BÀI 5: CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI CUỐI THỜI NGUYÊN THỦY
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Lịch sử và địa lí 6
BÀI 5: CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI CUỐI THỜI NGUYÊN THỦY
Ảnh
Khởi động
Hoạt động
Ảnh
Hoạt động
Năm 1959, một giáo sư khảo cổ đã dẫn đầu đoàn thám hiểm, khai quật sâu vào vùng thung lũng Tim-na. Sau đó, ông và các cộng sự đã phát hiện ở đây nhiều mỏ đồng và trại luyện kim với lò nung cùng nhiều hiện vật khác chưa từng thấy ở đâu trên thế giới trước đó, có niên đại khoảng thiên niên kỉ IV TCN.
Ảnh
Công cụ lao động bằng kim loại xuất hiện như thế nào? Điều này làm cho kinh tế, xã hội cuối thời nguyên thủy có những chuyển biến ra sao?
I. Sự phát hiện ra kim loại và chuyển biến về kinh tế cuối thời nguyên thủy
1. Tìm hiểu (I. Sự phát hiện ra kim loại và chuyển biến về kinh tế cuối thời nguyên thủy)
Ảnh
1. Tìm hiểu
Từ khoảng thiên niên kỉ IV TCN, con người bắt đầu phát hiện và chế tác công cụ lao động bằng đồng đỏ (đồng nguyên chất). Cuối thiên niên kỉ II - đầu thiên niên kỉ I TCN, con người đã biết chế tạo công cụ bằng sắt .
- Vai trò: Việc sử dụng các công cụ lao động bằng kim loại giúp cho diện tích canh tác nông nghiệp ngày càng mở rộng, tăng năng suất lao động, sản phẩm làm ra không chỉ đủ ăn mà còn dư thừa thường xuyên.
2. Quan sát và trả lời câu hỏi (I. Sự phát hiện ra kim loại và chuyển biến về kinh tế cuối thời nguyên thủy)
2. Quan sát và trả lời câu hỏi
a. Quan sát hình ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình 5.1. Công cụ, vũ khí bằng đồng nguyên chất (I-xra-en, thiên niên kỉ IV TCN)
Hình 5.2. Công cụ kéo sợi, dệt bằng đá và sắt (Anh, đầu thiên niên kỉ I TCN)
Hình 5.3. Hũ và bình (I-xra-en, thiên niên kỉ IV TCN)
Hình 5.4. Bình gốm vẽ chiến binh trang bị vũ khí, mũ,... bằng kim loại (Hy Lạp. thế kỉ XII TCN)
b. Trả lời cầu hỏi (I. Sự phát hiện ra kim loại và chuyển biến về kinh tế cuối thời nguyên thủy)
Ảnh
b. Trả lời cầu hỏi
Quan sát các hình từ 5.1 đến 5.4 và đọc thông tin hãy:
Trình bày quá trình phát hiện ra kim loại vào cuối thười nguyên thủy. Nêu vai trò của kim loại đối với sản xuất và đời sống của con người cuối thời nguyên thủy.
II. Chuyển biến về xã hộ cuối thời nguyên thủy
1. Tìm hiểu (II. Chuyển biến về xã hộ cuối thời nguyên thủy)
1. Tìm hiểu
Hình 5.5. Sơ đồ mô phỏng sự chuyển biến của xã hội cuối thời nguyên thủy
Ảnh
2. Trả lời câu hỏi (II. Chuyển biến về xã hộ cuối thời nguyên thủy)
2. Làm việc nhóm:
- Từ sơ đồ trên em hãy cho biết:
Ảnh
Nêu sự chuyển biến trong đời sống xã hội của người nguyên thủy khi kim loại xuất hiện. Cho biết mối quan hệ giữa người với người trong xã hội có giai cấp có gì khác so với xã hội nguyên thủy.
- Sự phân hóa không triệt để của xã hội nguyên thủy ở phương Đông thể hiện như thế nào?
III. Việt Nam cuối thời nguyên thủy
1. Tìm hiểu (III. Việt Nam cuối thời nguyên thủy)
Ảnh
1. Tìm hiểu
Cuối thời nguyên thủy, những chuyển biến về kinh tế, xã hội ở Việt Nam gắn với các nền văn hóa tiêu biểu như Phùng Nguyên (khoảng 2 000 năm TCN), Đồng Đậu (khoảng 1 500 năm TCN), Gò Mun (khoảng 1 000 năm TCN). Từ Văn hóa Phùng Nguyên, người Việt cổ đã bắt đầu chế tác công cụ lao động bằng đồng đỏ và đồng thau. Đến văn hóa Đồng Đậu, đặc biệt là Văn hóa Gò Mun, công cụ lao động bằng đồng thau đã nhiều hơn về số lượng và phong phú hơn về chủng loại.
2. Quan sát và trả lời câu hỏi (III. Việt Nam cuối thời nguyên thủy)
2. Quan sát và trả lời câu hỏi
a. Quan sát hình ảnh sau:
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình 5.6. Xỉ đồng (Văn hóa Phùng Nguyên)
Hình 5.7 Hạt gạo cháy (Văn hóa Đồng Đậu)
Hình 5.8. Công cụ vũ khí bằng đồng (Văn hóa Gò Mun)
b. Trả lời câu hỏi (III. Việt Nam cuối thời nguyên thủy)
Ảnh
b. Trả lời câu hỏi
Từ việc quan sát ở trên, em hãy cho biết kinh tế Việt Nam cuối thời nguyên thủy có chuyển biến như thế nào?
V. Luyện tập và vận dụng
1. Luyện tập (III. Luyện tập và vận dụng)
Ảnh
1. Luyện tập
Nêu những chuyển biến về kinh tế, xã hội vào cuối thời nguyên thủy. Chuyển biến nào quan trọng nhất? Vì sao?
Khái quát những nét cơ bản về kinh tế, xã hội Việt Nam cuối thời nguyên thủy.
2. Vận dụng (III. Luyện tập và vận dụng)
2. Vận dụng
Ảnh
Câu 3: Kể tên một số vật dụng bằng kim loại mà em biết. Từ đó, phát biểu suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc phát hiện ra kim loại vào cuối thời nguyên thuỷ?
Dặn dò
1. Em làm được những gì?
Ảnh
Em làm được những gì?
Trình vày được quá trình phát hiện ra kim loại và vai trò của nó đối với sự chuyển biến từ xã hội nguyên thủy sang xã hội có giai cấp. Giải thích được vì sao xã hội nguyên thủy tan rã. Mô tả được sự hình thành xã hội có giai cấp. Mô tả và giải thích được sự phân hóa không triệt để của xã hội nguyên thủy ở phương Đông. Nêu được một số nét cơ bản của xã hội nguyên thủy ở Việt Nam.
2. Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Học hiểu trọng tâm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: Bài 6: Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại.
3. Cảm ơn
Ảnh