BÀI 1. TẬP HỢP Q CÁC SỐ HỮU TỈ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
TOÁN 7
BÀI 1: TẬP HỢP Q CÁC SỐ HỮU TỈ
Khởi động
- Đặt vấn đề
Ảnh
Nhiệt độ lúc 13 giớ ngày 24/01/2016 tại một số trạm đo được cho bởi bảng sau:
Ảnh
Các số chỉ nhiệt độ nêu trên có viết được dưới dạng phân số không?
I. SỐ HỮU TỈ
- Khái niệm
I. SỐ HỮU TỈ
- Viết các số -3; 0,5; 2latex(3/7) dưới dạng phân số.
=> latex(-3/1); latex(1/2); latex(17/7).
Hình vẽ
- Ví dụ
Ảnh
Các số -5; 0; -0,41; 2 latex(5/9) có là số hữu tỉ không? Vì sao?
Ví dụ 1:
Giải: Các số đã cho là số hữu tỉ vì mỗi số đó đều viết được dưới dạng phân số. Cụ thể là: - 5 = latex(-5/1); 0 = latex(0/1); -0,41 = latex(-41/100); 2latex(5/9) = latex(23/9).
- Chú ý
Ảnh
Chú ý:
- Mỗt số nguyên là một số hữu tỉ. - Các phân số bằng nhau là các cách viết khác nhau của cùng một số hữu tỉ.
II. BIỂU DIỄN SỐ HỮU TỈ TRÊN TRỤC SỐ
- Cách biểu diễn
II. BIỂU DIỄN SỐ HỮU TỈ TRÊN TRỤC SỐ
- Đọc SGK, biểu diễn trục số hữu tỉ latex(7/10) trên trục số.
Ảnh
Hình vẽ
- Ví dụ
Biểu diễn số hữu tỉ latex(-2/3) trên trục số?
Ví dụ 2:
Giải: - Chia đoạn thẳng đơn vị thành ba phần bằng nhau, lấy một đoạn làm đơn vị mới (đơn vị với bằng latex(1/3) đơn vị cũ); - Đi theo chiều ngược với chiều dương của trục số, bắt đầu từ điểm 0, ta lấy 2 đơn vị mới đến điểm B. => Điểm B biểu diễn số hữu tỉ latex(-2/3).
Ảnh
- Làm vào vở
Ảnh
Làm vào vở:
Biểu diễn số hữu tỉ -0,3 trên trục số.
III. SỐ ĐỐI CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ
- Quan sát
III. SỐ ĐỐI CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ
- Quan sát hai điểm biểu diễn các số hữu tỉ latex(-5/4) và latex(5/4) trên trục số sau:
Ảnh
- Nêu nhận xét về khoảng cách từ hai điểm latex(-5/4) và latex(5/4) đến điểm gốc 0.
Hình vẽ
- Tổng quát
Ảnh
Tổng quát:
- Trên trục số, hai số hữu tỉ (phân biệt) có điểm biểu diễn nằm về hai phía của điểm gốc 0 và cách đều điểm gốc 0 được gọi là hai số đối nhau. - Số đối của số hữu tỉ a, kí hiệu là - a. - Số đối của số 0 là 0.
- Làm vào vở
Ảnh
Làm vào vở:
Tìm số đối của mỗi số sau: latex(2/9); -0,5.
IV. SO SÁNG CÁC SỐ HỮU TỈ
1. So sánh hai số hữu tỉ
Ảnh
IV. SO SÁNH CÁC SỐ HỮU TỈ
1. So sánh hai số hữu tỉ
- Nếu số hữu tỉ a nhỏ hơn số hữu tỉ b thì ta viết a < b hay b > a. - Số hữu tỉ lớn hơn 0 gọi là số hữu tỉ dương. - Số hữu tỉ nhỏ hơn 0 gọi là số hữu tỉ âm. - Số hữu tỉ 0 không là số hữu tỉ dương, cũng không là số hữu tỉ âm. - Nếu a < b và b < c thì a < c.
2. Cách so sánh hai số hữu tỉ
Ảnh
2. Cách so sánh hai số hữu tỉ
- So sánh: - 0,6 và latex(-2/3).
Giải: - Viết chúng dưới dạng các phân số có mẫu số dương và quy đồng mẫu các phân số đó: - 0,6 = latex(6/10=-3/5=((-3).3)/(5.3)=-9/15); latex(-2/3=((-2).5)/(3.5)=-10/15); - So sáng hai phân số có cùng mẫu số dương và kết luận: => Do latex(-9/15 > -10/15) nên - 0,6 > latex(-2/3).
- Nhận xét
Ảnh
Nhận xét:
- Khi hai số hữu tỉ cùng là phân số hoặc cùng là số thập phân, ta so sánh chúng theo những quy tắc đã biết ở lớp 6. - Ngoài hai trường hợp trên, để so sánh hai số hữu tỉ, ta viết chúng về cùng dạng phân số (hoặc cùng dạng số thập phân) rồi so sánh chúng.
- Làm vào vở
Ảnh
Làm vào vở:
So sánh: a) - 3,23 và - 3,32. b) latex(-7/3) và - 1,25.
3. Minh họa trên trục số
Ảnh
3. Minh họa trên trục số
- Cũng như số nguyên, nếu x < y hay y > x thì điểm x nằm bên trái điểm y. - Tương tự, nếu x < y hay y > x thì điểm x nằm phía dưới điểm y trên trục số thẳng đứng.
- Ví dụ
a) Sắp xếp các số sau theo thứ tự tăng dần: - 1; - 2; latex(-4/3). b) Trong 3 điểm A, B, C trên trục số dưới đây có một điểm biểu diễn số hữu tỉ latex(-4/3). Hãy xác định điểm đó.
Ví dụ:
Ảnh
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập SGK và SBT. Chuẩn bị bài sau: Bài 2. Cộng, trừ, nhân, chia số hữu tỉ.
- Cảm ơn
Ảnh