thích như thế nào cho nhận định : Tiếng việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Để chứng minh cho vẻ đẹp của Tiếng Việt, tác giả đã đưa ra những dẫn chứng nào ? Dặn dò:
DẶN DÒ - So sánh cách sắp xếp lí lẽ, chứng cứ của bài này với bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. - Soạn bài : Thêm trạng ngữ cho câu Xem và trả lời các câu hỏi SGK/ 39, 40   Phim tư liệu: : Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt
Kết thúc: