BÀI 16. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CÔNG NGHỆ 10
BÀI 16. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài học này, em sẽ:
Ảnh
Mô tả được các bước trong quy trình trồng trọt. Tham gia trồng và chăm sóc được một số loại cây trồng phổ biến ở địa phương.
Học xong bài này, em sẽ:
Khởi động
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Quan sát Hình 16.1 và cho biết quy trình trồng trọt gồm các bước nào?
Ảnh
1. Làm đất, bón lót
1.1. Cày, bừa đất
1. Làm đất, bón lót
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Chọn đất như thế nào để thích hợp với cây trồng nước, cây trồng cạn?
1.1. Cày, bừa đất
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Dọn sạch cỏ dại và các vật thể cứng ở trong đất trên lớp đất mặt. Cày, bừa làm nhỏ và tơi xốp đất. Lưu ý: trước khi làm đất, cần chọn đất thích hợp với từng loại cây trồng.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Cày, bừa đất có tác dụng gì đối với cây trồng?
1.2. Lên luống
Hình vẽ
1.2. Lên luống
Đối với cây trồng cạn, ngắn ngày (cây hàng năm) thường phải lên luống. Lên luống ngay thẳng, bằng phẳng, kích thước luốn (chiều cao, chiều rộng, chiều dài) thích hợp với từng loại cây trồng và mùa vụ trồng trọt.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Câu 1: Trong các loại cây trồng sau đây, cây nào không cần lên luốn để trồng lúa, rau cần ta, cà chua, khoang lang, nhãn, hoa cúc?
+ (tiếp) (- Luyện tập)
Ảnh
Em hãy quan sát hai kiểu luống A, B ở Hình 16.2 và cho biết kiểu luống nào thích hợp cho trồng cây trong mùa mưa. Vì sao?
Ảnh
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Hãy mô tả phương pháp làm đất và lên luống để trồng cây khoai lang.
1.3. Bón phân lót
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Câu 1: Loại phân bón nào thích hợp cho bón lót? Vì sao?
1.3. Bón phân lót
+ (tiếp) (- Câu hỏi)
Ảnh
2. Quan sát các phương pháp bón lót ở Hình 16.3 và cho biết mỗi phương pháp thích hợp với loại cây trồng nào? Hãy lấy ví dụ.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Tùy thuộc loại cây trồng và khoảng cách trồng (trồng thưa hay trồng dày), có thể bón lót theo các phương pháp sau: bón vãi, bón theo hàng, bón theo hộc, bón theo hố.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Nên bón phân lót cho cây lúa và cây cam vào lúc nào?
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Hãy mô tả phương pháp bón lót cho cây lúa và cây bưởi.
2. Gieo hạt, trồng cây
2.1. Gieo hạt
2. Gieo hạt, trồng cây
Hình vẽ
2.1. Gieo hạt
Ảnh
1. Những loại cây trồng như thế nào nên trồng trực tiếp bằng hạt? 2. Loại hạt nào thích hợp với phương pháp gieo vãi, gieo hàng, gieo hốc?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Tùy vào từng loại hạt giống mà có thể áp dụng một trong các phương pháp gieo sau: gieo vãi, gieo theo hàng, gieo theo hốc (Hình 16.4).
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Hãy phân tích ưu và nhược điểm của các phương pháp gieo hạt.
2.2. Trồng cây
Hình vẽ
2.2. Trồng cây
Ảnh
Vì sao cây ăn quả thường được trồng bằng cây giống?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Ở giữa hàng, hốc hoặc hố đã bón lót, bổ hốc sâu bằng chiều dài của rễ cây hoặc chiều cao của bầu. Đặt cây giống nhẹ nhàng vào giữa hốc và lấp đất kín rễ hoặc lấp ngang miệng bầu.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Em hãy quan sát Hình 16.5 và mô tả phương pháp trồng cây cà chua, cây ổi, cây hành.
Ảnh
- Thực hành kĩ thuật trồng cây cam
Hình vẽ
- Thực hành kĩ thuật trồng cây cam
1. Chuẩn bị
Vật liệu: cây cam giống đạt tiêu chuẩn trồng, phân hữu cơ hoai mục, phân NPK 13-13-13, rơm, rạ hoặc lá khô. Dụng cụ: cuốc, xẻng hoặc thuổng, ô doa, cân, găng tay.
2. Quy trình thực hiện (- Thực hành kĩ thuật trồng cây cam)
2. Quy trình thực hiện
Ảnh
Hình vẽ
Bước 1: Đào hố trồng. Bước 2: Bón phân lót. Bước 3: Trồng cây. Bước 4: Tưới nước.
3. Đánh giá kết quả (- Thực hành kĩ thuật trồng cây cam)
Hình vẽ
3. Đánh giá kết quả
Đánh giá kết quả theo Bảng mẫu 16.1.
Ảnh
3. Chăm sóc
3.1. Tưới nước
3. Chăm sóc
3.1. Tưới nước
Hình vẽ
Tùy từng loại cây trồng, tính chất đất và khí hậu, thời tiết mà tưới với chu kì và lượng nước tưới khác nhau. Tưới đẫm nước ngay sau khi gieo hoặc trồng để hạt nhanh mọc, cây nhanh hồi xanh, bén rễ. Tưới thường xuyên để giữ ẩm cho đất.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Hãy quan sát Hình 16.6 và cho biết phương pháp tưới phun mưa và tưới nhỏ giọt thích hợp cho những loại cây trồng nào?
Ảnh
3.2. Bón thúc
Hình vẽ
3.2. Bón thúc
Ảnh
Loại phân bón nào thích hợp bón thúc cho cây? Vì sao?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Bón vào gốc: hòa tan phân bón vào nước và tưới xung quanh gốc cây. Nếu đất ẩm thì rắc phân xung quanh gốc và lấp đất che kín phân. Nếu dùng hệ thống tưới nhỏ giọt thì hòa phân thành dung dịch và bón phân thông qua hệ thống tưới. Bón qua lá: pha phân bón lá với nồng độ khuyến cao trên bao bì và phun ướt đều toàn bộ lá trên cây.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Nên bón thúc cho cây vào lúc nào?
3.3. Xới xáo, làm cỏ, vun gốc
3.3. Xới xáo, làm cỏ, vun gốc
Hình vẽ
Xới tơi lớp đất mặt xung quanh gốc cây để giúp cho bộ rễ phát triển tốt. Kết hợp với trừ cỏ dại để tránh cạnh tranh nước và dinh dưỡng với cây trồng. Lấy đất ở xung quanh gốc và rãnh vung vào gốc, giúp cho cây đứng vững, bộ rễ và củ trong đất phát triển tốt.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Xới xáo và vun gốc có tác dụng gì?
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Vì sao phải hạn chế xới xáo khi trồng khoai tây, khoai lang?
3.4. Làm giàn
3.4. Làm giàn
Hình vẽ
Với những cây có thân leo bò, thân vươn cao và mảnh cần làm giàn để cây sinh trưởng phát triển trên giàn tránh đổ gãy thân cành, giúp đậu quả tốt và phát triển cân đối. Có các kiểu giàn sau: giàn đứng (chữ I), giàn chữ A, giàn chữ X, giàn mái bằng.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Quan sát 4 kiểu giàn ở Hình 16.7 và phân tích ưu, nhược điểm của mỗi kiểu giàn. Mỗi kiểu giàn thích hợp với những loại cây trồng nào? Cho ví dụ.
Ảnh
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Mô tả phương pháp làm giàn cho cây cà chua và cây bầu.
3.5. Cắt tỉa
3.5. Cắt tỉa
Hình vẽ
Với những cây sinh trưởng khỏe, phân cành nhiều, nhiều lá, nhiều hoa và nhiều quả, cần cắt tỉa để kiểm soát sinh trưởng, ra hoa đậu quả của cây theo hớng có lợi cho người trồng. Có 5 loại cắt tỉa: tỉa cành, tỉa chồi, bấm ngọn, tỉa lá, tỉa hoa và quả.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Câu 1: Vì sao cần cắt tỉa cho cây trồng?
+ (tiếp) (- Luyện tập)
Ảnh
Ảnh
Câu 2: Em hãy gọi tên và mô tả các biện pháp cắt tỉa cho cây trồng trong Hình 16.8.
- Thực hành kĩ thuật cắt tỉa cành cho cây cam
Hình vẽ
- Thực hành kĩ thuật cắt tỉa cành cho cây cam
1. Chuẩn bị
Vật liệu:cây cam trên 3 năm tuổi, keo cao su non giúp liền sẹo (nếu có) hoặc nước vôi đặc. Dụng cụ: kéo cắt cành, cưa tay, găng tay.
Ảnh
2. Quy trình thực hiện
2. Quy trình thực hiện
Bước 1: Xác định vị trí cành cần cắt bỏ như Hình 16.9 gồm: cành tăm, cành khô, cành vượt, cành sâu bệnh,...
Ảnh
+ (tiếp) ( 2. Quy trình thực hiện)
Bước 2: Cắt tỉa cành
1. Cành có đường kín latex(<= 1,5 cm) dùng kéo cắt sát gốc cành (Hình 16.10A). 2. Đối với cành có đường kính > 1,5 cm dùng cưa để cắt sát gốc cành. 3. Đối với cành to có đường kính > 5 cm cần cưa cẩn thận tránh làm nứt toạc làm tổn thương đến cây (Hình 16.10B).
Ảnh
+ (tiếp) ( 2. Quy trình thực hiện)
Ảnh
Hình vẽ
Bước 3: Bôi keo cao su non hoặc nước vôi để nhanh liền vết thương và tránh nhiễm sâu bệnh. Bước 4: Thu gom, cắt nhỏ các cành đã được tỉa bỏ để ủ làm phân hữu cơ.
3. Đánh giá kết quả (- Thực hành kĩ thuật cắt tỉa cành cho cây cam)
Hình vẽ
3. Đánh giá kết quả
Đánh giá kết quả theo Bảng mẫu 16.2.
Ảnh
3.6. Phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
Hình vẽ
3.6. Phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
Ảnh
Phòng trừ tổng hợp sâu, bệnh hại cây trồng có tác dụng gì?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Các biện pháp phòng sâu, bệnh: trồng giống chịu sâu, bệnh; luân canh cây trồng nghiêm ngặt; vệ sinh, khử trùng đồng ruộng sạch; ... Các biện pháp trừ sâu, bệnh: biện pháp cơ giới, sử dụng thiên địch, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Ảnh
Nêu các biện pháp trừ sâu, bệnh hại cây trồng.
4. Thu hoạch
- Tìm hiểu
4. Thu hoạch
Hình vẽ
Thu hoạch đúng thời điểm và đúng cách tùy từng loại cây trồng. Sử dụng các dụng cụ chứa đựng sản phẩm thích hợp và bao gói cẩn thận. Phân loại sản phẩm ngay sau khi thu hoạch, loại bỏ sản phẩm bị hư hỏng.
- Luyện tập
Ảnh
- Luyện tập:
Câu 1: Nên thu hoạch vào lúc nào để có được sản phẩm đạt năng suất và chất lượng tốt nhất?
+ (tiếp) (- Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Khi thu hoạch, làm thế nào để tránh gây thương tổn cho sản phẩm?
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Câu 1: Em hãy mô tả quy trình trồng trọt một loại cây phổ biến ở địa phương em.
+ (tiếp) (- Vận dụng)
Ảnh
Câu 2: Hãy áp dụng quy trình trồng trọt để trồng và chăm sóc một số loại cây trồng bổ biến trong vườn nhà hoặc ở địa phương.
Dặn dò
Dặn dò
Dặn dò:
Ảnh
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: " Bài 17: Ứng dụng cơ giới hóa trong trồng trọt".
Cảm ơn
Ảnh