BÀI 2: QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CÔNG NGHỆ 7
BÀI 2: QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT
Ảnh
Mục tiêu bài học
Mục tiêu bài học
Học xong bài này, em sẽ:
Ảnh
Hình vẽ
Nêu được các bước trong quy trình trồng trọt. Trình bày được mục đích, yêu cầu kĩ thuật của các bước trong quy trình trồng trọt. Lập được kế hoạch, tính toán được chi phí cho việc trồng và chăm sóc một loại cây trồng phổ biến trong gia đình. Thực hiện được một số công việc trong quy trình trồng và chăm sóc một loại cây trồng phổ biến. Tích cực vận dụng kiến thức vào thực tiễn, có ý thức về an toàn lao động và bảo vệ môi trường trong trồng trọt.
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Quan sát Hình 2.1 và cho biết: Những yếu tố nào ảnh hưởng đến cây trồng? Yếu tố nào không thể thay đổi, yếu tố nào có thể thay đổi?
Hình 1.1. Một số loại lương thực, thực phẩm
Ảnh
1. Giới thiệu chung về quy trình trồng trọt
1. Tìm hiểu
Hình vẽ
1. Tìm hiểu
Ảnh
Quy trình trồng trọt gồm các biện pháp kĩ thuật canh tác một loại cây trồng theo một quy trình nhất định nhằm nâng cao năng suất, chất lượng của cây trồng.
Hình 2.2. Quy trình trồng trọt
2. Câu hỏi
Hình vẽ
Ảnh
2. Câu hỏi
Quan sát Hình 2.2 và cho biết quy trình trồng trọt gồm những bước nào?
Ảnh
2. Các bước trong quy trình trồng trọt
2.1. Làm đất, bón lót
Hình vẽ
2.1. Làm đất, bón lót
Làm đất giúp cho đất tơi xốp, tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng, đồng thời diệt cỏ dại và mầm mống sâu bệnh, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển. Các công việc làm đất:
a. Làm đất
(1). Cày đất làm xáo trộn đất mặt ở độ sâu khoảng 20 - 30 cm. (2). Bừa và đập đất (làm nhỏ đất), thu cỏ dại. (3). Lên luống (tuy theo yêu cầu của từng loại cây trồng.
- Câu hỏi
Hình vẽ
Ảnh
- Câu hỏi
Vì sao làm đất trước khi gieo trồng lại có lợi cho cây trồng?
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
Ảnh
Ảnh
a)
b)
c)
Hình 2.3. Các công việc làm đất
Ảnh
Câu 1: Nhận xét sự thay đổi hình dạng của đất trong Hình 2.3.
- Câu 2 (Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Có thể sử dụng những công cụ nào để làm đất?
- Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng
Hãy đưa ra biện pháp làm đất phù hợp cho một số cây trồng phổ biến ở địa phương em.
b. Bón lót
Hình vẽ
Bón lót là bón phân vào đất trước khi gieo trồng nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con ngay khi mới mọc hoặc mới bén rễ.
b. Bón lót
Ảnh
2.2. Gieo trồng
2.2. Gieo trồng
a. Thời vụ gieo trồng
Là khoảng thời gian gieo trồng đối với mỗi loại cây trồng. Gieo trồng thích hợp giúp cho cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt cho năng suất cao, tránh được các rủi ro về thời tiết, sâu bệnh.
Ảnh
Hình 2.4. Sơ đồ thời vụ chính trong năm
- Câu hỏi
Hình vẽ
Ảnh
- Câu hỏi
Thời vụ gieo trồng là gì? Gieo trồng đúng thời vụ có lợi ích gì?
Ảnh
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Địa phương em có những thời vụ gieo trồng nào? Hãy kể tên một số loại cây trồng được gieo trồng vào thời vụ đó.
b. Phương thức gieo trồng
b. Phương thức gieo trồng
Hình vẽ
Gieo hạt: Áp dụng đối với cây hàng năm (lúa, ngô, rau,...) và trong các vườn ươm cây. Trồng bằng hom, bằng củ: Áp dụng với một số loại cây trồng như khoai tây, mía, sắn,... Trồng bằng cây con: Áp dụng rộng rãi với nhiều loại cây hàng năm và lâu năm (bưởi, nhãn, chè,...).
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
a)
b)
c)
Hình 2.5. Mộ số phương thức gieo trồng
Ảnh
Trong Hình 2.5 có những phương thức gieo trồng nào?
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
d)
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Em hãy chọn lựa phương thức gieo trồng cho các loại cây sau đây: lúa, mía, ngô, sắn, cam, đậu (đỗ).
2.3. Chăm sóc
a. Tỉa, dặm cây
Hình vẽ
Tiến hành tỉa bỏ các loại cây yếu, bị sâu bệnh, chỗ có cây mọc dày và tiến hành dặm vào chỗ hạt không mọc, cây bị chết để đảm bảo khoảng cách, mật độ cây trên ruộng.
Ảnh
2.3. Chăm sóc
- Câu hỏi
- Câu hỏi:
Ảnh
Em hãy lựa chọn hoạt động thích hợp với tình trạng cây trồng theo mẫu Bảng 2.1.
Ảnh
Bảng 2.1. Xác định hoạt động tỉa, dặm cây
b. Làm cỏ, vun xới
b. Làm cỏ, vun xới
Hình vẽ
Sau khi cây mọc. cần tiến hành làm cỏ, vun xới kịp thời để đảm bảo cây trồng sinh trường, phát triển tốt.
Ảnh
- Câu hỏi
- Câu hỏi:
Ảnh
Hình 2.6. Làm cỏ, vun xới
Ảnh
Ảnh
a)
b)
Hãy quan sát Hình 2.6 và mô tả công việc làm cỏ (a), vun xới (b).
- Luyện tập
- Luyện tập
Bảng 2.2. Lợi ích của việc làm cỏ, vun xới
Ảnh
Em hãy hoàn thành Bảng 2.2 bằng cách lựa chọn lợi ích của việc làm cỏ và vun xới sao cho phù hợp.
Ảnh
c. Bón thúc
c. Bón thúc
Hình vẽ
Là bón phân trong thời gian sinh trưởng của cây nhằm đáp ứng kịp nhu cầu dinh dưỡng của cây theo từng thời kì quan trọng tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển. Có 4 hình thức bón phân: bón vãi, bón theo hốc, bón theo hàng, bón phun qua lá.
Ảnh
- Câu hỏi
Ảnh
- Câu hỏi:
Ảnh
Quan sát Hình 2.7 và cho biết: Các thời điểm nào cần bón thúc cho lúa? Vì sao?
- Luyện tập
- Luyện tập:
Hình 2.8. Các hình thức bón phân
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
a)
b)
c)
Câu 1: Quan sát Hình 2.8 và cho biết các hình thức bón phân trong hình.
d)
- Câu 2 ( - Luyện tập)
Câu 2: So sánh ưu, nhược điểm của các hình thức bón phân theo mãu Bảng 2.3.
Ảnh
Bảng 2.3. So sánh ưu, nhược điểm của các hình thức bón phân
d. Tưới nước
Hình vẽ
Ảnh
Em hãy nêu các phương pháp tưới nước cho cây trồng.
Ảnh
d. Tưới nước
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Cây trồng cần nước để sinh trưởng và phát triển, do vậy phải tưới nước đầy đủ. Các phương pháp tưới: Tưới tràn, tưới rãnh, tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt hoặc tưới ngầm.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Hình 2.9. Các phương pháp tưới nước cho cây trồng
Ảnh
Câu 1: Hãy chỉ ra các phương pháp tưới trong Hình 2.9.
a)
b)
c)
d)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
- Câu 2 ( - Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Phương pháp tưới nước nào tiết kiệm nước nhất? Vì sao?
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Em hãy chọn phương pháp tưới thích hợp cho các loại cây sau: chè, lúa, rau cải, khoang lang, hoa phong lan.
e. Phòng trừ sâu, bệnh hại
Hình vẽ
Ảnh
Đọc nội dung Phòng trừ sâu, bệnh hại và trả lời câu hỏi sau: 1. Có những nhóm biện pháp phòng trừ sâu, bệnh hại nào? 2. Có những biện pháp canh tác nào giúp phòng trừ, sau bệnh hại?
Ảnh
e. Phòng trừ sâu, bệnh hại
- Kết luận
- Kết luận
Hình vẽ
Phòng trừ sâu bệnh nhằm ngăn ngừa tác hại của sâu bệnh, bảo vệ mùa màng. Các biện pháp phòng trừ sâu bệnh: biện pháp canh tác; biệ pháp vật lí, cơ học; biện pháp sinh học; biện pháp hóa học.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập:
Hình 2.10. Một số biện pháp phòng trừ sâu bệnh
Ảnh
a)
b)
c)
d)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Câu 1: Những biện pháp phòng trừ sâu bệnh Hình 2.10 thuộc nhóm biện pháp nào?
e)
g)
- Câu 2 (Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Nêu ưu tiên sử dụng nhóm biện pháp nào? Vì sao?
- Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng:
1. Khi sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, người phun cần có những dụng cụ bảo hộ gì để đảm bảo an toàn cho bản thân? 2. Sau khi sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, cần làm gì với dụng cụ phun, bình thuốc để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường?
2.4. Thu hoạch
Hình vẽ
Ảnh
Hãy đọc nội dung mục 2.4 và trả lời câu hỏi sau: 1. Ý nghĩa của việc thu hoạch đúng thời điểm là gì? 2. Có những cách nào để thu hoạch sản phẩm cây trồng?
Ảnh
2.4. Thu hoạch
- Kết luận
- Kết luận:
Hình vẽ
Để đảm bảo số lượng và chất lượng của nông sản phải tiến hành thu hoạch đúng thời điểm, nhanh gọn và cẩn thận. Tùy theo loại cây trồng mà có cách thu hoạch khác nhau: hái, nhổ, đào, cắt. Các phương pháp thu hoạch: Thu hoạch thủ công, thu hoạch cơ giới.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Hình 2.11. Một số phương pháp thu hoạch
Ảnh
a)
b)
c)
d)
Câu 1: Quan sát Hình 2.11, nêu các phương pháp thu hoạch và cách thu hoạch cho từng loại cây trồng.
e)
g)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
- Câu 2 ( - Luyện tập)
Ảnh
Câu 2: Thu hoạch bằng máy móc áp dụng hiệu quả nhất trong trường hợp nào?
3. Lập kế hoạch, tính toán chi phí cho việc trồng và chăm sóc cây cải xanh trong thùng xốp
1. Câu hỏi
Hình vẽ
1. Câu hỏi
Em hãy đọc nội dung mục 3 và trả lời các câu hỏi sau:
Thời vụ gieo trồng thích hợp cho cây cải xanh là khi nào? Loại đất nào thích hợp trồng cây cải xanh? Nên bón lót trước khi trồng cải xanh với loại phân bón nào? Các phương thức gieo trồng cây cải xanh là gì? Nên thu hoạch cây cải xanh vào thời gian nào? Phải xử lí đất như thế nào để trồng được đợt tiếp theo?
2. Kết luận
Hình vẽ
2. Kết luận
Các bước thực hiện:
Bước 1: Liệt kê vật tư, dụng cụ. Bước 2: Dự kiến kĩ thuật trồng và chăm sóc. Bước 3: Tính toán chi phí.
Công thức: Tổng chi phí = Chi phí giống + Chi phí phân bón + Chi phí thuốc bảo vệ thực vật + Chi phí khác Trong đó: Chi phí = Số lương x Đơn giá
3. Vận dụng
3. Vận dụng
Hình vẽ
Ảnh
1. Hãy thực hiện việc trồng và chăm sóc cây cải xanh tại nhà. 2. Hãy lập kế hoạch và tính toán chi phí cho việc trồng và chăm sóc một loại cây trồng phổ biến ở địa phương em.
Dặn dò
1. Tổng kết
Tổng kết
Hình vẽ
Quy trình trồng trọt gồm các bước: làm đất, bón lót, gieo trồng, chăm sóc, làm cỏ, vun xới, tưới, tiêu nước, phòng trừ sâu bệnh hại và thu hoạch. Lập kế hoạch, tính toán chi phí cho việc trồng và chăm sóc cây cải xanh gồm 3 bước: liệt kê vật tư, dụng cụ; dự kiến kĩ thuật trồng và chăm sóc; tính toán chi phí. Công thức tính chi phí trồng, chăm sóc cây cải xanh:
Tổng chi phí = chi phí giống + chi phí phân bón + Chi phí thuốc bảo vệ thực vật + chi phí khác.
2. Dặn dò
Hình vẽ
DẶN DÒ
Ảnh
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài mới: " Bài 3: Nhân giống cây trồng".
3. Cảm ơn
Ảnh